Piramida Cestiusza w Rzymie – jedyna ocalała piramida rzymska

Choć piramidy kojarzą nam się najczęściej tylko z Egiptem, możemy je zobaczyć także w innych miejscach na świecie. Często ogromne i dobrze zachowane pokazują nam rozwój budownictwa i cywilizacji. Są też tłem dla przygód m.in. Indiany Jonesa. Chociaż Jones swoje przygody przeżywał na dalekiej egipskiej pustyni, Ty swoją możesz przeżyć w Rzymie, odwiedzając piramidę Cestiusza.

Kim był Cestiusz?

Zanim wejdziesz do środka piramidy w Rzymie, warto dowiedzieć się dla kogo ją zbudowano. Gajusz Cestiusz żył w 44 r. p.n.e. i był przeciwnikiem Marka Antoniusza. Dodatkowo był pretorem i trybunem ludowym. Zmarł jako banita pozbawiony praw. Dlaczego Cestiusza wygnano? Prawdopodobnie „zalazł za skórę” Antoniuszu, a ten w przypływie gniewu wyrzucił go z Rzymu.

Historia Piramidy Cestiusza

Piramida, którą można zobaczyć podczas zwiedzania Rzymu została zbudowana w 12 r. p.n.e. niektóre źródła piramidę datują na 18–12 r. przed Chrystusem. Ciekawe jest, że motywacją zbudowania piramidy było nie tylko uczczenie Cestiusza, ale również inspiracja Egiptem z małą różnicą. Zapytasz pewnie jaką? Od 18. r. p.n.e. wprowadzono zakaz wkładania do piramid cennych przedmiotów, ale pozwolono przed nią stawiać posągi z brązu jej fundatorów.

Piramida Cestiusza nie była jedyną rzymską piramidą, ale stała się jedyną zachowaną. Zastanawiasz się, co się stało, że grobowiec Cestiusza nie zniknął z panoramy Rzymu? Ok. III wieku przed Chrystusem został włączony do Murów Aureliańskich. Pomogła jej też lokalizacja – postawiono ją przy Via Ostia – ulicy prowadzącej do portu.

Więcej o Rzymie przeczytasz w naszym artykule: Zwiedzanie Rzymu: najlepsze atrakcje i zabytki w Wiecznym mieście

W średniowieczu do komory wcześniej zamurowanej udało się wejść przez specjalny tunel. W tym czasie niestety część dekoracji zniszczono. Średniowieczne remonty piramidy wykonano na polecenie jednego z papieży – Aleksandra VII.

Z czego zbudowano piramidę?

Jednym z materiałów użytych do budowy były marmurowe bloki. Piramida, którą można zobaczyć podczas zwiedzania Rzymu ma kształt ostrosłupa o wysokości ok. 35 m na planie kwadratu. W środku znajduje się komora grobowa. Dzisiaj można zobaczyć w niej freski – Wiktorie z wieńcami laurowymi w dłoniach.

Rzymski grobowiec pretora Gajusza Cestiusza Epulona

Pretor, Epulon, Gajusz, to kim on właściwie był? – zapytasz. Wyjaśnijmy, co oznaczają tytuły Cestiusza i dlaczego powstała piramida na jego cześć.

1. Pretor, czyli wyższy urzędnik mogący wydawać edykty. Gdy konsulów nie było, w mieście sprawował najwyższą władzę.
2. Epulon – jeden z członków zgromadzenia kapłanów. Był odpowiedzialny za organizowanie tzw. biesiad kultowych.
3. Gajusz – to po prostu imię Cestiusza.

No dobrze, ale kto mu wybudował grobowiec, skoro umarł na banicji? Jego spadkobiercy, wypełniając jego ostatnią wolę, wybudowali dla niego grobowiec w ok. 330 dni. Zapis w testamencie dawał na budowę miejsca spoczynku 35 dni więcej. Zasadniczo nie wiadomo, czy Cestiusz został skremowany, czy nie. Urnę z jego prochami znaleziono w piramidzie w średniowieczu. Do dzisiaj jej nie odnaleziono – być może ją skradziono lub po prostu zaginęła.

Napisy na piramidzie

Tzw. napis dedykacyjny wyryto na wschodnim i zachodnim murze. Pierwsza część napisu informuje kim był fundator, druga o zakończeniu prac. W napisach na piramidzie wymieniono także spadkobierców Cestiusza i informację o pracach remontowych z 1663 roku.

Zwiedzanie piramidy

Podczas zwiedzania Rzymu wnętrze piramidy można zobaczyć po wcześniejszym umówieniu się u zarządcy tylko w zorganizowanej grupie. Koszt wejścia to ok. 5,50 euro + 2 euro za rezerwację. Gdy wejście rezerwuje grupa, opłata wynosi 40 euro, a maksymalna wielkość grupy to 20 osób.

Gdzie jest Piramida Cestiusza?

Do piramidy najłatwiej dojechać metrem lub autobusem miejskim. Można także spróbować dostać się w jej okolice z portu w Ostii lub podczas spaceru po mieście.

Powiesz: Sama piramida to nie wszystko… zobaczyłbym coś jeszcze. Atrakcji w okolicy jest kilka, są to m.in.:

• Termy Karakalli – najlepiej zachowane termy w Rzymie zbudowano ok. 206 roku n.e. Cała budowla zajmowała ok. 12 ha! Czas można było spędzać w bibliotekach, na palestrze, w salach masażu i  wypoczynku lub na otwartej przestrzeni.
• Circus Maximus – najstarszy i największy cyrk w Rzymie starożytnym położony w okolicach Palatynu. Był przebudowywany kilkanaście razy. Dobudowano lożę senatorską i cesarską oraz postawiono obelisk.
• Usta Prawdy – medalion z marmuru o średnicy ponad 1,5 m z brodatym bóstwem. Przez wieki miał różne funkcje, był m.in.:
  • miejscem składania przysięgi,
  • pokrywą wejścia do wodociągu,
  • skrzynką na „sąsiedzkie donosy”.

Z Ustami Prawdy wiąże się średniowieczna legenda: Gdy ktoś włożył dłoń do ust i skłamał… usta odgryzały mu rękę! I już wiadomo skąd nazwa Usta Prawdy…

Poza tym, jak to w Rzymie w okolicy znajdziesz kawiarnie, w których będziesz mógł wypić pyszne włoskie espresso i podziwiać panoramę miasta. Niedaleko piramidy możesz również zjeść pyszny obiad.

Choć Cestiusza z dawien dawna nie ma już wśród żywych, jego piramida stała się jednym z bardziej oryginalnych miejsc Wiecznego Miasta. Jako jedyna zachowana rzymska piramida jest miejscem przyciągającym uwagę.