Ukryta w gęstym lesie, niewielka wieś z ogromną historią i taką samą tradycją. Lanckorona – miejsce, które pokochali nie tylko polscy twórcy i artyści, ale także turyści. Oferuje nie tylko widoki na Tatry i Babią Górę, ale także wyjątkową architekturę oraz szereg atrakcji i zabytków, które opowiadają jej historię i łapią za serce. Dowiedz się nieco więcej o Lanckoronie oraz poznaj jej najpopularniejsze atrakcje.
Lanckorona – historia
Zanim powstała Lanckorona, w miejscu tym mieściła się osada Upik. Był to niewielki, drewniany gród. Pierwsze informacje o Lanckoronie pochodzą z XIV wieku. W 1366 roku król Kazimierz Wielki w odrębnym przywileju nadał Lanckoronie prawo magdeburskie. Dzięki temu mogła prężnie się rozwijać. W XVI wieku w mieście rozwijał się przemysł i rzemiosło. Zaczęły pojawiać się rzeźnie, krawcowe, szewcy i kuśnierze.
W okresie międzywojennym Lanckorona stała się znaną miejscowością letniskową, a to głównie dzięki jej walorom krajobrazowym i bliskości Krakowa. W latach 20. XX wieku działało w mieście wiele pensjonatów, a do największych z nich zaliczano m.in. Wille Róż, Tadeusz Bajka i Zbyszek. Niewiele się zmieniło gdy nastała II wojna światowa. Letnicy nadal przyjeżdżali, ale nie tylko oni. Zaczęło pojawiać się coraz więcej artystów i muzyków. W 1934 roku Lanckorona utraciła prawa miejskie. Od roku 1999 należy do powiatu wadowickiego. Podczas powodzi w 2010 roku doszło do osunięć ziemi w Łaśnicy, przysiółku Lanckorony.
Lanckorona – nazwa
Niewielka wieś Lanckorona położona jest kilkadziesiąt kilometrów od Krakowa. Skąd wzięła się jej nazwa? Pochodzi ona z języka niemieckiego, który był językiem okolicznych osadników. Land w języku niemieckim oznacza kraj, a Krone – korona.
Krąży również teoria, mówiąca, że nazwa Lanckorona pochodzi od niemieckiego rodu rycerskiego Landeskorone, który miał wiele majątków w województwie dolnośląskim.
Lanckorona – położenie geograficzne
Lanckorona jest wsią w Polsce, położoną w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Lanckorona. W skład gminy wchodzi pięć sołectw, a mianowicie Lanckorona, Jastrzębia, Podchybie, Skawinki oraz Izdebnik. Powierzchnia całej gminy Lanckorona zajmuje 40.5 kilometrów kwadratowych, a samej wsi – prawie 12.
Przez gminę przebiega droga krajowa nr 52, która łączy Kraków z przejściem granicznym w Cieszynie. Najbliższe miejsca i miasta w okolicach wsi to Kalwaria Zebrzydowska (7 km), Wadowice (20 km), Kraków (36 km) oraz Bielsko-Biała (65 km).
Dojazd z Krakowa i parking
Najlepszym i najszybszym sposobem na dojazd z Krakowa do Lanckorony jest dojazd samochodem. Z centrum Krakowa do Lanckorony jest niecałe 40 km. Najszybsza trasa obejmuje przejazd kawałkiem obwodnicy na A4, Zakopianką i na samym końcu drogą krajową 52. Można również dojechać przez Skawinę i Radziszów, jednak trasa ta jest nieco dłuższa.
Inne dostępne możliwości to dojazd autobusem lub pociągiem. Niestety nie ma bezpośredniego autobusu do Lanckorony, dlatego lepszym rozwiązaniem będzie pociąg. Dostępne połączenia to m.in. KMŁ, PR czy TLK. Jadąc bezpośrednio z Krakowa do Lanckorony, dojedziemy w około 40-60 minut. Jeśli jednak zdecydujemy się na połączenie z przesiadką, będziemy musieli liczyć się z czasem podróży wynoszącym od 1 godziny i 20 minut do około 1 godziny i 50 minut.
W Lanckoronie turyści mogą parkować jedynie w wyznaczonych do tego miejscach. Przy rynku znajduje się bezpłatny parking, jednak co ważne – we wsi wprowadzono strefę zamieszkania, w której można poruszać się maksymalnie 20 km/h. Wójt zachęca turystów do parkowania samochodów pod urzędem, który znajduje się przy ul. Krakowskiej, zaledwie 3 minuty pieszo od rynku.
Turyści przyjeżdżają do Lanckorony nie tylko samochodami czy pociągami, ale także i rowerami! Jest to przepiękny region Polski, który wręcz idealnie sprawdzi się w przypadku wycieczki rowerowej. Większość tras rowerowych rozpoczyna się w Kalwarii Zebrzydowskiej. Dojechanie z tego miejsca do Lanckorony nie powinno zająć więcej niż kilka godzin. Jest to co prawda niemały wysiłek, jednak przepiękne widoki i urocze ścieżki go wynagrodzą.
Magiczna zabudowa wsi Lanckorona
Układ przestrzenny oraz zabudowa wsi Lanckorona, tworzą świetnie zachowany zespół urbanistyczny o czytelnym układzie z zabudową drewnianą, a także o charakterystycznych dla wsi walorach historycznych, krajobrazowych i architektonicznych. Jej zabudowania zajmują południowy stok Góry Zamkowej. Wieś Lanckorona jest idealnym przykładem założenia przestrzennego, który w skuteczny i niezwykle atrakcyjny sposób łączy ze sobą przeróżne elementy krajobrazu kulturowego. Już wjeżdżając do wsi Lanckorona, możemy dostrzec jej indywidualizm i piękno.
Festiwal Aniołów w Lanckoronie
Każdego roku we wsi Lanckorona odbywa się Festiwal Aniołów. Mieszkańcy i turyści przebierają się wówczas za anioły i tworzą cudowną, świąteczną atmosferę – festiwal odbywa się w grudniu. Podczas tego wydarzenia możemy zasmakować lokalnych specjałów, np. barszczu z uszkami Mari-uszka, ziołowej herbatki czy kaszanki z kapustą. Nie jest to jednak jedyna atrakcja. Festiwal obejmuje również koncerty, spotkania i warsztaty. Trwa przez cały weekend i stał się tak naprawdę tradycją – pierwsza edycja odbyła się w roku 2004.
Dodatkowo w czasie festiwalu, najbardziej zasłużeni dla miejscowości społecznicy otrzymują honorowy tytuł Anioła Lanckorony. Odbywa się także „Anielskie posłanie – balonik z aniołkiem dla ukochanych”, czyli symboliczne wypuszczenie balona w niebo. Ciekawą tradycją jest także liczenie aniołów, które odwiedziły festiwal.
Jarmarki Świętojańskie w Lanckoronie
Festiwal Aniołów to nie jedyna tradycja malowniczej wsi. Każdego roku przed nocą świętojańską (20-21.06) w Lanckoronie odbywa się Jarmark Świętojański. Jest to dwudniowa impreza na rynku, w której uczestniczą miejscowi, artyści, rzeźbiarze, garncarze, zespoły muzyczne i wiele, wiele innych.
W tych dniach odbywają się m.in. warsztaty. Możemy nauczyć się wiązać chusty, wić wianki i frottage, posłuchać wspaniałej muzyki w wykonaniu orkiestr, kapel i zespołów, a także oglądać wystawy historyczne i artystyczne. Dzieci również nie nudzą się podczas tego wydarzenia. Przygotowywanych jest dla nich szereg ciekawych atrakcji, zabaw i gier w ogrodzie czy warsztatów. Organizatorzy tego wydarzenia każdego roku dokładają wszelkich starań, aby wszyscy obecni jak najlepiej się bawili!
Podczas jarmarku nie może brakować również stoisk z przepięknym rękodziełem, a także z regionalnymi przysmakami. Możemy zakupić obrazy, wyroby rzemieślnicze, literaturę, a także pyszne wino czy podobne przysmaki, co na Festiwalu Aniołów. Wśród gości na Jarmarkach Świętojańskich zdecydowanie dominują mieszkańcy Krakowa i Podbeskidzia. Mimo tylu kilometrów drogi specjalnie na to wydarzenie przyjeżdżają również Węgrzy i Czesi, a także Polacy niemalże ze wszystkich województw. Jest to kolejna wspaniała tradycja Lanckorony, zapewniająca świetną zabawę i wrażenia!
Lanckorona – popularne atrakcje
Wieś Lanckorona, pomimo swoich niewielkich rozmiarów, oferuje wiele ciekawych atrakcji i zabytków turystom. Rynek, muzeum, wzgórza, wille, kościół czy zamek w Lanckoronie – to tylko ich niewielka część. Poznaj najpiękniejsze miejsca w malowniczej wsi, które koniecznie musisz zobaczyć!
Rynek w Lanckoronie i XIX – wieczne domki
Najważniejszym miejscem Lanckorony jest rynek. Będąc w tej malowniczej wsi, obowiązkowo należy wygospodarować sobie czas na jego zwiedzenie! Rynek ten jest zabytkowy, pozwala zobaczyć śliczne domy z XIX wieku. Przyozdobiony został ciekawymi latarniami i stylowymi ławkami. Mimo iż Lanckorona jest niewielką wsią, rynek jest całkiem spory. Posiada wymiary 90×110 m. Warto również wspomnieć, że rynek ten jest spadzisty, jego nachylenie wynosi aż 9,5 procent. Wiele budynków ustawiono szczytami do ulicy, a pomiędzy domami zostały zachowane wolne przestrzenie, które pozwolą uniknąć pożarów. Niejedna osoba uważa rynek w Lanckoronie za najpiękniejszy w całej Polsce.
Rynek cieszy się zainteresowaniem zarówno turystów, jak i miejscowych. Na szczególną uwagę zasługują wyjątkowe, drewniane domki. Tworzą niepowtarzalny klimat i nie sposób oderwać od nich wzrok! Na rynku znajdziemy wiele restauracji czy kawiarenek, zaraz obok niego mieści się Izba Regionalna, będąca jednym z miejsc, które obowiązkowo trzeba odwiedzić w Lanckoronie.
Muzeum Regionalne
Muzeum Regionalne im. prof. Antoniego Krajewskiego powstało w roku 1967 z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Lanckorony. Jest to jedno z kilku miejsc, które trzeba obowiązkowo odwiedzić, będąc w Lanckoronie! Muzeum mieści się w przepięknej, drewnianej chacie na rynku i bez wątpienia przyciąga wzrok. Chata ta, jako jedna z nielicznych we wsi, przetrwała wielki pożar, który miał miejsce w 1868 roku.
W muzeum zobaczymy eksponaty z wykopalisk archeologicznych na terenie lanckorońskiego zamku, wiele ciekawych obrazów, a także sprzęty i przedmioty codziennego użytku. Część ekspozycji poświęcona została konfederacji barskiej. Od niedawna w tym wyjątkowym muzeum możemy zakupić rękodzieło i pamiątki z Lanckorony.
Wzgórza Lanckorońskie
Gmina Lanckorona oferuje swoim turystom nie tylko muzeum czy śliczne drewniane domki, ale także wzgórza Lanckorońskie. Stanowią one grupę wzgórz położonych na północ od Pasma Chełmu oraz ciągnących się od doliny Skawy aż po dolinę Herbutówki. Należą do Pogórza Wielickiego.
Wśród największych wzgórz możemy wymienić m.in. Lanckorońską Górę (545 m), Żar (527 m), Kamionkę (512 m), a także Strońską Górę (508 m). Lanckorońska Góra jest doskonale widoczna z każdej strony tego malowniczego miasteczka. Jej kształt przypomina wyniosły stożek, a na jej szczycie znajdziemy ruiny zamku, wpisane Listę Światowego Dziedzictwa Kultury i Natury UNESCO.
Ruiny zamku w Lanckoronie
Na Wzgórzu Lanckorońskim, niedaleko malowniczego rynku, mieszczą się ruiny zamku królewskiego. Powstał on za czasów panowania Kazimierza Wielkiego, jednak nie ma konkretnych dokumentów, które określałyby lata jego budowy. Zamek wielokrotnie zmieniał swoich właścicieli, był nawet jednym z najważniejszych punktów zdobytych przez konfederatów barskich. W roku 1771 pod murami miała miejsce bitwa pod Lanckoroną, niestety zakończyła się porażką. Po I rozbiorze zamek został opuszczony i zaniedbany do takiego stopnia, że z czasem popadł w ruinę.
Obecnie zachowały się jedynie ruiny zamku – fragmenty muru tarczowego oraz fundamenty wież. Ruiny są dostępne dla turystów. Można je zwiedzać. Gmina Lanckorona planuje zinwentaryzować ruiny, wykonać prace konserwatorskie oraz wykopy archeologiczne.
Drewniane wille
W Lanckoronie ogromne wrażenie robią drewniane wille, mające blisko 100 lat. Jeden z charakterystycznych i ciekawszych domów, został postawiony w roku 1927. Nazywa się Willa Tadeusz. Uważa się, że ma najpiękniejsze okna w całej Lanckoronie. Niegdyś w jego środku mieścił się sklep żelazny i obuwniczy. Choć z zewnątrz budynek robił ogromne wrażenie, w środku był zbyt ciemny. Przypominał wiejską chatę.
Z czasem dom przeszedł ogromną metamorfozę. Przemalowano go tak, aby nabrał szlachetności. Dodano ciekawe elementy i ozdoby. Willa Tadeusz zaczęła przyjmować pod swój dach gości, nie pełniła już funkcji sklepu. W dniu dzisiejszym nadal oferuje noclegi, które cieszą się ogromnym zainteresowaniem turystów.
Kolejna drewniana willa nazywa się Bajka. Stanowi najwyżej położony, zamieszkały dom w Lanckoronie. Robi wrażenie zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz – dzięki połączeniu nowych mebli i przedmiotów ze starymi, ma swój charakter.
Magicznym i interesującym miejscem jest także Willa Zamek. Położona jest w samym centrum Lanckorony. W jej ogrodzie znajdziemy plac dla dzieci, wiele ciekawych roślin, a także klon japoński, posiadający prawie 100 lat! W willi tej gościło wiele znanym osobistości, a jej największą zaletą jest spokój i cisza, które gwarantuje.
Kościół Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Kościół Narodzenia Świętego Jana Chrzciciela to rzymskokatolicki kościół parafialny, który należy do dekanatu Kalwaria archidiecezji krakowskiej. Budowa tego miejsca rozpoczęła się w roku 1336, została ufundowana przez króla Kazimierza Wielkiego. Świątynia była kilkukrotnie przebudowywana, a to ze względu na zniszczenia, którym uległa m.in. podczas potopu szwedzkiego i konfederacji barskiej. Z ówczesnego gotyckiego kościoła na dzień dzisiejszych zachowane zostały jedynie mury magistralne.
Miejsce to mieści się w samym centrum miejscowości Lanckorona. Zwiedzając je, warto zwrócić uwagę na późnorenesansowy ołtarz główny z obrazem Chrzest Chrystusa. Dodatkowo powinniśmy również zajrzeć do Kaplicy Różańcowej, która została dobudowana na początku XVIII wieku. Znajdziemy w niej barokowy ołtarz z obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem. Z zewnątrz kościół jest niezwykle zadbany i nie wygląda jak zabytkowy. Na jego zewnętrznej ścianie w zeszłym stuleciu powstało malowidło z przedstawieniem Golgoty.
Zaułek Animacji
Będąc w Lanckoronie, powinniśmy koniecznie wybrać się do Zaułku Animacji! Jest to miejsce oferujące szereg wydarzeń kulturalnych, obejmujących spektakle teatralne, wystawy artystyczne, zajęcia grupowe kształtujące porozumiewanie się i współpracę w grupie, a także różnego rodzaju festiwale i imprezy.
Zaułek Animacji to miejsce przede wszystkim dla osób zainteresowanych teatrem, kulturą i sztuką. Gwarantuje zaskakującą scenografię i widowiska przeznaczone nie tylko dla dzieci, ale także osób dorosłych. Dodatkowo przeżycia można wzbogacić przechadzką szlakiem tajemnic Lanckorońskich, która ilustrowana jest grafikami z minionych lat. Zaułek Animacji to wyjątkowe miejsce, które rozwija, uczy i zachwyca.
Sklepiki z ceramiką
Urocza wieś znana jest nie tylko z anielskich festiwalów czy drewnianych domków, ale także ze sklepików z ceramiką. Jest ich naprawdę wiele! Możemy kupić szereg przepięknych, ręcznie robionych produktów, tj. talerze, kubki, miski, talerzyki deserowe, podstawki, zegary, ozdoby do domu, skarbonki, filiżanki, dzbanki, a nawet bransoletki czy naszyjniki. Szczególną popularnością cieszą się ceramiczne anioły ozdobne, które będą stanowić świetną pamiątkę z Lanckorony!
Piekarnia Siwek
Lanckorona ma nawet swoją piekarnię! Mieści się na ulicy Świętokrzyskiej, kawałek od rynku. Ciekawostką jest, że śpiewał o niej Marek Grechuta. Piekarnia pielęgnuje swoje tradycje od 1925 roku i w swojej ofercie posiada same pyszności. Chleby, bułki, ciasta – każdy musi ich spróbować, przebywając w Lanckoronie.
W weekendy piekarnia bardzo często bierze udział w przeróżnych jarmarkach, zarówno produktów tradycyjnych, jak i regionalnych. Wówczas miejscowi i turyści mogą wrócić do swoich domów nie tylko z zapasem pieczywa, ale także pysznego dżemu czy smalcu przyrządzonego przez miejscową gospodynię.
Gdzie zjeść w Lanckoronie?
W Lanckoronie możemy naprawdę dobrze zjeść! Na rynku znajdziemy szereg ciekawych restauracji, które oferują przepyszne dania, w tym m.in. lokalne specjały, ale nie tylko. Największym zainteresowaniem cieszą się pierogi z mięsem, wino, kawa, sernik, a także barszcz i kaszanka z kapustą. Te dania znajdziemy niemalże w każdej restauracji.
Ogromnym zaufaniem i sympatią turyści obdarowują restaurację Arka Cafe. To miejsce, w którym zjemy nie tylko wspomniane wyżej dania, ale także wypijemy najlepszą kawę w całej Lanckoronie. Arka Cafe jest oddalona zaledwie od kilka kroków od rynku.
W Lanckoronie znajdziemy również restauracje i bary tj. Rynek9 by R.Steskal, Verona, Cafe Pensjonat, Czarna Owca Cafe & Gallery, Leśny Ogród Cafe czy LancBurger. Możliwości jest więc naprawdę wiele, zwłaszcza jak na wieś o tak niewielkiej powierzchni.
Lanckorona – noclegi
Lanckorona oferuje wiele możliwości nie tylko pod względem jedzenia, ale także i noclegów. Wyjątkowe wille cieszą się szczególnym zainteresowaniem. Willa Niebieska to jedna z dostępnych możliwości. Położona jest zaledwie kilometr od centrum Lanckorony. Zapewnia darmowy parking i bezprzewodowy Internet, a w jej pobliżu mieszczą się restauracje, m.in. Cafe Pensjonat, Arka Cafe czy Czarna Owca.
Kolejnym intrygującym miejscem jest Willa Bajka – zapewnia przepiękne widoki na najdalsze pasma gór, ascetycznie urządzone wnętrza, darmowy Internet, biblioteczkę i szeroki wybór pokoi.
Willa Tadeusz, o której już wspomniano wcześniej, również oferuje noclegi turystom. Uchodzi za najbardziej klimatyczny pensjonat w Lanckoronie. Nie tylko dzięki swojej historii, ale także widokom i stylowi. Willa oferuje 1-, 2-, 3- i 4-osobowe pokoje, z których większość posiada balkony. Co ważne, w pokojach nie ma łazienek, są ogólnodostępne toalety. Średnia cena za 2-osobowy pokój ze śniadaniem wynosi 230 złotych za noc.
W Lanckoronie znajduje się więcej miejsc oferujących noclegi, a to tylko część z nich. Dodatkowo w promieniu kilkunastu kilometrów również możemy znaleźć ciekawe kwatery i noclegi. Mowa tu m.in. o Kłapytówce, Hotelu Montis i Noclegowni Skalnik w Suchej Beskidzkiej, a także wszelkich hotelach w Krakowie.
Atrakcje w pobliżu Lanckorony
Zamek w Lanckoronie, muzeum, kościół, wille – to wyjątkowe atrakcje malowniczej wsi. Jej okolice również oferują turystom wiele możliwości. Ci, którzy czują niedosyt, mogą wybrać się do Kalwarii Zebrzydowskiej, Wadowic czy nawet Krakowa. 10 minut od Lanckorony znajduje się Dwór w Stryszowie, a niedaleko Wadowic mieści się sztuczny zbiornik retencyjny zwany Jeziorem Mucharskim. Powstał on na początku wieku XX i charakteryzuje się malowniczymi walorami krajobrazowymi. Jest miejscem rekreacji i wypoczynku. Jego pojemność wynosi 161 mln metrów sześciennych, a obszar powierzchni – 1035 ha.
Jeśli chodzi o warte uwagi miejsca w Krakowie, możemy do nich zaliczyć Barbakan, Smoczą Jamę, Katedrę na Wawelu, Sukiennice, Kopiec Kościuszki, Kościół Mariacki WNP czy Zamek na Wawelu. Kraków jest szczególnym miastem z wyjątkową historią i również warto go odwiedzić.
Lanckorona jest coraz częściej odwiedzaną wsią i nie ma w tym nic dziwnego. Historia, malownicze widoki, atrakcje i przepyszne jedzenie to tylko kilka powodów, dla których warto obrać ją za cel podróżniczy.
