Dawne serce Imperium Habsburgów. Poznaj wiedeński Pałac Hofburg

Słysząc Austria lub Niemcy, często jednym z naszych pierwszych skojarzeń jest nazwisko – Habsburg. Ta dawna monarchia miała minimum jednego reprezentanta na prawie każdym europejskim dworze. Jednak sercem ich potęgi był pałac Hofburg. Co niezwykłego ma pałac, że najpotężniejsi Europejczycy w historii się w nim zakochali?

Hofburg – historia zamku

Pałac Hofburg był rezydencją Habsburgów w Wiedniu. To jeden z najstarszych pałaców europejskich. Pałac Hofburg powstawał przez wieki – liczne przebudowy, wzbogacanie wnętrz dziełami sztuki, czy innymi cennymi przedmiotami sprawiały, że pałac stawał się coraz piękniejszy. Współcześnie Hofburg jest domem prezydenta Austrii. Jest ważnym punktem na mapie Wiednia. Bez zwiedzenia go Wiedeń może pozostać w naszym odczuciu niezrozumiały, co może niektórych zniechęcić do powrotu do miasta. Jednak po odwiedzeniu Hofburga i zrozumieniu jego funkcji oraz wpływu na kulturę Austrii, będzie łatwiej zrozumieć to piękne miasto, które jest jednym z ważnych miejsc w historii kształtowania się europejskiej kultury.

Pałac Hofburg jest genialnym świadectwem łączenia stylów przez co stał się perełką austriackiej architektury. Zamek jest także, mimo wieku, dość funkcjonalny. W Kaplicy Królewskiej odbywają się próby Wiedeńskiego Chóru Chłopięcego – jednej z najbardziej znanych formacji tego typu na świecie.

Początki obecności Habsburgów w Hofburgu są datowane na XIII wiek. Pierwotnie był to czterostrzałowy zamek w stylu gotyckim. Mieścił się w narożniku murów miejskich. W tej chwili w pałacu dominują barok i klasycyzm. Pałac był pierwotnie zamkiem warownym.

Najstarsza część pałacu to Dziedziniec Szwajcarski datowany na XIII wiek. Kolejna część pałacu to pałac Amelii z XVI wieku, następną częścią jest Kancelaria Cesarska oraz apartamenty Franciszka Józefa i cesarzowej Elżbiety nazywanej Sisi. Najnowsza część pałacu zwana Nowym Hofburgiem jest datowana na lata 1833–1894. W pałacu Habsburgowie mieszkali do 1918 roku.

Muzeum Sisi

Sisi, czyli cesarzowa Elżbieta Bawarska była żoną cesarza Austrii Franciszka Józefa od 1854 roku. Jej barwne życie pełne wyzwań i tragedii stało się kanwą scenariuszy filmowych. W jej pałacowych apartamentach w Hofburgu od 2004 roku funkcjonuje muzeum, którego misją jest przybliżenie charakteru cesarzowej. Muzeum otwarto w 150-tą rocznicę jej ślubu z cesarzem dawnych Austro-Węgier.

W muzeum można zobaczyć osobiste przedmioty cesarzowej, takie jak:

• części garderoby – rękawiczki, parasole i wachlarze,
• kosmetyki,
• oryginał aktu zgonu Sisi,
• futerał na gry,
• suknię z wieczoru panieńskiego,
• biżuterię.

Ekspozycja bardzo mocno eksponuje sprzeciw cesarzowej wobec ceremoniału cesarskiego. Była bardziej zwolenniczką bliskiego kontaktu monarchy z ludem. W muzeum można również zobaczyć biżuterię żałobną cesarzowej, którą nosiła po śmierci syna. Wykonano ją z onyksu i czarnego bursztynu. W pałacu Hofburg można również zobaczyć czarny płaszcz i maskę pośmiertną Sisi, które przypominają jej tragiczną śmierć. W muzeum znajdują się również piękne portrety Sisi.

Hiszpańska Dworska Szkoła Jazdy

To ostatnia szkoła jeździecka, która jest kontynuatorem klasycznych tradycji jeździeckich. Jest najstarszą instytucją tego typu. Szkoła powstała prawdopodobnie w roku 1565 lub 1572. Była miejscem nauki jazdy konnej dla dzieci monarchów oraz arystokratycznych rodzin na dworze. By młodzi monarchowie i ich przyjaciele z dworu mogli się uczyć jeździć na najlepszych koniach, sprowadzono konie andaluzyjskie. Budynek szkoły powstał w 1735 roku, natomiast w latach dwudziestych XVIII wieku powstał budynek szkoły zimowej.

Treningi rozpoczynają bardzo młode konie, mające ok. 4 lata. Szkolenie jest podzielone na 4 etapy, a pokazy odbywają się nie tylko w Wiedniu. Szkoła daje co roku ponad 70 pokazów, którym towarzyszy oprawa muzyczna. Ta część pałacu Hofburg została wpisana na listę UNESCO.

Apartamenty cesarskie

Zabytki w Wiedniu są ściśle związane z historią Austrii. Jednym z nich są prywatne i oficjalne apartamenty Franciszka Józefa i Sisi. Do zwiedzania udostępniono 24 pomieszczenia, zaczynając pokoju, w którym odbywały się audiencje aż po sypialnię monarchy i jego żony. Wiodącym stylem w apartamentach jest rokoko. W apartamentach można zobaczyć m.in. pokój gimnastyczny Elżbiety.

Muzeum historii sztuki w Wiedniu

W muzeum znajduje się jedna z najcenniejszych kolekcji malarstwa Europy. Otwarte w 1891 roku jest jedną z największych galerii sztuki na świecie. Budynek budowano w latach 1872–1891. Większa część eksponatów pochodzi z prywatnych kolekcji Habsburgów. W zbiorach dawnych monarchów można zobaczyć m.in. obrazy Carravagia, Tycjana, Rembrandta. Wśród eksponatów można także zobaczyć kolekcję monet oraz dzieł sztuki starożytnej.

Więcej muzeach w Wiedniu przeczytasz w naszym artykule: Najciekawsze muzea w Wiedniu. Czy znajdziesz coś dla siebie?

Cesarski Skarbiec

To najważniejszy skarbiec świata, w którym znajdują się dwie korony cesarskie. Pierwsza z nich ma kształt ośmiokąta i jest zdobiona motywami biblijnymi. Powstała w X wieku. Druga korona to insygnium cesarzy austriackich z 1602 roku. Ciekawe jest, że mimo tego, że była koroną cesarzy Austrii, żaden z nich nigdy nie był nią ukoronowany.

W Skarbcu można również zobaczyć:

• skarby Zakonu Habsburgów,
• jeden z największych na świecie szmaragdów,
• przedmioty sakralne i świeckie,
• pamiątki rodzinne dworu austriackiego.

Albertina

Pałac Hofburg to nie tylko dawny dom europejskich monarchów, ale również galeria sztuki – Albertina. Powstała w 1768 roku z inicjatywy księcia Alberta Sasko-Cieszyńskiego oraz jego żony Marii Krystyny. To jedna z największych kolekcji grafik na świecie. W Albertinie można zobaczyć m.in. rysunki Rafaela, Rembrandta, Rubensa i Leonarda da Vinciego oraz wielu innych wybitnych malarzy Europy, a także ponad 1,5 mln rycin z różnych epok.

Srebrna Komnata

To komnata, w której można zobaczyć zastawę stołową Habsburgów oraz jak wyglądało nakrycie stołu na poszczególne okazje. Kryształowe kieliszki, naczynia z porcelany oraz proste naczynia kuchenne sprawiają, że kolekcja zadziwia. W kolekcji znajduje się ok. 7000 przedmiotów i szczególnie pięknie prezentuje się zastawa „azjatycka”, którą cesarz otrzymał jako prezent.

Austriacka Biblioteka Narodowa

Biblioteka Narodowa w Wiedniu to jednocześnie główna biblioteka akademicka kraju. Powstała dzięki temu, że Habsburgowie zgromadzili potężny zbiór ksiąg. Historia Biblioteki Narodowej Austrii zaczyna się w średniowieczu. Albert III Habsburg, po pierwsze, przeniósł zbiory z archiwum do biblioteki, a po drugie był pomysłodawcą przetłumaczenia wielu dzieł z łaciny na niemiecki. Czasy nowożytne to czas poszerzania zbiorów bibliotecznych o dzieła z północnej Francji i Burgundii.

Warta uwagi w Bibliotece Narodowej jest Sala Paradna – jedna z najpiękniejszych sal bibliotecznych świata. Jest to również największa barokowa biblioteka Europy. W Sali Paradnej można zobaczyć piękne freski sufitowe Daniela Grana oraz kolekcję pism Marcina Lutra. Współcześnie Biblioteka Narodowa jest ośrodkiem naukowym, którego misją jest zebranie i zachowanie dziedzictwa kulturalnego Austrii.

Zamek Hofburg – zwiedzanie

Pałac Hofburg jest otwarty dla zwiedzających. Pałac można zwiedzać na kilka sposobów. Każda część pałacu jest często zwiedzana osobno.

• Muzeum Sisi – zwiedzanie jest możliwe codziennie od 9.00 do 17.30. Bilety kosztują ok. 14 euro. Bilet do muzeum uprawnia do wejścia również do Apartamentów Cesarskich oraz Komnaty Srebrnej.
• Apartamenty Cesarskie – od czerwca do września zwiedzanie jest możliwe codziennie od 9.00 do 17.30. W lipcu i sierpniu do apartamentów można wejść od 9.00 do 18.00. W apartamentach jest również możliwość zwiedzania apartamentów przez dzieci z przewodnikiem – sobota i niedziela w godzinach 10.30–14.30.
• Skarbiec Cesarski – do skarbca można wejść codziennie od 9.00 do 17.30. Cena wejściówki to 12 euro. Osoby, które nie ukończyły 19-stu lat mogą wejść za darmo.
• Sala Paradna Biblioteki Narodowej – zwiedzanie jest możliwe od czerwca do września, codziennie w godzinach 10.00–18.00.
• Hiszpańska Dworska Szkoła Jazdy – można wejść codzienne od 8.00 do 16.00. Ceny biletów są różne, ponieważ do Szkoły można wejść w różnych porach i na czas różnych wydarzeń:
  • wejście na poranne treningi – od 15 do 31 euro,
  • wejście na pokazy – od ok. 28 do 164 euro,
  • zwiedzanie stajni i pozostałych obiektów architektonicznych – od 12 do 31 euro.
• Albertina – osoba do 19. roku życia wchodzi za darmo, a osoby dorosłe za bilet płacą ok. 13 euro. Można również kupić bilet łączony, dzięki któremu można wejść także do Biblioteki Narodowej. Kosztuje on ok. 15 euro. Do Albertiny można wejść:
  • w poniedziałki, wtorki, czwartki, soboty i niedziele w godzinach 10.00–18.00,
  • we środy i w piątki – w godzinach 10.00–21.00.

Kilka ciekawostek o Hofburgu

• Pałac Hofburg jest nazywany „miastem w mieście”. Powierzchnia pałacu to ok. 240 000 m².
• Winiarnia cesarza Franciszka Józefa miała trzy kondygnacje.
• W pałacu znajduje się 50 klatek schodowych.
• Na jednym z dziedzińców znajduje się pomnik Marii Teresy, który jest największym wiedeńskim pomnikiem.