Nie bez powodu powstało powiedzenie „wszystkie drogi prowadzą do Rzymu”. Bowiem miasto Rzym od starożytności jest nazywane stolicą świata. To właśnie tutaj znajdują się wyjątkowe zabytki architektoniczne pozostałe po czasach starożytnych i średniowiecznych, które wciąż są udostępnione dla zwiedzających. Koloseum, Forum Romanum, niezliczone kościoły i jeden z teatrów – Teatro di Marcello, potocznie zwanym „małym Koloseum”.
Teatr Marcellusa – architektura i przeznaczenie
Zewnętrzna, półkolista fasada budowli wznosi się na trzy kondygnacje. Pierwsza z nich została wybudowana w stylu doryckim, druga w jońskim, a najwyższa w korynckim. Teatr Marcellusa różni się od pozostałych starożytnych teatrów przede wszystkim lokalizacją, ponieważ został wybudowany na płaskim terenie, a nie w miejscu jego zagłębienia. Jego średnica wynosiła 111 metrów, co czyniło go zarówno największym, jak i najważniejszym miejscem wystawiania spektaklów.
Więcej o Rzymie przeczytasz w naszym artykule: Zwiedzanie Rzymu: najlepsze atrakcje i zabytki w Wiecznym mieście
Widownia teatru składała się z trzech kondygnacji, a do każdej z nich prowadziło osobne wejście. Miało to na celu oddzielenie pospólstwa od szanowanych senatorów i ekwitów, swojego rodzaju rycerzy. Najwyższą, charakterystyczną dla architektury rzymskiej część widowni – portyk – zajmowali ubodzy, którzy także mogli podziwiać sztuki wystawiane na deskach teatru. Liczy się, że budowla ma 32,5 metrów wysokości i niegdyś była w stanie pomieścić nawet 20 tysięcy widzów. Podobnie, jak w przypadku innych teatrów Teatro di Marcello miał otwory w ścianach, przez które można było podziwiać Wyspę Tyberyjską.
Scena właściwa, pulpitum, miała kształt półkola, a jej deski sięgały aż do granicy z widownią. To miejsce zazwyczaj zajmowane przez orchestrę, w tym przypadku należało do umieszczania najważniejszych gości. Tło sceny głównej było bardzo bogato zdobione, a widownia mogła cieszyć oko nie tylko wspaniałą grą aktorską, ale także przepięknymi posągami i doskonale wyrzeźbionymi detalami. Niewątpliwie spektakle były jedną z popularnych ówcześnie form rozrywki, które chcieli podziwiać wszyscy mieszkańcy.
To jedyny teatr, który częściowo zachował swój wygląd zewnętrzny do obecnych czasów.
Historia teatru Marcellusa
Początki Teatru Marcellusa sięgają aż do czasów Juliusza Cezara, który wyznaczył miejsce pod jego wzniesienie. Jednak w związku z jego zabójstwem w 44 r. p.n.e. prace zostały wstrzymane. Wznowienie prac nastało za sprawą Oktawiana Augusta, dedykując przy tym budowlę swojemu przedwcześnie zmarłemu siostrzeńcowi, a zarazem dziedzicowi – Markowi Klaudiuszowi Marcellusowi.
Teatr zakończył wystawianie spektakli na początku IV wieku, a obiekt posłużył jako kamieniołom, z którego kamieni zbudowano m.in. Most Cestiusza łączący Wyspę Tyberyjską z Zatybrzem. Przepiękne posągi zlokalizowane wewnątrz budynku, których wartość wciąż rosła, zostały odrestaurowane, a część obiektu została przegospodarowana na budynki mieszkalne. Na początku czasów Średniowiecza teatr posłużył jako twierdza rodzinie Fabii. A następnie rodom Pierieoni i Savelli, który zamieszkiwali obiekt aż do XIII wieku. Dzięki działaniom rewitalizacyjnym i dobrym zagospodarowaniu terenu kompleks został uchroniony przed kompletnym zniszczeniem. W XVI wieku wzniesiona tam rezydencję jednej z najbardziej wpływowych rodzin – Orsinich. Ród ten był największym arystokratycznym rodem w średniowiecznej i renesansowej Italii.
Od czasów średniowiecza miejsce Teatru Marcellusa było również wykorzystywane jako miejsce handlu. Pośród starożytnych arkad swoje stoiki prowadzili handlarze, a kupić można tam było niemalże wszystko. Ten wyjątkowy bazar znajdował się na mapie Rzymu aż do XX wieku, do momentu, gdy zostały przeprowadzone prace budowlane odkrywające pozostałości po fundamentach teatru.
Gdzie znajduje się teatr Marcellusa?
Istnieje przekonanie, że w Rzymie wszystkie najważniejsze zabytki są stosunkowo niedaleko siebie. Nie możemy się z tym nie zgodzić. Teatr jest położony około 500 metrów od Placu Weneckiego, przy ulicy Via del Teatro di Marcello. Od południowej strony od teatru rozprzestrzenia się przepiękny widok na kanał rzeki Tyber. Z tego miejsca możecie dotrzeć aż do państwa Watykan, obierając kierunek południowo-zachodni. Natomiast jeśli ta część stolicy Włoch jest już Wam znana, możecie udać się na południowy wschód, który kryje w sobie m.in. takie atrakcje jak Forum Boarium, czy Bazylikę Santa Maria in Cosmedin.
Zobacz także: Jak spędzić idealny weekend w Rzymie?
Teatr Marcellusa znajduje się również blisko dzielnicy żydowskiej, na której terenie znajdowało się getto. To miejsce zdecydowanie godne polecanie, niegdyś skalane śmiercią i cierpieniem wielu ludzi – dziś ukazuje turystom inne oblicze. To piękna okolica pełna synagog i koszernych restauracji, łączących kulturę żydowską z włoską.
Rzym ma bardzo dobrze rozbudowaną komunikację miejską. By dostać się do Teatru Marcellusa autobusem, wybierzcie linie o numerach 160, 170, 63, 716, 80, 81, 83. Najbliższe przystanki to P.za Monte Savello; Foro Olitorio; Teatro Marcello; Ara Coeli/Piazza Venezia; Arenula/Cairoli; P.za Venezia; Bocca Della Verità; Via Torre Argentina; Fori Imperiali/Campidoglio.
Niecałe 3 kilometry od Teatru Marcellusa jest również przystanek Colloseo metra linii B, a stamtąd czeka Was, pełen wdzięcznych widoków, 20-minutowy spacer.
Teatr Marcellusa aktualnie
Zwiedzanie pozostałości po wielkim, rzymskim teatrze jest darmowe. Jadnak dla istnieje także opcja wynajęcia przewodnika, który szczegółowo opowie o ówczesnym teatrze.
Obecnie na terenie starożytnego teatru odbywają się letnie koncerty pod gołym niebem. To przepiękne miejsce idealnie wpisuje się w koncept występujących tam młodych artystów. Festiwal „Notti Romane” to tradycja, która praktykowana jest każdego lata. Wykonywane są tam różnorodne utwory, począwszy od klasyki Mozarta aż po największe przeboje zespołu The Beatles. Z pewnością każdy znajdzie coś dla siebie.
Bilety na koncerty można zakupić online w cenie od 15 do 29 €. W sprzedaży są również dostępne bilety zawierające krótkie oprowadzenie przez przewodnika.
