Mikronezja jest jednym z mniejszych państw na całym świecie, liczącym jedynie 100 tysięcy osób i mającym 702 kilometry kwadratowe. Mimo tak małych wymiarów kryje w sobie wiele tajemnic i niesamowitą wartość kulturową. Jednym z ciekawszych miejsc jest Nan Madol, ruiny miasta dawnego rodu Saudeleur. Poznaj historię tego fascynującego miejsca.
Nan Madol – co to za miejsce?
Spis treści
Nan Madol, zwane również Wenecją Mikronezji lub Wenecją Pacyfiku, jest zbiorowiskiem ruin megalitycznego miasta. Ruiny te były dawniej ośrodkiem ceremonialnym za czasów dynastii Saudeleur, w okresie od XII/XIII do XV/XVI wieku. Kompleks budowli położony jest na ponad stu sztucznych wyspach zbudowanych z bazaltowych i koralowych głazów. Całość znajduje się na rafie w okolicy wyspy Temwen na południowy wschód od Pohnpei w Mikronezji. Pojedyncze wysepki, z których składa się miasto, oddzielone są od siebie kanałami przypominającymi kanały weneckie. Ruiny podzielone są na dwie części, Madol Powe, czyli góry Nan Madol znajdujący się w północno-wschodniej części ruin i Madol Pah, czyli dolny Nan Madol znajdujący się w południowo-zachodniej części kompleksu. Madol Powe składa się z dużej ilości mniejszych wysepek, za to Madol Pah złożony jest z większych wysepek o mniejszej liczebności. Kompleks leży na obszarze strefy równikowej, tak więc średnia roczna temperatura jest stosunkowo wysoka i wynosi około 27°C.
W roku 2016 Nan Madol zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, a jednocześnie umieszczono je na liście światowego dziedzictwa w zagrożeniu. Obawa o ruiny wynika z dużego zamulenia powodującego niekontrolowany rozrost namorzyn blokujących kanały. Doprowadzić to może do częściowego lub całkowitego zatopienia zabytku.
Zobacz także: Rajskie plaże Mikronezji i odkrywanie podwodnego świata na Oceanie Spokojnym
Czym są budowle megalityczne?
Budowle megalityczne, inaczej nazywane megalitami, znaleźć można na całym świecie, w tym również w Europie, a nawet w Polsce. Pierwsze takie obiekty sięgają, aż 9500 roku p.n.e. i znajdują się we wschodniej Turcji. W Europie odkryto ruiny sprzed około 5000 lat przed narodzinami Chrystusa. Stopniowo tego typu budownictwo zanikło około 2000 roku p.n.e., jednak istnieją również ruiny z epoki brązu trwającej od około 3400 roku p.n.e. do około 1000-700 roku p.n.e. Nan Madol jest szczególnym przypadkiem, ponieważ jego powstanie przypada na około 1200 rok n.e.
Czym tak właściwie jest megalit, z którego składa się Wenecja Mikronezji, czy nawet znane na całym świecie, znajdujące się w Europie, Stonehenge? W tłumaczeniu z języka greckiego „megas” oznacza wielki, a „lithos” kamień. Tak więc megalit jest dużym, nieobrobionym lub jedynie częściowo obrobionym (tak jak w przypadku Nan Madol) kamieniem. Stanowi on samodzielną budowlę lub element składowy większej kondygnacji złożonej z takich kamieni. Budowle tworzone były bez użycia jakiejkolwiek zaprawy.
Budowa miasta Nan Madol pochłonęła około 630 tysięcy ton bazaltu, który transportowany był z innej części wyspy. Archeolodzy wnioskują to po tym, że w okolicach ruin nie znajduje się żaden kamieniołom. Wyspy stworzone są z koralowych otoczaków i bazaltowych głazów i otoczone są kolumnami ważącymi od 0,5 do 5 ton. Miasto ogrodzone jest murem utworzonym z głazów o wadze od 50 do 60 ton. Całkowita powierzchnia ruin wynosi 75 hektarów.
Nan Madol – historia i ciekawostki
Nan Madol w swoich latach świetności znajdowało się pod panowaniem dynastii rodu Saudeleur. Ród ten przybył na wyspę około roku 1100 i przejął nad nią panowanie. Zjednoczył wszystkich mieszkańców wyspy Pohnpei, czyli prawdopodobnie około 25 tysięcy osób. Miasto Nan Madol zostało zbudowane około roku 1200 na życzenie władców. Według lokalnej legendy pierwszymi członkami rodu Saudeleur przybyłymi na wyspę byli dwaj bracia, Ohlosohpa i Ohlosihwa wraz z siedemnastoma mężczyznami i kobietami. Podania mówią o tym, że użyli magii do budowy miasta. Czyn ten zaimponował rdzennym mieszkańcom wyspy i postanowili, że przyłączą się do nowo przybyłych władców i poddadzą się ich władzy.
Z czasem Nan Madol stało się najważniejszym centrum politycznym i religijnym całej wyspy. Największe domy należały do elity, a miasto zostało zbudowane w celu oddzielenia szlachty od ogólnej populacji mieszkańców wyspy. Arecheolodzy twierdzą, że w mieście mieszkało maksymalnie tysiąc osób, jednak prawdopodobnie zwykle było to około pięciuset mieszkańców. Szlachta mieszkająca w mieście zajmowała się pochówkiem i czynnościami grobowymi, którymi kierowali kapłani.
Nan Madol dzieli się na wiele wysepek, a każda służyła konkretnemu celowi. Na jednych przygotowywane było pożywienie, na innych budowano kanu lub produkowano olej kokosowy. Jedna z wysp pełniła funkcję domu pogrzebowego. Wyspa Idehd była ośrodkiem religijnym, służącym do wyprawiania obrzędowych ceremonii. Nan Madol przepełnione było ołtarzami i świątyniami. Wielu członków rodu Saudeleur było kapłanami. Duża religijność i liczebność osób pełniących funkcję obrzędowe doprowadziła do powstania wielu kultów. W roku 1628 wojownik Isokelekel poprowadził inkwizycję na wyspę Pohnpei i pokonał plemię Saudeleur co doprowadziło do upadku miasta.
Jak dotrzeć do tajemniczego miasta ?
Dotarcie do wyspy Pohnpei nie jest niestety łatwym zadaniem. Mikronezja jest oddalona od jakiejkolwiek większej cywilizacji, tak więc nie odwiedza jej za dużo turystów. Jedynym sposobem na dostanie się na wyspę, jest lot organizowany przez linię United Airlines. Miejscem wylotu jest Honolulu, lecz samolot zatrzymuje się również na Wyspach Marshalla, a następnie w Mikronezji. By dotrzeć do Nan Madol, możesz wybrać się w całodzienny rejs lub wynająć auto. Podróż drogą lądową ze stolicy wyspy, Palikir zajmie Ci około 1,5 godziny. Wybierając drugą opcję, powinieneś przygotować się na krótki spacer na miejsce, do samych ruin dojazd jakimkolwiek pojazdem jest niemożliwy. Opłata za wejście wyniesie Cię parę dolarów. Na wyspie Pohnpei nie ma niestety żadnego hotelu, tak więc, jeśli postanowisz zatrzymać się tu na dłużej, Twoją jedyną alternatywą może być wynajęcie mieszkania lub pokoju.
Legenda o braciach Ohlosohpa i Ohlosihwa
Na wyspach krąży legenda o braciach Ohlosopha i Ohlosihwa. Według podań byli oni pierwszymi władcami Nan Madol. Na wyspę dotarli z dalekiej krainy położonej na południe od Pohnpwi, a udało im się to z pomocą bogów. Bracia przypłynęli na wyspę z siedemnastoma mężczyznami i kobietami, poszukując miejsca na założenie osady. Historia mówi o tym, że bardzo wyróżniali się wyglądem od tubylców, zwłaszcza bardzo wysokim wzrostem. Tutejsi mieszkańcy określali obcych mianem czarowników, bądź czarownic. Według miejscowych opowiadań bracia podnosili wielkie, kamienne megality za pomocą „latającego smoka”. Pomimo iż bracia rządzili sprawiedliwie, następcy tronu traktowali tubylców jak niewolników. Zmuszali ich do pracy, pobierali wysokie opłaty w postaci dorobku rolnego i złowionych ryb. Z biegiem lat potomkowie przybyszów i tubylców wymieszali się ze sobą i wytworzyła się klasa szlachecka. Jeden z potomków braci, Olosopha, poślubił lokalną kobietę, co zapoczątkowało dynastię szesnastu następnych władców.
Nan Madol jest jednym z bardziej fascynujących miejsc na całym Pacyfiku. Udaj się koniecznie w podróż do krajów Oceanii i poznaj tą niesamowitą okoliczną kulturę.
