Kutná Hora – Kaplica Czaszek, Czeskie Muzeum Srebra, Kościół św. Barbary… To tylko kilka obiektów charakterystycznych dla tego miasta. Ta średniowieczna miejscowość skrywa wiele wyjątkowych miejsc, które koniecznie musisz poznać bliżej. Kutną Horę warto odwiedzić przy okazji wycieczki do Pragi, ale nie tylko. W tym artykule przeczytasz o historii miasta i najważniejszych atrakcjach, które trzeba zobaczyć podczas zwiedzania. Zapraszam!
Początki Kutnej Hory
Spis treści
Kutná Hora to stolica powiatu Kutná Hora w Czechach. Znajduje się około 70 kilometrów od Pragi. Rozwój miasta jest ściśle związany z wydobywaniem srebra, które rozpoczęło się w XIII wieku. Już sto lat później miejscowość bardzo się rozwinęła i powstała tam wtedy mennica królewska Włoski Dwór. Pracowali w niej rzemieślnicy z Florencji.
W 1300 roku za sprawą króla Wacława II rozpoczęto produkcję praskiego grosza. Dzięki obfitym złożom srebra możliwe było wybijanie ogromnych ilości monet. Kutná Hora stała się wtedy jednym z najbogatszych miast w Czechach.
Mennica została później rezydencją królewską, po której zachowała się do dziś piękna gotycka kaplica. Włoski Dwór funkcjonował do XVIII wieku, kiedy to skończyły się tamtejsze zasoby srebra. Ostatni praski grosz został wybity jednak dużo wcześniej – w 1547 roku.
Kutná Hora zaczęła tracić swoją świetność w czasie wojen husyckich i nie powróciła już po tym, do stanu sprzed konfliktu. Podczas kryzysu zwolennicy Jana Husa byli wrzucani do szybów kopalnianych. W 1770 roku miasto nawiedził pożar, który zdewastował tamtejsze tereny.
Wygląd Kutnej Hory, w pierwszych dziesięcioleciach jej istnienia, zupełnie nie odzwierciedlał bogactwa miasta. Badania archeologiczne pokazują, że już na początku XIV wieku powstały fundamenty większości tamtejszych domów. W 1304 roku powstały pierwsze fortyfikacje, które z czasem przekształcano w trwałe mury miejskie.
Kutná Hora dziś
W budynku niedziałającej od kilku wieków mennicy znajduje się warte uwagi muzeum. Można w nim zapoznać się z procesem tworzenia monet, zobaczyć ostatni wybity praski grosz czy złożyć wizytę w sali królewskiej i kaplicy.
Aktualnie Kutná Hora nie zarabia już na wydobywaniu srebra. Rozwinęły się tam zupełnie inne gałęzie przemysłu, takie jak produkcja żywności, przemysł maszynowy, metalowy i tekstylny oraz turystyka. Czeskie miasto jest bardzo chętnie odwiedzane przez podróżnych, a wycieczki do niego łączone są zazwyczaj ze zwiedzaniem Pragi.
Stare Miasto wraz z kościołem św. Barbary i katedra Mariacka w dzielnicy Sedlec zostały w 1995 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Aktualnie stanowią jedne z ważniejszych atrakcji miasta.
Kutná Hora – dlaczego warto ją odwiedzić?
Pierwszym powodem, dla którego warto odwiedzić to miasto, jest jego historia. Kutná Hora należy do miast z duszą, która jest gotowa na bycie odkrywaną przez turystów. Kolejnym elementem, który nie może być pominięty, jest liczba atrakcji i zabytków. Sprawia ona, że nawet podczas krótkiej wycieczki do tego miasta zupełnie nie można się nudzić. Dodatkowym plusem jest położenie miasta, gdyż znajduje się ono około 70 kilometrów od bardzo turystycznej Pragi. Kutná Hora to świetne uzupełnienie wyjazdu do stolicy Czech. Podróż pociągiem z Pragi trwa ponad godzinę. Warto zapoznać się z tamtejszą kulturą, przemiłymi ludźmi i skosztować tradycyjnych dań czeskiej kuchni.
Kutná Hora – atrakcje
Wspomniałam już o atrakcjach, ale co tak właściwie warto tam zobaczyć? Poniżej znajdują się opisy kluczowych atrakcji z Kutnej Hory. Koniecznie zapoznaj się z następującą listą przed odwiedzeniem miasta.
Starówka
Wąskie, brukowane uliczki Starówki są gwarancją udanego spaceru po urokliwej części Kutnej Hory. Stare Miasto, które zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, stanowi jedno z najbardziej obleganych przez turystów miejsc. Przejście pomiędzy klimatycznymi kamienicami jest jednak obowiązkowe podczas wizyty w tym mieście. Przy Starym Mieście znajduje się m.in. znana katedra św. Barbary, która, podobnie jak całe centrum, zachwyca swoją wyjątkową architekturą.
Kaplica czaszek w Kutnej Horze
Najbardziej intrygującym miejscem, które można odwiedzić (i którego nie można pominąć!), jest Kaplica Czaszek. Znajduje się ona w dzielnicy Sedlec. W jej wnętrzach przechowywane są szczątki kilkudziesięciu tysięcy osób. Do zmarłych należą ofiary dżumy, wojen husyckich i wojny trzydziestoletniej.
Kości i czaszki są w kaplicy nie tylko elementem do oglądania, ale i częścią konstrukcji. Stworzono z nich ołtarze, kapliczki czy żyrandole. Są one na ścianach i sufitach. Kości miednic, czaszki, żebra i łopatki znajdują się dosłownie wszędzie. Wykonano z nich nawet krzyże czy kielichy.
Więcej o Kaplicy Czaszek przeczytasz w naszym artykule: Kaplica Czaszek w Kutnej Horze – cmentarny kościół Wszystkich Świętych
Twórcą tej, wzbudzającej przeróżne odczucia, budowli jest Franciszek Rint. Zaprojektował jej wystrój pod koniec XIX wieku, lecz sama kaplica istniała już wcześniej. Znajdowała się na terenie szybko rozrastającego się cmentarza, z którego po pewnym czasie zaczęto ekshumować zwłoki. Szczątki były układane dookoła kaplicy, a później w jej wnętrzu. Pewien mnich ułożył z nich konstrukcje w kształcie piramid. Rint zachował kilka z nich podczas projektowania wyglądu kaplicy i można je oglądać do dziś.
Przed tworzeniem ze szczątków dekoracji, zostały one wybielone, by tworzyć spójne i estetyczne elementy. Choć Kaplica czaszek wzbudza skrajne emocje, nieustannie cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród podróżnych. Jest to miejsce intrygujące i zdecydowanie warte zobaczenia.
Co ciekawe, nie musimy jechać aż do Czech, by odwiedzić kaplicę pełną ludzkich czaszek. Bardzo podobne miejsce znajduje się w Kudowie-Zdroju, w dzielnicy Czermna. O historii powstania polskiej kaplicy można przeczytać w osobnym artykule na naszej stronie.
Czeskie Muzeum Srebra
Czeskie Muzeum Srebra to jedno z najstarszych muzeów w Czechach. Jest kontynuacją Stowarzyszenia Archeologicznego Vocel założonego w 1877 roku. Gromadzi w swoich zbiorach blisko 200 tysięcy eksponatów. Obiekty, które można oglądać w placówce, są dość zróżnicowane. Mają ono bowiem charakter archeologiczny, numizmatyczny i geologiczny. W muzeum znajdują się także eksponaty górnicze.
Muzeum zlokalizowane jest w zamku pochodzącym z XIV wieku. Budynek ten na przestrzeni wieków pełnił różnorodne funkcje. Była tam m.in. szkoła. Muzeum zaś ulokowano w nim w 1910 roku. Ono także zmieniało się z biegiem lat, by otworzyć się oficjalnie jako Czeskie Muzeum Srebra w 1996 roku.
Turyści mają dwie możliwości zwiedzania muzeum. Pierwsza to trasa o nazwie „Miasto Srebra”, obejmująca elementy z zakresu geologii, archeologii, średniowiecznych dziejów miasta, historii Hrádku, życia „srebrnej szlachty” i numizmatyki. Można dzięki niej prześledzić całą historię rozwoju Kutnej Hory, obejrzeć minerał zwany kutnahorytem oraz przyjrzeć się modelowi kopalni srebra. Zwiedzający mają także możliwość obejrzenia wodociągu, który dostarczał wodę do miasta, dekorowane dzwony, model katedry św. Barbary, oryginalne miecze katów czy ozdoby.
W sali zwanej Skarbcem na zwiedzających czekają monety sprzed kilku wieków, w tym grosz wybity we Włoskim Dworze. Poza tym bardzo interesująca jest sala z kaplicą Jana Smíška, w której zachowały się wyjątkowe meble oraz przedmioty codziennego użytku z epoki. Zwiedzanie trwa około godziny.
Trasa druga to “Droga Srebra”, w której wyznaczono następujące strefy: średniowieczna kopalnia, kierat, średniowieczna technologia wydobywania i przetwarzania rudy srebra, wyrób monet i osada górnicza. Na początku zwiedzającym pokazuje się, jak wydobywano i przetwarzano srebro oraz jak bito monety. Następnie turyści udają się na spacer po części kopalni, która znajduje się 40 metrów w głębi ziemi. Muszą być ubrani w specjalne ubranie i wyposażeni w latarki. Następnie w ogrodzie Hrádku czeka na nich osada górnicza i replika dawnego pieca z miechami. Zwiedzanie tym szlakiem jest nieco dłuższe, ponieważ trwa około 1,5 godziny. Ze względu na ogromne zainteresowanie Drogą Srebra, warto dokonać wcześniejszej rezerwacji.
Muzeum „Odkrycie prawdziwego oblicza i tajemnic miasta Kutné Hory”
W muzeum „Odkrycie prawdziwego oblicza i tajemnic miasta Kutné Hory” można zobaczyć całe mnóstwo broni czy narzędzi do wykonywania wyroków. To niezwykle mroczne miejsce, które wciąga zwiedzających w świat tajemnic rządzących czeskim miastem w czasach „srebrnej gorączki”.
Wystawa obejmuje mnóstwo elementów wizualnych, które obrazują przykłady zbrodni i przestępstw, do których dochodziło przed wiekami w Kutnej Horze. W tym miejscu doskonale odnajdą się miłośnicy tajemniczych zjawisk i magii.
Kutná Hora – zwiedzanie najważniejszych zabytków
Jak wspomniałam wcześniej, Kutná Hora charakteryzuje się przepiękną, wartą uwagi architekturą. Przejawia się ona w dużej mierze w budynkach sakralnych. Poniżej przybliżę Ci najważniejsze zabytki znajdujące się w dawnej stolicy srebra.
Kościół św. Barbary – słynna katedra w Kutnej Horze
Wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO kościół św. Barbary jest dowodem pobożności dawnych mieszkańców miasta. Św. Barbara jest patronką górników, których w trakcie funkcjonowania kopalni srebra było w Kutnej Horze bardzo wielu. To właśnie oni w dużej mierze przyczynili się do rozwoju miasta i budowy kościoła poświęconego swojej patronce męczennicy.
Budowa katedry rozpoczęła się w XIV wieku, a prace nad nią trwały przez kilka następnych wieków. Dzisiejszy wygląd świątyni pochodzi z przełomu XIX i XX wieku. Wtedy dokonano jej całkowitej odnowy.
Wewnątrz świątyni zobaczyć można wiele kolorowych gotyckich fresków oraz elementy tworzonej przez pokolenia sztuki kamieniarskiej. Nawę główną zdobi barokowa boazeria i renesansowa ambona. Jezuici zadbali o to, by w katedrze znajdowała się duża liczba ołtarzy, obrazów czy posągów. W oknach widnieją imponujące witraże.
W kościele cały czas odprawiane są nabożeństwa.
Katedra Wniebowstąpienia Marii Panny i św. Jana Chrzciciela w Sedlec
Katedra Wniebowstąpienia Marii Panny i św. Jana Chrzciciela w Sedlec to kolejny obiekt z listy UNESCO. Jest to świątynia najstarszego opactwa cystersów w Czechach, które zostało założone w 1142 roku. Budynek łączy w sobie północno-francuską gotycką architekturę katedralną z elementami niemieckimi.
Mimo tego, że świątynia została zniszczona w XV wieku, w 1681 roku uzyskała miano najwspanialszej bazyliki. Odnowiono ją na przełomie XVII i XVIII wieku. Zastosowano w niej wtedy samonośne sklepienie i schody spiralne.
Wewnątrz obiektu można podziwiać wiele dzieł sztuki i zabytków artystycznych. W skarbcu znajduje się natomiast oryginalna Monstrancja Sedlecka. Na specjalnej trasie dla zwiedzających można obejrzeć animowany film przedstawiający historię klasztoru w Sedlcu.
Kaplica Bożego Ciała
Niedaleko świątyni św. Barbary znajduje się Kaplica Bożego Ciała. Składa się z dwóch kondygnacji. Na dolnej przechowywano kiedyś kości, a górna miała służyć do kultu zmarłych. Wygląda jednak na to, że wyższe piętro nigdy nie zostało ukończone. Razem z budową kaplicy powstał też cmentarz.
Gdy w Kutnej Horze działali jezuici, Kaplica Bożego Ciała była ich oratorium. Kiedy w XVIII budowla zaczęła przechodzić do prywatnych właścicieli, zaczęło się zmieniać także jej zastosowanie. Była m.in. magazynem handlarza i warsztatem, w którym konstruowano organy. Intensywne wykorzystywanie jej do różnych celów negatywnie wpłynęło na stan kaplicy. W latach 90. XX wieku trafiła na listę najbardziej zagrożonych zabytków na świecie.
W latach 1997-2000 przeprowadzono rekonstrukcję i obiekt został ocalony. Skromna, ale też niezwykle cenna kaplica znajdująca się obok świątyni św. Barbary jest rzadkim przykładem budowli w stylu ze szczytowego okresu gotyku. Aby ją zobaczyć, można zarezerwować 45-minutową wycieczkę tematyczną z przewodnikiem.
Kościół Świętego Jakuba
Kościół św. Jakuba to najstarsza kamienna świątynia w Kutnej Horze. Powstawała od połowy XIV wieku, aż do wieku XV. Znajduje się w samym centrum miasta i stanowi punkt rozpoznawczy i orientacyjny czeskiego miasta.
Pierwsze nabożeństwo odbyło się tam już w połowie XIV wieku, kiedy tylko zasklepiono prezbiterium. Kościół nazywa się „Wysokim” ze względu na 80-metrową wieżę. Wewnątrz budynku obejrzeć można wiele unikatowych zabytków z kilku wieków. W prezbiterium oglądać można późnogotyckie freski. Na terenie obiektu znajduje się też najstarszy zachowany napis w Kutnej Horze. Warte uwagi są także predelle nieistniejącego już ołtarza czy obraz Trójcy Świętej.
Kamienna fontanna
W średniowieczu w Kutnej Horze występowały problemy z dostępem do wody pitnej dla mieszkańców. W 1495 roku zbudowano dwunastoboczną kamienną fontannę, która znajduje się na placu Rejskovo náměstí. Pełniła ona funkcję zbiornika, w którym gromadzono wodę pitną, która była doprowadzana specjalnym rurociągiem ze źródła św. Wojciecha. Taki sposób pozyskiwania wody funkcjonował do 1890 roku.
Najprawdopodobniej twórcą studni jest architekt Matěj Rejsek z Prostějova. Jest ona zbudowana z bloków piaskowca i ozdobiona typowymi gotyckimi elementami. Dawniej dekorowały ją jeszcze rzeźby, ale niestety nie zachowały się do dziś.
