Chcesz spędzić weekend w otoczeniu gór i zielonych pejzaży niczym w kraju Helwetów? Nie musisz planować podróży do odległej Szwajcarii. Masę skalistych wzgórz, mostów, górskich tras turystycznych i lasów odnajdziesz w Czeskiej Szwajcarii, która znajduje się niedaleko Polski! Góry Połabskie i rzeka Łaba tworzą w Czechach romantyczną krainę, idealną do kilkudniowego wypoczynku. Co warto zobaczyć w Czeskiej Szwajcarii? Poznaj szczegóły!
Gdzie leży Park Narodowy Czeska Szwajcaria?
Spis treści
Park Narodowy Czeska Szwajcaria rozciąga się na Wyżynie Dieczyńskiej w Górach Połabskich. Położony przy granicy z Niemcami, czeski park narodowy usytuowany jest między malowniczą wsią Hřensko i miasteczkiem Chřibská. Niezwykłe formacje skalne i rozległe lasy Czeskiej Szwajcarii rozpościerają się przy brzegach Łaby, sąsiadując z Saską Szwajcarią po stronie niemieckiej. To właśnie od niej czeska kraina zaczerpnęła inspirację do swojej nazwy.
Szwajcaria Czeska – istotne informacje
Jest to najmłodszy spośród czterech parków narodowych w Czechach, założony w 2000 roku. Czeska Szwajcaria to powierzchnia około 80 kilometrów kwadratowych, wyodrębniona z terenu Obszaru Chronionego Krajobrazu Łabskie Piaskowce. W Parku panuje specyficzny mikroklimat – w wąwozach jest wilgotno i dość zimno, dzięki czemu utrzymują się tam rośliny zimnolubne, rosnące zazwyczaj na większych wysokościach. Park narodowy powstał, aby chronić piaskowcowe formy skalne w postaci bram, baszt i iglic. Znajdują się tam także formy bazaltowe oraz bogata fauna i flora.
Tereny nadbrzeżne rzeki Łaby fascynowały ludzi już za czasów epoki romantyzmu. Drezdeńscy malarze ochoczo portretowali miejscowe scenerie, malując iglaste lasy, skaliste, górskie szczyty i mianując tereny niemieckich Gór Połabskich Saską Szwajcarią. Okolice zaczęły przyciągać takie osobistości jak Andersen czy Beethoven. Właściciel Hřeńska, książę Edmund Clary-Aldringen, dostrzegł rosnące zainteresowanie malowniczym terenem i już w XIX wieku rozpoczął budowę infrastruktury turystycznej. Obecna forma Czeskiej Szwajcarii jest więc dziełem natury, odpowiedzialnej za skalne wzniesienia, wąwozy, rzeki i niezwykłą roślinność oraz człowieka, który już za czasów romantyzmu docenił walory przyrodnicze okolicy i postanowił otoczyć je opieką.
Jak dojechać z Polski?
Najwygodniejszą opcją będzie dojazd do Czeskiej Szwajcarii z Polski samochodem. Najlepiej zrobić to, przejeżdżając przez Niemcy. Mimo że musimy przekroczyć granicę niemiecką oraz czeską i wydawać by się mogło, że park narodowy w Górach Połabskich znajduje się dość daleko od Polski, to wcale tak nie jest. Podróż z Wrocławia do tak zwanej bramy Czeskiej Szwajcarii, czyli wsi Hřensko, zajmuje nieco ponad 3 godziny. Należy udać się w kierunku przejścia granicznego w Jędrzychowicach (nieopodal Zgorzelca), a następnie kierować się do niemieckiego Budziszyna. Skręcając na południe w miejscowości Burkau, pokonasz momentami wąskie, ale niezwykle malownicze drogi, które doprowadzą Cię do zachodniej bramy czeskiego parku narodowego. Ze stolicy Polski trasa będzie znacznie dłuższa i zajmie Ci ponad 6 godzin, a większość tego czasu spędzisz, przemierzając polskie drogi.
Czeska Szwajcaria – noclegi
Noclegi najbliżej Czeskiej Szwajcarii znajdziesz po jej dwóch przeciwległych stronach. Nastrojowe pensjonaty i hotele położone są we wcześniej wspomnianej wsi Hřensko, skąd do Czeskiej Szwajcarii są zaledwie 4 minuty jazdy samochodem. Jeden z tamtejszych obiektów noclegowych – Hotel Kotva, znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie skalistych wzniesień i rzeki. Koszt weekendowego pobytu w pokoju dla trzech osób to około 640 złotych.
Zakwaterowanie znajdziesz również w miejscowości po drugiej stronie granicy parku – w Krásnej Lípie, położonej 4,5 kilometra od Parku Narodowego Czeska Szwajcaria. Ciekawą propozycją jest nocowanie w miejscowości Chřibská, odległej od Parku o 8 kilometrów. Nocleg w drewnianym pensjonacie o uroczej nazwie „Penzion U kozy” to idealna opcja dla większej grupy. Koszt jednodniowego pobytu w 6-osobowym apartamencie to około 460 złotych. Za noc w apartamencie dwuosobowym zapłacisz około 250 złotych. Wybierając się do Czeskiej Szwajcarii, warto spędzić noc w jednej z kameralnych kwater prywatnych – drewniane domki w otoczeniu gór i lasów pozwolą na błogi odpoczynek wśród natury.
Czeska Szwajcaria – szlaki
Czeska Szwajcaria jest bogata w liczne trasy turystyczne, które w większości są łatwe lub średnio wymagające. Spokojnie możesz wybrać się tam z dziećmi, a także zabrać na trasę hikingową czworonoga, ponieważ szlaki zezwalają na spacery z psami.
Jedną z opcji jest szlak prowadzący z Hřenska do Pravčickiej Bramy, który dodatkowo obejmuje rejs tratwą przez Wąwóz Edmunda (atrakcja płatna). Jest to 15-kilometrowa trasa, której przejście wraz z rejsem zajmie około 5 godzin. Droga rozpoczyna się w Hřensku, skąd należy podążać żółtym szlakiem w kierunku platformy, z której startują tratwy. Żegluga trwa blisko 20 minut. Następnie należy udać się w kierunku wsi Mezná i przechodząc przez czerwony szlak, dotrzeć do Bramy Pravčická. Stamtąd możesz wrócić czerwoną trasą przez las, w kierunku drogi do Hřenska i wrócić autobusem bądź dotrzeć do wsi pieszo, kontynuując wędrówkę czerwoną trasą. Do Pravčickiej Bramy dotrzesz również, podążając czerwoną trasą na Szlaku Gabrieli. Wędrówkę możesz rozpocząć w miejscowości Mezni Louka, nieopodal restauracji „U Fořta”. Trasa rozciąga się na długość około 5 kilometrów, a jej przejście może zająć Ci od jednej do dwóch godzin. Całość ścieżki prowadzi przez las, a czas umilają przepiękne widoki na piaskowcowe wzgórza. Finałem wycieczki będzie symbol Parku Narodowego Czeskiej Szwajcarii, czyli wcześniej wspomniana Brama Pravčická.
Zobacz także: Pilzno Czechy – odkryj słynne miasto piwa
Do jednej z krótszych tras należy czerwony szlak ze wsi Kyjov. Jest to trasa o średnim stopniu zaawansowania o długości 3 kilometrów, której pokonanie zajmie Ci około 3 godziny. Sam Kyjov, leżący w pobliżu Krásnej Lípy jest wyjątkowo malowniczy. Przez wieś przepływa rzeka Křinice, a pośród lasów wybudowano drewniane domki. Droga prowadzi przez formacje skalne i obejmuje wiele ciekawych miejsc jak stary cmentarz, punkt widokowy Skalní bratři, skalne tunele i bramy. Mimo że całość trasy jest krótka, może być ona męcząca ze względu na dość duże nachylenie ścieżek i mnóstwo skalnych schodów.
To oczywiście tylko propozycje kilku tras, których jest w Czeskiej Szwajcarii o wiele więcej. Ciekawa może okazać się na przykład trasa do ruin młyna – Dolský mlýn. Wszystko zależy od tego, ile czasu zamierzasz spędzić na terenie Parku oraz jakie długości tras preferujesz. Bez względu na to, każdy na pewno znajdzie tam coś dla siebie.
Co zobaczyć w Czeskiej Szwajcarii?
Tak naprawdę warto przejść wszystkie szlaki Czeskiej Szwajcarii, aby w pełni doświadczyć jej uroków, jednak mało kto będzie miał możliwość poświęcenia takiej ilości czasu, aby było to możliwe. Z tego względu warto skupić się przede wszystkim na jej naczelnych atrakcjach jak skalna Brama Pravčická, wąwozy, pałacyk Sokoli Hnizdo czy spływy flisackie. Proponujemy najciekawsze atrakcje Parku Narodowego Czeska Szwajcaria. Z pewnością każda z nich przeniesie Cię w baśniowy świat, ze skalnymi korytarzami i rozległymi lasami.
Brama Pravčická
Tego wytworu matki natury nie można pominąć, wybierając się choćby na chwilę do Czeskiej Szwajcarii. Jest to największy w Europie naturalny, skalny most, powstały z piaskowca. Brama została utworzona w wyniku procesu wietrzenia skał, który trwał przez miliony lat, a jej wysokość to około 21 metrów, licząc od podstawy do górnej powierzchni płyty. Kiedyś możliwe było wejście na szczyt skalnej Bramy, jednak w 1980 roku tego zabroniono. Decyzja o zamknięciu wejścia została podjęta ze względu na ryzyko zawalenia. Prawdopodobnie w odległej przyszłości Brama Pravčická się zawali, jednak ludzie przechadzający się skalnym łukiem mogliby przyspieszyć proces erozji skalnej. Zważając na ochronę symbolu Czeskiej Szwajcarii, z powierzchni Bramy regularnie usuwany jest nadmiar roślin. Wejście pod łuk bramy i podziwianie jej z dołu jest bezpłatne, jednak opcja pejzażu skalnego łuku z jednej z galeryjek widokowych lub schroniska Sokoli Hnizdo jest płatna. Ceny tej i innych atrakcji zostaną podane w dalszej części artykułu.
Sokoli Hnizdo
Wcześniej wspominany właściciel terenów Czeskiej Szwajcarii, książę Edmund, zbudował przy Bramie Pravčická rezydencję, nazywaną Sokolim Gniazdem (Sokoli Hnizdo). Początkowo Sokole Gniazdo stanowiła chata z drewna, jednak później, w 1881 roku przekształcono ją w swoisty pałac. Efektownego przeobrażenia budynku dokonali pracownicy budowlani, którzy w tym celu zostali sprowadzeni przez księcia aż z Włoch. Obecnie budynek jest wykorzystywany jako miejscowe muzeum i restauracja.
Wąwóz Edmunda
Księcia Edmunda można nazwać ojcem turystyki w regionie Czeskiej Szwajcarii. Zbudował on nie tylko pałacyk Sokole Gniazdo, wyznaczał też pierwsze szalki turystyczne, otwierał restauracje, hotele i punkty sprzedaży pamiątek. Oczywiście do rozwoju turystycznego Czeskiej Szwajcarii przyczynili się też inni, na przykład rodzina Thunów, która opracowała pierwszy przewodnik po tym regionie. Jednak to właśnie na pamiątkę księcia Edmunda nazwano jedną z najbardziej charakterystycznych atrakcji Czeskiej Szwajcarii – Wąwóz Edmunda, który ciągnie się na długość około 1 kilometra. Zwiedzanie tej atrakcji stanowi przejście pieszo przez kanion ze ścianami o wysokości od 50 do 150 metrów oraz rejs łódką w towarzystwie flisaków. Mówi się, że pomysł przeprawy tratwą przez rzekę Kamenica był wynikiem zakładu kilku mężczyzn, którzy dokonali tego już w 1877 roku. Później postanowiono, że taka forma zwiedzania będzie stałym elementem miejscowej oferty turystycznej.
Wycieczkę do Wąwozu Edmunda możnesz połączyć ze zwiedzaniem Dzikiego wąwozu. Trasę należy rozpocząć w osadzie Mezní Louka (Hřensko), następnie niebieskim szlakiem udać się w kierunku Dzikiego wąwozu, skąd odbywają się pierwsze przeprawy drewnianą tratwą. Po krótkim rejsie spokojnymi wodami rzeki należy udać się do kolejnej platformy, z której startują flisacy, przeprawiający turystów już przez Wąwóz Edmunda. Trasa jest dobrze oznaczona, pełna mostków, schodów i bloków skalnych. Przed wyjściem należy sprawdzić godziny kursowania tratw oraz przygotować pieniądze, aby zapłacić za rejs. Przeprawa tratwą potrwa około 20 minut. W międzyczasie turyści mogą podziwiać wysokie, porośnięte mchem bloki skalne, a także sztuczny wodospad, który uruchamia flisak, pociągając za niepozorny sznur.
Dziki wąwóz Divoka souteska
Divoka souteska to wąwóz zdecydowanie mniejszy od Wąwozu Edmunda, jednak nie mniej malowniczy. W rzeczywistości jest to przełom rzeki Kamenice, który zwiedza się na drewnianej łódce, korzystając z flisackiego spływu. Zwiedzanie wąwozu łódką łączy się z trasą pieszą szlakiem, który prowadzi z Hřenska do przełomu Divoká soutěska. Całą trasę urozmaica pejzaż pełen zieleni z drewnianymi, urokliwymi domkami, kładkami i mostami. To świetna opcja dla rodzin z dziećmi, ponieważ spływ jest ciekawy, a jednocześnie krótki, niewyczerpujący i spokojny.
Czeska Szwajcaria – ceny wstępu i godziny otwarcia
Wstęp na teren Parku Narodowego Czeska Szwajcaria jest bezpłatny, jednak aby w pełni skorzystać z jego głównych atrakcji, należy kupić bilety wstępu i zapoznać się z godzinami otwarcia.
Koszt 20-minutowego rejsu łódką w Wąwozie Edmunda to 120 koron czeskich za osobę, czyli blisko 22 złote (ceny w 2021 roku). Dzieci do lat 5 skorzystają z atrakcji bezpłatnie. W przypadku krótszego rejsu Dzikim wąwozem bilet dla jednej osoby dorosłej będzie kosztował 80 koron czeskich, czyli niecałe 15 złotych. Uwaga, za rejs przez Dziki wąwóz można płacić jedynie gotówką (euro lub korona czeska).
Od 2 kwietnia do 3 października Wąwóz Edmunda jest otwarty codziennie w godzinach od 9:00 do 18:00. Od 4 października do 7 listopada rejsy odbywają się w godzinach od 9:00 do 16:00. W 2021 roku skrócono godziny ostatnich kursów łodzi. Kończący rejs z Wąwozu Edmunda w kierunku miejscowości Hřensko odbywa się o godzinie 16:00, a w kierunku Mezná o 15:30. Kursy łodzi w Dzikim wąwozie odbywają się o innych porach. Od 11 maja do 3 października łodzie pływają od 9:00 do 16:30, a od 4 października do 7 listopada od 9:00 do 14:30.
Cena wejścia do galerii widokowej, z której można podziwiać Bramę Pravčická to 95 koron czeskich (około 17 złotych) za osobę dorosłą oraz 30 koron czeskich (5,50 złotych) w przypadku dzieci i studentów. Od kwietnia do października atrakcja jest otwarta codziennie od 10:00 do 18:00. Od listopada do marca wejście jest możliwe jedynie w weekendy w godzinach 10:00-16:00, a w okresie od 26 grudnia do 1 stycznia, do punktu widokowego Bramy można wejść codziennie od 10:00 do 16:00.
Co warto zobaczyć w okolicy?
Tereny Gór Połabskich to ciekawy region, który warto eksplorować, skupiając się nie tylko na Parku Narodowym Czeska Szwajcaria. Lasy, skaliste góry oraz trasy turystyczne z dobrze rozwiniętą infrastrukturą nie obejmują górzystej okolicy wyłącznie na terenie Czech, ale i w sąsiednich Niemczech.
Szwajcaria Saksońska (Saska Szwajcaria)
Tereny Czeskiej Szwajcarii łączą się bezpośrednio z obszarem niemieckiej Szwajcarii Saksońskiej, która w żaden sposób nie odbiega walorami przyrodniczymi od swojego czeskiego sąsiada. Saska Szwajcaria rozciąga się od czeskiego miasta przygranicznego Děčín, aż po saksońską Pirnę, na powierzchni około 360 kilometrów kwadratowych. Najwyższym szczytem niemieckiej części Gór Połabskich jest Großer Zschirnstein, który osiąga wysokość blisko 562 m n.p.m. Jak wspomniano wcześniej, Góry Połabskie stanowiły inspirację dla malarzy epoki romantyzmu. Pejzaże Saskiej Szwajcarii na płótnie uchwycił wybitny malarz Caspar David Friedrich, a jego obraz „Wędrowiec nad morzem mgły”, przedstawiający mężczyznę stojącego na tamtejszym skalistym szczycie to jedno z najsłynniejszych dzieł malarskich epoki romantyzmu.
Najpopularniejszymi atrakcjami Szwajcarii Saksońskiej są Most Bastei, prowadzący do ruin średniowiecznego zamku skalnego Neurathen, liczne skalne miasta w pobliżu miejscowości Bad Schandau oraz twierdza Königstein z najstarszymi koszarami, które zachowały się do dziś na terenie Niemiec. Aby upamiętnić artystów, poszukujących ukojenia w otoczeniu piaskowcowych skał, wytyczono w Szwajcarii Saksońskiej tak zwaną Drogę Malarzy, prowadzącą przez miejsca uwiecznione na obrazach i wzbogaconą o tarasy widokowe. Szwajcaria Saksońska to także idealne miejsce dla miłośników wspinaczki górskiej – zarówno amatorów, jak i doświadczonych fanów sportu. Turystom udostępniono kilkadziesiąt skał z widokowymi trasami wspinaczkowymi, między innymi Jägersteig, Mittelwinkelweg i Wildschützensteig. Połączenie wycieczki do czeskiej części Gór Połabskich z odwiedzeniem Saskiej Szwajcarii spodoba się szczególnie osobom, które wypoczywają aktywnie i chcą połączyć podziwianie górskich pejzaży ze sportem.
Panská skála
W okolicach Czeskiej Szwajcarii, a dokładniej w Górach Łużyckich, gdzie niemalże spotykają się granice czeska, niemiecka i polska, znajduje się Panská skála. Bazaltowe słupy o pochodzeniu wulkanicznym nazywane są także „Organami”, ze względu na swój regularny kształt, do złudzenia przypominający ogromne organy kościelne. Swoją niespotykaną formę bazaltowe wzgórze zawdzięcza naturze – powstało w wyniku działalności wulkanicznej około 30 milionów lat temu, a regularny kształt nadała mu postępująca latami erozja.
Panská skála znajduje się w okolicach czeskiego miasta Kamenický Šenov i stanowi najstarszy rezerwat geologiczny na terenie Czech. Zwiedzanie wzgórza przebiega bezpłatnie. Jest możliwe wejście na skalisty szczyt lub obejście formacji skalnej ścieżką przebiegającą dookoła niej. W pobliżu atrakcji znajduje się parking.
Romantyczna Czeska Szwajcaria to odpowiednie miejsce zarówno dla osób preferujących aktywny wypoczynek, jak i samotników, poszukujących ciszy i azylu w otoczeniu natury. Dodatkową zaletą regionu jest jego niewielka odległość od Polski, co czyni Czeską Szwajcarię świetnym celem weekendowego wypadu w góry.
