Mroźny, ciemny wieczór, świat ukryty pod śnieżną powłoką. Czujesz rozchodzące się ciepło od Twoich dłoni, w których trzymasz zdobiony kubeczek wypełniony grzańcem. Otaczają Cię kolorowe światła i korzenne zapachy. Muzyka przypomina, że święta są coraz bliżej. Jarmarki – to one wprowadzą Cię w świąteczny klimat i przygotowują na „grudniowe szaleństwo”. Jeśli już zastanawiasz się, kiedy i gdzie wybrać się na jarmark bożonarodzeniowy w tym roku, koniecznie sprawdź wybrane dla Ciebie propozycje.
Jarmark Bożonarodzeniowy – skąd się wzięła tradycja?
Tradycja bożonarodzeniowych jarmarków jest obecna w naszej rzeczywistości od kilkuset lat. Trudno się temu dziwić, ponieważ większość ludzi zakochana jest w klimacie świąt – rodzinnym cieple, melodiach kolęd, smaku pierników i grzanego wina oraz w prezentach. Jarmarki organizowane w okresie świątecznym sprawiają, że rynki wielu europejskich miast wypełniają się turystami spragnionymi tego specyficznego uroku.
Najpiękniejsze Jarmarki Bożonarodzeniowe w Europie – TOP 10
Pierwsze jarmarki bożonarodzeniowe powstawały w XIII wieku w Austrii i były nazywane Christkindlmarkt. Uważa się, że ich tradycja wywodzi się z Wiednia, kiedy to po raz pierwszy w 1294 roku świąteczne stragany pojawiły się na rynku tego miasta. Pierwotnie ustawiano je tylko na jeden dzień, miały one umożliwić ludziom przygotowującym się do świąt zakup wszystkich niezbędnych produktów, takich jak żywność, podarki czy przedmioty sakralne. Co więcej, na jarmarkach można było zobaczyć występy artystyczne.
Tradycja związana z jarmarkami świątecznymi dotarła do Niemiec pod koniec XIV w., gdzie przyjęły nazwę Weihnachtsmarkt, a następnie rozprzestrzeniła się na wiele innych europejskich krajów, m.in. Włochy, Szwajcarię, Francję czy Polskę (w niektórych miejscach jarmarki nadal możemy znaleźć pod niemiecką nazwą). Dziś na świątecznych straganach możemy zakupić ozdoby, ręcznie robione pamiątki, grzane wino i wiele innych specjałów. Bardzo często jarmarki uzupełniają występy, konkursy, koncerty czy jasełka. Coraz popularniejsze stają się również towarzyszące straganom mobilne lunaparki, nawet jeśli mają one niewiele wspólnego z bożonarodzeniową atmosferą.
Jarmark Bożonarodzeniowy Norymberga, Niemcy – Christkindlesmarkt
Zaczynamy od jednego z najstarszych i największych jarmarków w Europie. W adwencie zabytkowe zabudowania Norymbergi przystrajane są świątecznymi ozdobami, co nadaje im magicznego klimatu. Aromat świątecznych specjałów i gra świateł sprawiają, że uliczek miasta nie chce się opuszczać. Turyści mogą odwiedzić prawie 200 stoisk z dekoracjami bożonarodzeniowymi, upominkami oraz smakołykami, takimi jak bardzo popularne norymberskie pierniki, pieczone kiełbaski czy korzenne, grzane wino. Centrum jarmarku jest główny rynek, a stragany pojawiają się w mieście w piątek przed pierwszym dniem adwentu (w tym roku otwarcie przypada na 19 listopada) i zostają w nim aż do 24 grudnia.
Jarmark Bożonarodzeniowy Berlin na placu Gendarmenmarkt
Jarmark na placu Gendarmenmarkt jest uporządkowany, cieszy się renomą, cechuje go szyk i elegancja. Usytuowany pomiędzy dwoma zabytkowymi katedrami, francuską i niemiecką, w historycznej dzielnicy Berlina – Friedrichstadt, sprawia wrażenie najbardziej urokliwego i klimatycznego ze wszystkich berlińskich jarmarków. To wszystko powoduje, że wejścia są biletowane i kosztują 1 euro. Znajdziemy tu zdecydowanie więcej rękodzieł niż stoisk z przekąskami, mimo to możesz tutaj spotkać sporo restauracji ukrytych w namiotach. Na placu Żandarmerii z pewnością poczujesz klimat świąt, a to wrażenie spotęguje koncert kolęd a cappella, który możesz usłyszeć właśnie tutaj. Jarmark na placu Gendarmenmarkt możemy odwiedzać miedzy 22 listopada a 31 grudnia.
To tylko przykłady jarmarków bożonarodzeniowych w Niemczech – w samym Berlinie zazwyczaj odbywają się aż cztery. Jeśli znajdziesz więcej wolnego czasu, może zechcesz się wybrać w podróż po landach jarmarkowym szlakiem?
Jarmark Bożonarodzeniowy w Wiedniu, Austria – Jarmark na Placu Ratuszowym
W zestawieniu nie może zabraknąć najbardziej znanego jarmarku bożonarodzeniowego w Europie i na świecie. Mniej więcej od połowy listopada do Bożego Narodzenia świętami żyje nie tylko rynek, ale i całe miasto. Wszystkie place wypełniane są straganami, na których znaleźć można smakowite wypieki, aromatyczny poncz i wino czy prażone migdały. Dzieci korzystają z kolorowych karuzel, a przedświąteczne kalorie można spalić na urokliwych lodowiskach. Uliczki i budynki udekorowane są lampkami, ich światło ociepla nawet najmroźniejszą zimę. Spotkać możemy wiele instalacji świetlnych nawiązujących do klasycznych bożonarodzeniowych motywów. Dopełnieniem klimatu jest ogromna, cudownie przyozdobiona choinka, która corocznie, według tradycji, przywożona jest z innego landu. Na placu ratuszowym – centrum jarmarków w Wiedniu, rozstawionych jest ok. 150 straganów. Rocznie odwiedza to miejsce ok. trzech milionów turystów. W tym roku oficjalne otwarcie jarmarku nastąpi 12 listopada i będziesz mógł korzystać z jego uroków do 26 grudnia.
Więcej o Wiedniu przeczytasz w naszym artykule: Stolica Austrii, czyli dawne centrum imperium Habsburgów
Kiermasz świąteczny Praga, Czechy – Jarmark na Rynku Staromiejskim
U naszych południowych sąsiadów magia świąt w centrum miasta zaczyna się 27 listopada i potrwa do 6 stycznia. Na środku rynku, na starym mieście pośród barokowych kamienic ustawiana jest przepiękna choinka, a wokół niej pojawiają się stragany. Możemy tam spróbować tradycyjnego grzanego piwa, gorącego miodu pitnego, langoszy czy trdelników (słodkie drożdżowe ciasto z cukrem i cynamonem w formie walca) oraz nabyć ręcznie robione pamiątki czy ozdoby świąteczne. Wszystko to odbywa się pośród bożonarodzeniowych aromatów i dźwięków kolęd. Choć rynek Pragi jest centrum jarmarku, wiele atrakcji znajdziemy również na Placu Wacława i Placu Republiki oraz na Wzgórzu Zamkowym. Jarmark szczególnie pięknie wygląda po zmroku, kiedy błyszczy blaskiem tysięcy światełek.
Zurych, Szwajcaria – Jarmark na stacji kolejowej
Ten specyficzny jarmark znajduje się na terenie stacji pociągów w Zurychu. Mieści około 150 straganów, a jego centrum stanowi sięgająca sufitu choinka udekorowana siedmioma tysiącami kryształków Swarovskiego. Samo drzewko robi ogromne wrażenie. Jarmark ten jest oczywiście zadaszony (największy tego typu w Europie), więc niestraszna mu nawet niesprzyjająca pogoda. To sprawia, że zawsze można spotkać tam tłumy turystów smakujących tradycyjne wędliny czy sery oraz wybierających świąteczne ozdoby. W Zurychu warto zajrzeć również na Werdmühleplatz. Miejsce to jest szczególnie znane ze względu na Singing Christmas Tree – czyli scenę w kształcie choinki, na której występują regionalne zespoły, wykonując świąteczne utwory. Jarmark w Zurychu rozpoczyna się pierwszego dnia adwentu (28 listopada) i trwa do 24 grudnia.
Więcej o Zurychu przeczytasz w naszym artykule: Zurych – co zobaczyć w największym mieście Szwajcarii?
Jarmark Bożonarodzeniowy w Bazylei, Szwajcaria
Bazylejski jarmark nie jest skumulowany w jednym punkcie miasta, dlatego eksplorowanie kolejnych stoisk można połączyć ze zwiedzaniem okolicy. Dodatkowo całe wydarzenie jest bardzo uporządkowane i podzielone tematycznie. Jeśli chcesz zrobić sobie chwile przerwy i cos zjeść, koniecznie wybierz się na raclette – roztopiony ser, podany z ziemniaczkami w mundurkach, ogórkiem konserwowym i marynowaną cebulką – tak wygląda szwajcarski street food.
Przechadzając się po centrum, nie można zapomnieć o muzeum zabawek, w którym możemy schować się na dłuższą chwilę przed doskwierającym mrozem. To aż cztery piętra ponad sześciu tysięcy eksponatów; jest to największa kolekcja w Europie. W trakcie wycieczki zobaczysz pluszowe misie (niektóre mające nawet po sto lat), domki dla lalek wykonane z szaloną precyzją i oddające najmniejsze detale, a także wystawy tymczasowe. W tym roku na termin jarmarku przypadnie wystawa kładąca nacisk na postać świętego Mikołaja i jego ewolucję na przestrzeni lat.
Jarmark Bożonarodzeniowy w Brukseli
Centrum belgijskiej stolicy w okresie świątecznym zmienia się w jeden, wielki jarmark świąteczny. Na każdym placu znajdziemy rozstawione stoiska z narodowymi specjałami i ozdobami świątecznymi. Jednak nie można ominąć jednego z nich. Niech nie zrażają cię tłumy, które spotkasz na placu św. Katarzyny między 26 listopada a 2 stycznia. Przejdź się po jarmarku i ciesz otaczającą cię atmosferą. Na pewno znajdziesz coś dla siebie – 200 stoisk, lodowisko, diabelski młyn czy karuzela, to tylko część atrakcji, które spotkasz na brukselskim kiermaszu. Koniecznie nastaw się na próbowanie regionalnych specjałów: w menu stoisk gastronomicznych znajdziesz gofry, czekolady, sery i naleśniki, a także via chaud – belgijskie grzane wino. Będąc na jarmarku, warto przespacerować się na Wielki Plac, na który dotrzemy w niecałe 10 minut, aby nacieszyć oczy pokazem świateł i dźwięków, który ożywia centrum Brukseli.
Jarmark świąteczny w Rzymie
Włoska stolica słynie z jednego z najstarszych wśród europejskich jarmarków, który co roku przyozdabia ogromna, dolomicka choinka, stojąca na Placu Weneckim. Na świątecznych kramikach znajdziesz ogrom ręcznie robionych ozdób i ceramiki, pośród wąskich, włoskich uliczek będzie na ciebie czekać degustacja win i lokalnych specjałów. Nie zapomnij o skosztowaniu pieczonych kasztanów – to właśnie Rzymianie spopularyzowali tę przekąskę. Poza atrakcjami gastronomicznymi rzymski jarmark zachęca wieloma konkursami, muzyką na żywo oraz fenomenalnymi szopkami, które znajdziesz w niejednym kościele. Odkrywanie dobrodziejstw włoskich kramików nie kończy się na Piazza Navona – wystarczy przejść się po centrum, żeby odkryć więcej jarmarków, chociażby jak ten koło Schodów Hiszpańskich. Koniecznie odwiedź Watykan – udekorowany światełkami i ozdobami zapiera dech w piersiach.
Jarmark Bożonarodzeniowy w Strasburgu we Francji
Christkindelsmärik, czyli Jarmark dzieciątka Jezus, odbywa się w Alzackiej stolicy już od prawie 450 lat. Za jego sprawą Strasburg zyskuje tytuł bożonarodzeniowej stolicy Francji – wielu turystów oceniło go jako najlepszy w Europie. Całe miasto zostaje ozdobione barwnymi lampkami i świątecznymi dekoracjami, nad placem Kleber dominuje ponad 30-metrowa choinka (w 2019 roku miała wysokość 35 metrów, co uczyniło ją najwyższą w ostatniej dekadzie), a ponad 300 drewnianych kramików zachęca do wydawania pieniędzy na ozdoby, ręcznie robioną ceramikę, bombki i alzackie specjały. Szczególnie warto spróbować foie gras – regionalnego pasztetu, a także bredeli – ciasteczek charakterystycznych dla Alzacji, pachnących pomarańczami, przyprawami i smakującymi miodem. Aż czuć święta, prawda?
W tym roku francuski jarmark rozpocznie się 26 listopada i potrwa do 30 grudnia.
Jarmark świąteczny w Tallinie w Estonii
Tradycyjnie talliński jarmark odbywa się na Starym Placu Ratuszowym, gdzie co roku ściągają rzesze turystów spragnione świątecznych atrakcji. Głównym punktem jarmarku jest majestatyczna choinka, wokół której ustawiane są małe, drewniane domki, w których znajdziemy rękodzieło, tradycyjne, estońskie swetry w świąteczne wzory oraz glögg – rodzaj pochodzącego ze Szwecji grzanego wina. Poza jarmarkiem możemy podziwiać także samo miasto -Tallin jest najstarszą stolicą w Europie Północnej, a średniowieczne centrum jest jednym z najlepiej zachowanych na świecie. To również tutaj, prawdopodobnie w 1441 roku po raz pierwszy w Europie w okresie świąt rynek przyozdobiła choinka. Estoński jarmark ma się rozpocząć 26 listopada i potrwać do 2 stycznia.
Jarmarki Bożonarodzeniowe w Polsce
Chociaż nie mamy za sobą kilkusetletniej tradycji przygotowywania jarmarków bożonarodzeniowych, to niewątpliwie przyciągają one rzesze turystów również z zagranicy, a także są doceniane w konkursach na najlepsze jarmarki Europy (w 2019 roku gdański jarmark zajął 3. miejsce w Europie w plebiscycie internautów). Przekonaj się, jakie miejsca w Polsce możesz odwiedzić, aby poczuć świąteczny klimat.
Jarmark Bożonarodzeniowy Wrocław
„Cudze chwalicie, swego nie znacie” – jeśli ktoś jeszcze zastanawia się, czy warto postawić na nasze polskie jarmarki bożonarodzeniowe, Wrocław będzie idealnym miejscem, by rozwiać wszelkie wątpliwości. Fantastyczne dekoracje świąteczne, smakowite pierniki, aromatyczne grzane wino i tradycyjne potrawy z całego świata… Jednak nie samą kuchnią i pamiątkami Wrocław w święta żyje. Miasto stawia na klimat rodem z bajek. Grzańca można wypić w towarzystwie prawdziwych krasnali, organizowana jest świąteczna Parada z Mikołajem, odwiedzić można „Galerię Mikołaja” i „Bajkowy Lasek”. Program jarmarku jest również bogaty we wszelkiego rodzaju występy artystyczne. Wrocław to idealne miejsce, by poczuć magię świątecznych kiermaszów bez konieczności wyruszania za granice naszego kraju.
Tegoroczny jarmark rozpocznie się 19 listopada i potrwa do 31 grudnia.
Więcej na temat atrakcji Wrocławia przeczytasz w naszym artykule: Wrocław – atrakcje i zabytki warte zobaczenia. 15 propozycji!
Jarmark Bożonarodzeniowy Kraków
To najprawdopodobniej najstarszy jarmark w Polsce, który przyciąga turystów z kilku powodów. Po pierwsze atrakcje turystyczne, które są związane z historią Krakowa (jest byłą stolicą Polski). Po drugie miastu sprzyja geografia – jest położone w niedużej odległości od miejscowości górskich, w które (szczególnie w okresie zimowym) zjeżdżają turyści w poszukiwaniu narciarskich wrażeń. Kraków to dobry punkt na przerwę w podróży, podczas której możemy pozwiedzać, dobrze zjeść i ruszyć dalej w stronę Tatr, szczególnie gdy rynek zmienia się w pełen niespodzianek jarmark.
Jednymi z głównych atrakcji są wystawa szopek świątecznych, wystawiane Dziady oraz korowód Kolędniczy. Wśród wystawców znajdziemy rzemieślników oferujących ręcznie zdobione bombki, ceramikę, drewniane ozdoby, stroiki, biżuterię oraz artykuły tekstylne. Nie zabraknie również stoisk z grillowanymi potrawami, tradycyjnych oscypków z żurawiną i grzanego wina, które jest kwintesencją jarmarków bożonarodzeniowych.
Krakowski jarmark będzie można odwiedzić już 26 listopada, ostatni dzień targu przypada na 7 stycznia.
Jarmark Bożonarodzeniowy Poznań
Poznańskie Betlejem rozpocznie się podobnie jak inne jarmarki w Polsce – już 20 listopada nastąpi uroczyste otwarcie, a same targi potrwają do 26 grudnia. Sercem poznańskiego jarmarku będzie Plac Wolności. W ramach wydarzenia będzie mieć miejsce wiele atrakcji kulturalnych, również z myślą o zagospodarowaniu czasu najmłodszym. Jeśli nie zdążyłeś wysłać jeszcze listu świątecznego, bez obaw – na rynku znajdziesz skrzynkę, z której listy trafia wprost w ręce Gwiazdora. Nie zabraknie również domków handlowych, a w nich ozdób świątecznych, słodkich rarytasów i korzennego, procentowego napoju. Warto spróbować regionalnych dań – u niektórych wystawców znajdziemy, chociażby, pyry z gzikiem.
Jarmark Katowice
W śląskiej stolicy możemy znaleźć prawie 100 wystawców oferujących swoje produkty od 19 listopada do 23 grudnia. Rynek po raz kolejny zmieni się w święcący, przystrojony targ, który na myśl przywodzi święta i związane z nim tradycje. Nie zabraknie atrakcji dodatkowych – w 2019 roku jarmark bożonarodzeniowy w Katowicach oferował zabawy na karuzelach, lodowisko, koncert, a także zabaw terenowe i integracyjne dla najmłodszych. W tym czasie warto odwiedzić Nikiszowiec – zabytkową dzielnice Katowic, który również zamienia się w jarmark w grudniu. Na Nikiszu potrwa on 3 dni, w pierwszy weekend grudnia (3-5.12.2021), ale z pewnością świąteczny klimat zawita tam na dłużej. W czasie trwania nikiszowego jarmarku zostaną prawdopodobnie otwarte linie autobusowe, ułatwiające dojazd z Katowic, tak, jak w poprzednich latach. Warto zobaczyć to miejsce w zimowej odsłonie i przenieść się na chwilę do XX wiecznej, górniczej dzielnicy.
Jarmark Świąteczny Gdańsk
Nadmorski jarmark odbywający się już 30 lat głównie słynie z oryginalnej scenografii. Prawdopodobnie to również ona przyczyniła się do zajęcia trzeciego miejsca w konkursie na najpiękniejszy jarmark bożonarodzeniowy w Europie. W mieście powstają specjalnie wytyczone uliczki na czas jarmarku. Znajdziemy takie alejki jak Czekoladowa, Anielska, Wigilijna i Cynamonowa. Podczas parad napotkamy elfy, trzech Królów, a także Łosia Lucka, który przy odrobinie szczęścia przemówi do nas ludzkim głosem. Co roku Gdańsk wzbogaca tworzoną scenografię o nowe instalacje – już 19 listopada zobaczymy Bramę Adwentową. Ta wysoka na pięć metrów imitacja wieńca z punktem widokowym na szczycie kryje też w sobie niespodziankę. W środku ma się znaleźć największy w mieście kalendarz adwentowy, który będzie otwierany każdego dnia adwentu. Oczywiście nie zabraknie domków wystawowych, w których będziemy mogli zaopatrzyć się w tradycyjne, wigilijne przysmaki, rękodzieła i grzane wino. Wszystkie atrakcje pozostaną na Targu Węglowym do 24 grudnia.
Jarmark Świąteczny Warszawa
Stolica Polski również wyrabia i pielęgnuje tradycję bożonarodzeniowych jarmarków, chociaż musi jeszcze chwilę poczekać, zanim stanie się on tak rozpoznawalnym punktem turystycznym na zimowej mapie polski, jak targi z Wrocławia czy Gdańska. Głównym punktem wydarzenia jest Barbakan Rzemiosłem Zdobiony. Znajdujący się pod kolumną Zygmunta jarmark przyciąga turystów drewnianymi budkami wypełnionymi świątecznymi ozdobami, przysmakami z całej Polski i nie tylko. Spotkasz wystawców również z zagranicy, którzy z chęcią dzielą się swoimi krajowymi specjałami. Znajdzie się też okazja do degustacji i delektowania się galicyjskim grzańcem. Ponadto, jeśli lubisz aktywnie spędzać czas, w ramach jarmarku przewidziane jest udostępnienie lodowiska, zlokalizowanego wokół pomnika syrenki. Miasto Warszawa przewiduje również atrakcje dla najmłodszych – w ramach mini warsztatów dzieci będą mogły stworzyć coś z ceramiki, napisać list do świętego Mikołaja i zobaczyć pokaz kowalstwa.
Jarmark rozpocznie się 26 listopada i potrwa do 6 stycznia 2022 roku.
Jarmarki bożonarodzeniowa to bardzo miła i przyjemna tradycja, która wszystkich uczestników powoli wprowadza w świąteczny nastrój, zachęca do spędzania zimowych wieczorów poza domem, w gronie rodziny i znajomych. Jest to również magnetyzująca atrakcja turystyczna w wielu miastach, dzięki którym na jarmarki ściągają zwiedzający często z całego świata. To również świetny moment, aby poznać, choć trochę, nowe miejsce ubrane w świąteczny klimat i zrobić sobie ochotę na jego dalsze poznawanie w innych okolicznościach.
