Białe miasto północy, czyli Helsinki, to miejsce, które ma naprawdę wiele do zaoferowania. Dynamicznie rozwijająca się stolica Finlandii to różnorodna i położona w doskonałej lokalizacji destynacja podróżnicza. Doceniana przez coraz większe grono turystów, z pewnością zachęci także Ciebie. Co powinieneś wiedzieć o Helsinkach i co właściwie warto tam zobaczyć? Może to właśnie odpowiednia pora, by wybrać się do tego miasta? Wszystko znajdziesz w poniższym artykule!
Stolica Finlandii – co powinieneś wiedzieć?
Spis treści
Helsinki to stolica i zarazem największe miasto Finlandii oraz regionu Uusimaa. Na tę ogromną aglomerację składają się: Espoo, Vantaa i Kauniainen. W miejscu, w którym znajdują się Helsinki, w XV wieku funkcjonowała mała osada, a całość znajdowała się na terenie państwa szwedzkiego. By osiągnąć swój dzisiejszy kształt, miejsce przeszło ogromną przemianę.
Helsinki oficjalnie zostały założone w 1550 roku przez Gustawa Wazę. Bardzo ważną funkcję pełnił tam wtedy handel. Dopiero 90 lat później przeniesiono centrum Helsinek do miejsca, w którym znajduje się dziś. Miasto nie od zawsze nosiło nazwę Helsinki. Pierwotna nazwa to szwedzkie Helsingfors. Helsing to nazwa rzeki, a fors oznacza kaskadę, wodospad.
Obszar miejscowości był często dotykany przez wojny Rosjan ze Szwecją. W 1710 roku miasto dotknęła epidemia, ale to właśnie wiek XVIII był okresem jego gwałtownego rozwoju. W 1809 roku Finlandia została częścią Rosji i niedługo po tym zdecydowano o przeniesieniu stolicy z Turku do Helsinek. Oficjalnie Helsinki zostały stolicą w 1812 roku.
Rozbudowa miasta upodobniła je nieco do rosyjskiego Petersburga. XIX wiek był czasem rozkwitu tamtejszego przemysłu. Powstała wtedy też pierwsza linia kolejowa, wiele instytucji oraz budynków w stylu klasycystycznym.
Rok 1918 przyniósł miastu wojnę domową między komunistami a ich niedającymi za wygraną przeciwnikami, ale nie tylko. Był też rokiem odzyskania przez Finlandię niepodległości i przyjęcia Helsinek jako oficjalnej stolicy tego kraju. Kolejny rozwój miasta nastąpił po II wojnie światowej. Zorganizowano tam letnie igrzyska olimpijskie, które ściągnęły do Helsinek wielu przybyszów z innych państw.
W 1972 roku doszło do podpisania traktatu KBWE (Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie), który miał na celu zapobieganie i niwelowanie konfliktów w Europie. W 1995 roku przekształcił się on w OBWE (Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie).
Dziś Helsinki są bardzo popularnym miastem i destynacją podróżniczą wielu turystów. Mimo że przeszły kryzys gospodarczy na początku lat 90. XX wieku, to szybko się odrodziły i od tamtego czasu nieustannie się rozwijają. W 2000 roku były jedną z dziewięciu stolic kulturalnych Europy. Aktualnie miasto zamieszkuje ponad 650 tysięcy mieszkańców.
Helsinki – co warto zobaczyć?
Podobnie jak inne europejskie stolice, na terenie Helsinek znajduje się mnóstwo zabytków oraz atrakcji. Na tak rozległym i różnorodnym terenie bez problemu da się zaplanować kilka dni pełnych wyjątkowych wrażeń. Oto kilka miejsc, które koniecznie musisz odwiedzić podczas swojej wizyty w stolicy Finlandii:
Suomenlinna – twierdza na 6 wyspach
Zestawienie rozpoczyna obiekt wpisany w 1991 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Suomenlinna to twierdza położona na grupie sześciu wysp, wybudowana przez Szwedów w 1748 roku. W przeszłości spełniała funkcje obronne i miała chronić Helsinki przed zagrożeniami od strony morza. Aktualnie nie spełnia już dawnych założeń, ale jest niezwykle ważnym zabytkiem historycznym. Jako atrakcja turystyczna przyciąga przybyszów z całego świata.
Zobacz także: Suomenlinna – twierdza położona na 6 wyspach
Wyspy, na których znajduje się Suomenlinna, zamieszkuje około tysiąca osób. Można tam odwiedzić także muzeum wojskowe z eksponatami m.in. z czasów II wojny światowej. Znajduje się tam jeszcze morska szkoła wojskowa oraz dużo obiektów gastronomicznych, z których korzystają głównie podróżni. By dostać się na Suomenlinnę, należy przypłynąć promem z rynku głównego Helsinek (Kauppatori).
Rynek (Kauppatori)
Rynek (Kauppatori) to centralny plac w Helsinkach, który od wiosny do jesieni pełni też funkcję placu targowego. Znajduje się w samym centrum miasta, od południa graniczy z Morzem Bałtyckim, a od wschodu z Katajanokką pełną secesyjnych budynków. Z tamtejszego portu przez cały rok można wyruszyć promem do Suomenlinny. Latem organizowane są też rejsy do pobliskich wysp.
W czasie gdy plac staje się targowiskiem, sprzedaje się tam jedzenie i pamiątki. Można zaopatrzyć się tam w świeże owoce, warzywa, wypieki czy różne wyroby. W październiku organizowany jest tam targ śledziowy. Na terenie Kauppatori znajdują się także: Urząd Miejski, Ambasada Szwecji, Pałac Prezydencki, Centrala Lasów Państwowych czy Sąd Najwyższy.
Długą tradycją na rynku są pokazy starych amerykańskich samochodów. Odbywają się w pierwszy piątek każdego miesiąca. W pokazie może wziąć udział każdy zainteresowany kierowca. Na Kauppatori dość często dochodzi do sytuacji, w której mewy zlatują bardzo nisko i wyrywają przekąski z rąk przechodniów. Spacerując po targu, warto mieć to na uwadze, by nie dać się zaskoczyć.
Zwiedzanie miasta zabytkowym tramwajem
Helsinki słyną z dobrze rozwiniętego transportu publicznego. To właśnie w tym mieście znajdują się jedyne w Finlandii tramwaje. Poza tym można podróżować też autobusami, pociągami podmiejskimi, promami oraz metrem.
Sieć tramwajowa jest na tyle rozbudowana, że podczas zwiedzania można korzystać jedynie z tej formy transportu. Pierwsze elektryczne tramwaje pojawiły się w mieście 4 września 1900 roku. Wcześniej funkcjonowały tam tylko tramwaje konne.
Atrakcją, która pojawia się w Helsinkach latem, jest Spårakoff, czyli zabytkowy tramwaj, który jest jednocześnie ruchomym pubem i restauracją. Kursuje po całym centrum miasta i może zmieścić 30 pasażerów. Czerwony tramwaj jest oznaczony numerem 175 i zdecydowanie warto się nim przejechać, jeśli przytrafi się taka okazja.
Zanim stał się atrakcją turystyczną, pełnił funkcję tradycyjnego tramwaju, którym można było poruszać się po mieście. W jego wnętrzu można napić się piwa z browaru Sinebrychoff. Cala trasa trwa 40 minut, a podczas jej trwania można podziwiać najważniejsze zabytki Helsinek.
Muzeum Narodowe
Fińskie Muzeum Narodowe znajduje się przy ulicy Mannerheimintie 34. Można w nim obejrzeć eksponaty prezentujące historię Finlandii od prehistorii aż do dziś. Wystawa stała muzeum jest podzielona na 6 działów:
- Prehistoryczny – największa wystawa archeologiczna w kraju;
- Państwowy – eksponaty dotyczące historii kultury i społeczeństwa Finlandczyków od czasów średniowiecza do XX wieku;
- Kraj i ludzie – obrazuje historię życia na wsi sprzed uprzemysłowienia;
- Wiek XX – dział tymczasowo nieczynny;
- Skarbiec – znajduje się tam szeroka kolekcja numizmatyczna, ordery, medale oraz bronie;
- Wystawa interaktywna VINTTI – wystawa interaktywna Vintti.
Muzeum założono w 1893 roku jako Państwowe Muzeum Historyczne. Na początku XX wieku odbył się konkurs na zaprojektowanie budynku muzeum. Wygrali go architekci: Herman Gesellius, Armas Lindgren i Eliel Saarinen. Budowa trwał od 1905 do 1910 roku, a muzeum zostało otwarte oficjalnie 6 lat po zakończeniu prac nad budynkiem.
Muzeum powstało w typowym stylu muzealnym z przełomu XIX i XX wieku. Fasada jest wykonana z granitu, a dzięki imponującym dekoracjom budynek ten zalicza się do największych osiągnięć architektonicznych w Finlandii. Po wejściu do środka znajdujemy się w holu, który prowadzi do konkretnych działów muzeum. Pomieszczenie to zostało ozdobione freskami nawiązującymi do narodowego eposu Kalevala.
Muzeum Sztuki Współczesnej
Znajdujące się w Helsinkach Muzeum Sztuki Współczesnej nosi nazwę Kiasma. Jest ona nawiązaniem do koncepcji twórczości amerykańskiego architekta Stevena Holla, który zaprojektował budynek. Obiekt stanowi część Fińskiej Galerii Narodowej i został otwarty w 1998 roku.
Znajdują się w nim dzieła 8 tysięcy artystów. Muzeum stara się podążać za najnowocześniejszymi i najmodniejszymi trendami w sztuce współczesnej. W kolekcjach można zobaczyć m.in. sztukę z lat 70. XX wieku (fińską oraz zagraniczną). Poza kontemplowaniem dzieł w muzeum można skorzystać także z kawiarni oraz zrobić zakupy w sklepie muzealnym.
Skansen Seurasaari
Seurasaari to wyspa położona kilka kilometrów od centrum Helsinek. Z lądem łączy ją drewniany most, który ma ponad 200 metrów długości. Latem można popłynąć na Seurasaari promem z Kauppatori. Na wyspie nikt nie mieszka, a pełni ona funkcję parku. Znajduje się tam popularny zarówno wśród przyjezdnych, jak i lokalsów skansen.
Skansen to muzeum na świeżym powietrzu, które zostało założone w 1909 roku. Składa się z 87 budynków, które pochodzą z okresu od XVII do XX wieku. Są one utrzymane w różnych stylach architektonicznych. Można tam zobaczyć też dwie całościowo wyposażone farmy Antti i Kahiluoto pochodzące z środkowej części Finlandii oraz klimatyczny drewniany kościół Karuna z XVII wieku.
Publiczna Sauna – Löyly Sauna
Löyly Sauna to ważne dla mieszkańców Helsinek miejsce, ponieważ sauny pełnią istotną funkcję w życiu wszystkich Finlandczyków. Słowo löyly oznacza parę wodną, która unosi się z rozgrzanego w saunie paleniska. Budynek sauny publicznej został zaprojektowany przez firmę Avanto Architects Ltd. Obiekt funkcjonuje od 2016 roku i znajduje się w dzielnicy Hernesaari.
Mimo że miejsce udostępnione jest dla wszystkich mieszkańców, to należy do osoby prywatnej. Jego właścicielem jest aktor Jasper Pääkkönen. Budynek charakteryzuje się oryginalnym wyglądem i już sama jego architektura jest atrakcją turystyczną, którą warto zobaczyć i uwiecznić na zdjęciu. Drewniana konstrukcja doskonale wpisuje się w linię brzegową helsińskiego krajobrazu i stanowi świetny przykład nowoczesnego funkcjonalnego obiektu uwielbianego przez mieszkańców. Przypomina ogromny kamień leżący obok morza, na który można wejść, by podziwiać panoramę miasta. Posiada też taras widokowy z leżakami, z którego rozpościerają się idealne nadmorskie krajobrazy. To miejsce, w którym można się zrelaksować i odetchnąć od pędu miasta.
Sauna Löyly to zdecydowanie jedna z najpopularniejszych atrakcji Helsinek. W 2018 roku została wpisana na listę stu najlepszych miejsc na świecie według magazynu „Time”. Architektura budynku została doceniona wielokrotnie. Zdobyła wiele nagród, wyróżnień i nominacji. To miejsce, obok którego nie można przejść obojętnie.
Wewnątrz znajdują się trzy sauny i restauracja, która jest głównym źródłem dochodu obiektu. Każda sauna jest opalana drewnem, a to niesie ze sobą bardzo wysokie koszty. W Löyly funkcjonuje rzadko występująca sauna dymna, która nie posiada komina. Jej twórcy zdają sobie sprawę z tego, że prędzej czy później sauna spłonie. Budynek został na to odpowiednio przygotowany, by ogień nie rozprzestrzenił się na jego dalsze części.
Historyczne miejsca kultu religijnego
Większość mieszkańców Helsinek należy do wyznawców religii chrześcijańskich. Po 1980 roku znacznie wzrosła liczba osób, które nie identyfikują się z żadnym wyznaniem. Około 70% ludności należy do Fińskiego Kościoła Luterańskiego, a najliczniejszą mniejszością religijną są zielonoświątkowcy. Wciąż rozrasta się społeczność muzułmańska.
Obecność różnych odłamów religijnych idzie w parze z wyjątkowymi miejscami kultów. W Helsinkach można odwiedzić zapierające dech w piersiach świątynie, które należą do najchętniej odwiedzanych zabytków w mieście. Oto kilka z nich:
Katedra Helsińska
Helsiński plac Senacki zdobi imponująca katedra zaprojektowana przez Carla Ludwiga Engela. To jeden z punktów orientacyjnych miasta, który każdego roku odwiedza ponad 300 tysięcy osób. Znaczną większość z nich stanowią podróżni.
Budowla powstała w stylu neoklasycystycznym i położona jest na planie greckiego krzyża. Wewnątrz widnieje piękne gwiaździste sklepienie zdobiące korytarz główny świątyni, która powstawała od 1820 do 1850 roku.
Zobacz także: Katedra w Helsinkach – poznaj charakterystyczną budowlę stolicy Finlandii
Fundatorem katedry był car Rosji Mikołaj I. Po śmierci głównego architekta, Engela, dozór nad budową kościoła przejął Ernst Lohrmann. Za jego ingerencją dobudowano 4 kopuły wzmacniające całą konstrukcję. Przy pracach nad katedrą inspirowano się kościołem św. Izaaka w Petersburgu. Lohrmann zainicjował także powstanie posągów dwunastu apostołów i dwóch dzwonnic. W 1980 roku odnowiono kryptę kościelną, w której mieści się kawiarnia.
W kościele odbywają się tradycyjne msze, ale nie tylko. Czasami miejsce to wykorzystywane jest na różne koncerty, a pary młode chętnie biorą tam śluby. Na schodach wejściowych mieszkańcy świętują nadejście Nowego Roku.
Kościół Temppeliaukio – kościół w skale
Helsinki pod względem architektonicznym naprawdę mają się czym pochwalić. Kolejnym obiektem jest niesamowicie położony nowoczesny kościół Temppeliaukio w dzielnicy Töölö przy ulicy Lutherinkatu 3.
Zaprojektowali go dwaj bracia – Timo i Tuomo Suomalainenowie. Budynek powstał w 1969 roku i należy do najatrakcyjniejszych obiektów w mieście. To kościół podziemny, który znajduje się wśród granitowych skał. Na zewnątrz widać tylko kopułę wykonaną z miedzi.
W środku oczom ukazuje się owalne wnętrze otoczone skałami. Sklepienie jest miedziane, a między dachem a ścianami znajdują się szklane przestrzenie pozwalające na dopływ naturalnego światła. Świątynia posiada 750 miejsc siedzących, a jej średnica wynosi 24 metry.
Kościół charakteryzuje doskonała akustyka, co sprzyja organizowaniu koncertów. Wierni zarówno z Helsinek, jak i z całego świata, chętnie uczestniczą w nabożeństwach. To miejsce, którego nie można ominąć.
Zobacz także: Temppeliaukio — poznaj historię skalnego kościoła
Sobór Uspieński
Sobór Uspieński to inaczej zwany Sobór Zaśnięcia Matki Bożej w Helsinkach. Ogromna budowla to główna świątynia Fińskiego Kościoła Prawosławnego. Powstała w 1868 roku, a jej architektem był Aleksiej Gornostajew. Znajduje się w ciekawej dzielnicy Katajanokka.
Jej wygląd charakteryzują piękne złote kopuły i wyrazista czerwona fasada. To dowód rosyjskich wpływów architektonicznych. Stanowi największy sobór w Zachodniej Europie. Jest to miejsce bardzo chętnie odwiedzane i fotografowane przez turystów. Budowla jest niezwykle oryginalna i kształtem oraz kolorami przypomina nieco Disnejowski zamek.
