Czy to najbardziej zachwycające miejsce na całych Bałkanach? Malownicze pasma górskie, intensywna zieleń lasów, błękitny kolor wody, majestatyczny most i jeden z największych kanionów na świecie. Dolina, w której rzeka Tara przez stulecia żłobiła wąwóz, dziś zachwyca przepięknymi widokami i ukazuje prawdziwą siłę natury. Z całej wyprawy do Czarnogóry prawdopodobnie to właśnie z tego miejsca przywieziecie najwięcej zapierających dech w piersiach zdjęć i wspomnień. W naszym krótkim przewodniku serwujemy kilka ciekawych informacji na temat tej niezwykłej doliny i podpowiadamy, jak można spędzić tam czas.
Rzeka Tara, której nurt stworzył to miejsce, powstaje z połączenia dwóch strumieni – Ospanica i Verusa spotrkających się w Górach Dynarskich. Płynie ona na północ kraju przez ok. 146 km i wpada do rzeki Piva przy granicy Bośni. Woda Tary ma charakterystyczny, błękitny kolor i w górnym biegu nadaje się do picia. Jej brzegi gęsto porastają sosny, a spokojny bieg zakłócają liczne progi wodne. Praktycznie cała rzeka i wąwóz wchodzą w obszar Parku Narodowego Durmitor, który objęty jest ochroną UNESCO. Ściany kanionu sięgają nawet 1300 metrów, co czyni go najgłębszym kanionem w Europie i jednym z najgłębszych na świecie (w tej stawce wyprzedają go m.in.: kaniony Cotahuasi i Colca w Peru oraz Wielki Kanion Kolorado w USA). Jego długość wynosi ok. 93 km.
Docierając w to miejsce samochodem, warto skosztować uroków drogi P14. Można na nią zajrzeć wjeżdzając do Czarnogóry np. od strony Sarajewa. Rozpoczyna się ona tuż przy moście nad jeziorem Pivsko i ciągnie się wśród gór przez Park Narodowy Durmitor aż do miasteczka Žabljak. Jest asfaltowa i dość równa, ale przy tym również bardzo wąska – na niektórych odcinkach występują problemy z minięciem się dwóch pojazdów. W okolicy można spotkać sporo zwierząt, m.in. dzikie konie. Ze względu na malownicze widoki, często porównuje się ją z trasą Transfogarską, można nawet spotkać się z opiniami, że droga w Czarnogórze jest ładniejsza od tej położonej w Rumunii. Na pewno jest mniej skomercjalizowana i rzadziej wybierana przez turystów, więc podróż nią, pokonywanie wydrążonych w skałach tuneli i cieszenie się pięknymi widokami jest przyjemniejsze.
Žabljak – zimowy kurort Czarnogóry
Wspomnieliśmy o miejscowości Žabljak – to najwyżej położone (1456 m n.p.m.) i największe miasteczko tej części kraju, centrum turystyki górskiej i zimowej, taki czarnogórski odpowiednik Zakopanego 🙂 Jednak ten zimowy kurort, oprócz kilku sklepów spożywczych, restauracji i miejsc noclegowych, niewiele ma do zaoferowania i pełni raczej funkcję bazy wypadowej w góry Durmitoru. Miejscowość swoją nazwę zawdzięcza żabom hałasującym nad pobliskim strumieniem – podobno wieczorami rozlega się tam prawdziwa symfonia.
Most Durdevica – turystyczne serce doliny
Najbardziej charakterystycznym punktem Doliny Tary jest połączenie dróg P4 i P5, które znajduje się tuż przy zbudowanym w latach 40., łączącym z sobą miejscowości Žabljak i Plejvlj, moście Durdevica. Jest to majestatyczny symbol tego regionu. W najwyższym miejscu ma ok. 170 metrów, roztacza się z niego zachwycający widok. Most opiera się na pięciu przęsłach, a jego długość wynosi 365 metrów. Z daleka przypomina trochę rzymski akwedukt. W czasach swojego powstania był najwyższym tego typu mostem w Europie.
Podczas II Wojny Światowej został wysadzony, by uniemożliwić przeprawę przez kanion zbliżającym się faszystom. Most odbudowano dopiero w 1946 r. Dziś po obu jego stronach znajdują się sklepiki z pamiątkami i restauracje. Podziwiając widoki trzeba zachować ostrożność, ponieważ most jest wąski, nie ma chodnika, a regularnie przejeżdżają przez niego liczne pojazdy.
Adrenalina i piękne widoki.
Z mostu można dostrzec śmiałków, którzy przeprawiają się z jednego końca kanionu na drugi za pomocą jednej z najdłuższych na świecie tyrolek. Odległość, jaką się za jej pomocą pokonuje, to 1050 m, rozwija się przy tym prędkość wynoszącą do 120 km/h. Cena, jaką trzeba zapłacić za ten niezwykły zastrzyk adrenaliny to od 15 do 25 €. W sezonie bardzo popularny jest także rafting na Tarze. Miejsc, z którego można go rozpocząć jest kilka, więc ceny mogą się różnić. Dla przykładu – jednodniowy rafting z kempingu Grab to koszt 44 €. Podczas obfitującego w emocje spływu, można podziwiać skaliste, strome ściany kanionu, bujny las i niesamowicie przejrzystą wodę rzeki. Ponton wpada w wiry, rzuca się na spienionym nurcie, sunie po progach wodnych i mija o włos wystające kamienie. Nad wszystkim czuwa sternik, a biorący udział w raftingu mają za zadanie tylko wiosłować i nie wypaść z pontonu do zimnej wody, choć w pewnym momencie spływu jest możliwość skoku do rzeki z górskiego klifu. Poziom trudności przeprawy i panujące warunki zależą od pory roku – w maju i czerwcu poziom wody jest dość wysoki, płynie się szybciej i trudniej zapanować nad pontonem. W sierpniu woda opada, a nurt jest spokojniejszy. Rafting na Tarze polecamy więc nie tylko miłośnikom wodnego szaleństwa, ale wszystkim, którzy w kanionie chcą przeżyć niezapomniane chwile.
Górskie pasmo Durmitor oferuje także ciekawe trasy trekkingowe. Nazwa tych terenów oznacza „góry ociekające wodą” i rzeczywiście – wokół mnóstwo wartkich strumyków i urokliwych jezior. Znajdziemy tam także jaskinie – najbardziej znana to Lodowa Jaskinia (na wysokości 2160 m n.p.m.), do której z Žabljaka wędruje się ok. 3 godzin. Zimą i wczesną wiosną wejście do jaskini może być utrudnione ze względu na śliską powierzchnię, ale warto spróbować dostać się do środka, by zobaczyć lodowe stalagmity. Koniecznie trzeba także wybrać się na najwyższy szczyt masywu Durmitor – Bobotov Kuk (2523 m n.p.m.). Widoki zrekompensują wszelki wysiłek. Co ciekawe w niedalekiej okolicy znajduje się jeszcze 18 szczytów, które przekraczają 2300 m n.p.m. Jest więc dokąd skierować swoje kroki i uzupełnić trekkingowe portfolio.
Baza noclegowa – kemping w dolinie Tary?
W bezpośredniej okolicy Parku Narodowego Durmitor znajdziecie sporą ilość miejsc noclegowych o zróżnicowanej charakterystyce. Hotele i pensjonaty to przede wszystkim domena Žabljaka, natomiast pokoje gościnne dostępne są niemal wzdłuż całego kanionu. Ciekawym miejscem na nocleg są okolice mostu, znajdziecie tu pokoje z pięknym widokiem na dolinę.
Kempingi zlokalizowane są przede wszystkim na przedgórzu, trochę poniżej Žabljaka (okolice Pitomine i Razvrsje), ale da się też znaleźć miejsca położone bezpośrednio nad Tarą (np. Camping Eko Oaza-Tear of Europe).
W Dolinie Tary każdy dzień obfitować będzie w majestatyczne i zapierające dech w piersiach widoki. To przepiękne, wciąż jeszcze niezniszczone przez komercjalizację miejsce, które pozwala nacieszyć oczy i duszę cudami natury. Planując wizytę w okolicach kanionu pamiętajcie, że w wyżej położonych terenach temperatura może być znacznie niższa niż w pozostałym regionie, dlatego do Parku Narodowego Durmitor zabierzcie z sobą także ciepłe ubrania. Poza tym zaopatrzcie się w dobry nastrój i solidną ilość miejsca na zdjęcia. Do tych obłędnych widoków zapragniecie bardzo często powracać.
Byłem tam i potwierdzam, że jest pięknie. Po górach też chodzi się ciekawie, bo oni szlaków nie posiadają, tylko takie dziwne oznakowanie na kamieniach – mało precyzyjne.
Czy ktoś mi może powiedzieć czy przejadę Durmitor kamperem o wysokości 3,2 m? Chodzi mi oczywiście o jego końcowy odcinek tzn. wyjazd z Durmitoru przez tunele do Doliny Pivy. Czy tunele są na tyle wysokie, żeby zmieściło się w nich auto o wys.3,2 m?