Jedna z piękniejszych, smutnych miłosnych historii ukryta w budynku o zniewalającej architekturze, przyczyniła się do tego, że obecnie Tadż Mahal jest obiektem zachwytu turystów z całego świata. Mówi się o tym, że miłość do Indii i ich kultury zaczyna się właśnie tutaj. Co kryje się za powstaniem tego mauzoleum oraz czym przyciąga turystów z różnych krajów? Czas poznać odnaleziony w tej części kontynentu jeden z siedmiu cudów świata.
Gdzie znajduje się Tadż Mahal
Tadż Mahal – rozsławiony na cały świat budynek, jeden z największych dorobków kulturowego dziedzictwa Indii, wybudowany został w miejscowości Agra, nieopodal brzegu rzeki Jamuny w stanie Pradesh. Miasto to oddalone jest od Delhi – dawnej stolicy Indii o około 200 kilometrów, która stanowi doskonały komunikacyjny węzeł i istnieje z niej doskonałe połączenie autobusowe. Możliwy jest także dojazd za pośrednictwem linii kolejowych, jednak końcowa stacja Agra Cantt znajduje się w dość sporej odległości od docelowego miejsca.
Do obiektu prowadzą trzy wejścia: brama zachodnia i wschodnia, które są otwarte według czasu słonecznego – od wschodu do zachodu oraz brama południowa (chwilowo nieczynna). Tuż naprzeciwko jednego z nich znajduje się budka, służąca opłacie taksówek bądź tuk-tuków, a najkorzystniejszym rozwiązaniem jest wynajęcie pojazdu na określone godziny. Warto być przy bramie nieco wcześniej, gdyż stale ustawia się przy niej duża kolejka. Jedynym parkingiem, za który nie trzeba uiszczać dodatkowej postojowej opłaty jest ten, umiejscowiony od strony południowej bramy. Wybierając się do Tadż Mahal z wynajętym kierowcą, warto wskazać właśnie to miejsce. Można dostać się także do Tadż Mahal na drodze lotniczej, gdyż miejscowość Taj Agra posiada swoje własne lotnisko, oddalone około 7 kilometrów od centrum.
Historia powstania Tadż Mahal
Wybudowany przez cesarza Mogołów Shah Jehana w latach 1631 – 1648 kompleks konstrukcji, pełni funkcję mauzoleum, które powstało na cześć jego trzeciej, lecz ulubionej żony – Arjumany Banu Beguma. W dosłownym tłumaczeniu „Taj Mahal” oznacza „Pałac Korony” i z pewnością należy do najlepiej zachowanych, a zarazem największych grobowców na świecie. Projekt tej doniosłej budowli powierzony został radzie architektów, którzy pod nadzorem cesarza przyczynili się do powstania światowej klasy architektonicznej potęgi, uchodzącej za symbol wiecznej miłości.
Jak podają historyczne źródła, wybranka cesarza zmarła po urodzeniu trzynastego potomka, towarzysząc w kampanii mężowi, przeciw buntującemu się ludowi. Wydarzenie to miało duży wpływ na zdrowie psychiczne cesarza, a według niektórych niedługo po odejściu ukochanej cały osiwiał. Na rzecz spełnienia złożonej żonie za życia obietnicy, postanowił wybudować Tadż Mahal. Wśród pozostałych obietnic składanych wobec cesarzowej znalazła się także prośba o kolejne zamążpójście, opiekę nad dziećmi oraz odwiedzenie grobu ukochanej w rocznicę jej śmierci. Niefortunnie, aresztowanie syna i zły stan zdrowia Shah Jehana nie pozwolił na dotrzymanie ostatniej przysięgi.
Przy budowie obiektu pracowało ponad 20 tysięcy pracowników, pochodzących z rejonu północnych Indii. Wśród nich znaleźli się kamieniarze z Beludżystanu, rzeźbiarze z Buchary, zdobnicy, kaligrafowie, budowniczy i murarze. Materiał, potrzebny do stworzenia konstrukcji sprowadzany był z całych Indii oraz Azji Środkowej, a do jego transportu potrzebna była flota licząca około 100 słoni. Budowa mauzoleum zakończyła się po 17 latach w 1648 roku, a przynależące ogrody i pobliskie budynki ukończono około 5 lat później, od powstania głównego obiektu. Uważa się, że Tadż Mahal to także symbol pokoju, który niesie koncepcję wyzwolonego narodu, pozbawionego uprzedzeń i wolnego od nietolerancji na tle geograficznych i rasowym. W 1983 roku budynek Tadż Mahal wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Konstrukcję uznano za klejnot muzułmańskiej sztuki, powstałej na terenie Indii, która wprawia w zachwyt ludność całego świata i uchodzi za część jego dziedzictwa.
Tadż Mahal – jeden z nowych 7 cudów świata
Tadż Mahal to niewątpliwie architektoniczna perła indyjskiej kultury. Obiekt pokrywa biały marmur, a całość kompleksu charakteryzuje zachowana symetria, prowadzona według dwóch głównych, centralnych osi. Ponadto budynek cechuje się nowoczesnymi kolumnami, zagiętymi formami, a także obecnością wśród dekoracji motywów roślinnych i naturalistycznych. W Tadż Mahal zastosowano połączenie marmuru w białym kolorze z czerwonym piaskowcem, co nie zostało wykonane przypadkowo. Podążając za przesłankami, wywodzącymi się z hinduizmu – biały kamień powinno wykorzystywać się dla budynków kast kapłańskich, z kolei czerwony dla kast wojowników. Mogołowie utożsamiali się z dwiema wyżej wymienionymi społecznymi grupami, co widać na przykładzie architektury całego Tadż Mahal.
Dominującą część kompleksu stanowi grobowiec cesarzowej, który został ozdobiony przyrodniczymi ornamentami. Sufit ozdobiono motywami kwiatów, natomiast posadzki wymalowano w geometryczne wzory. Znajduje się on w północnej części obiektu, na cokole. Ta podwyższająca platforma, powyżej miejsca prawdziwego pochówku, na której mieści się mauzoleum, zaprojektowana jest na kształt kwadratu. Z każdego jej krańca wyrastają pionowe minarety, sięgające długością niemal 40 metrów. Elementy te są charakterystyczne dla architektury tradycyjnych meczetów, ustawione podobnie jak inne wzniosłości symetrycznie, wysunięte nieco poza główny cokół.
Jedną z ważniejszych form, kojarzącą się z Tadż Mahal jest zdumiewająca, marmurowa kopuła, która przez wzgląd na swój kształt, nazywa się potocznie „kopułą cebulową”. Wysokość samego wzniesienia kopuły obejmuje 7 metrów wysokości. Jej wierzch zdobią ornamenty w kształcie lotosu, które przejawiają się także na guldastach i chattris. W pobliżu grobowca umiejscowione są także: meczet i mihman knana – modlitewny pensjonat. Pobliskie konstrukcje otaczające główną budowlę, zostały stworzone według tej samej koncepcji symetrii lustra. Należą do nich: wydzielone na cztery części – ogród i bazar, kompleks karawanserajów i znajdujące się w grobowcach pomocniczych miniaturowe chachary.
Na wyróżnienie zasługują nie tylko architektoniczne formy głównego kompleksu, ale także utworzony nad rzeką Mughal taras Chabutra, który zadziwia ogromem powierzchni i dekoracji. Ciekawostką jest, że był to pierwszy element Tadż Mahal, który został wybudowany. Jego powierzchnia ciągnie się pasem wyłożonego jasnego i ciemnego piaskowca. Wnętrza Tadż Mahal zdobią liczne naturalistyczne ornamenty oraz kaligraficzne zdobienia, wykonane w czarnym marmurze. Ponadto do wykonania znajdujących się w środku ozdób, które świadczą o jego szlachetnym charakterze, użyto aż 28 rodzajów kamieni szlachetnych i półszlachetnych, które specjalnie sprowadzone zostały z różnych części świata.
Zwiedzanie Tadż Mahal
Budynek udostępniony jest dla zwiedzających w każdy roboczy dzień, za wyjątkiem piątku, a bramy otwierają się 30 minut przed wschodem słońca, a zamykają 30 minut przed jego zachodem. Podczas wizyty w Tadż Mahal nie wolno używać drona, a tuż przy wejściu rozdawane są ochraniacze na buty i turystyczna mapa kompleksu. Nieopodal biletowych kas znajdują się także półki, w których można schować drogocenne przedmioty. Po obiekcie należy poruszać się zgodnie z wyznaczonymi w przewodniku lub na biletach trasami. Cudzoziemiec za bilet wstępu do Tadż Mahal musi zapłacić około 1100 rupii indyjskich, co w przeliczeniu na polskie złotówki wynosi około 55 złotych. Wejście do komnaty głównego grobowca podlega dokupieniu dodatkowego biletu, o wartości 200INR. W Agrze przy okazji zwiedzania głównej atrakcji, można także udać się, by zobaczyć inne, powiązane z kulturą Mogołów zabytki. Należą do nich: Agra Fort, Grobowiec Akbara, Fatehpur Sikri, Ram Bagh, Mehtab Bagh, Itimad-Ud-Daulah i Grobowiec Mariama. Wstęp do wymienionych atrakcji jest dodatkowo płatny, a jednorazowe wejście jest równe kwocie wstępu do Tadż Mahal.
