Podczas wakacji mogą nam się przytrafić różne sytuacje. Może się na przykład zdarzyć, że będzie nam potrzebny lek, który wymaga posiadania recepty. W takich awaryjnych sytuacjach znakomitym rozwiązaniem może być teleporada, która umożliwi nam pozyskanie elektronicznej wersji tego dokumentu.
Z myślą o bezpiecznych wakacjach
Wszyscy jesteśmy świadomi tego, że podczas urlopu może dojść do niespodziewanych sytuacji. Zdarza się, że jest nam potrzebne lekarstwo, które uzyskamy jedynie poprzez receptę. Może być również tak, że potrzebna nam będzie pigułka „dzień po”. Jeśli jesteśmy na wakacjach, nie udamy się do lekarza rodzinnego. Z pomocą może nam przyjść internet, który umożliwi nam pozyskanie e-recepty. Czym jest ten dokument?
Recepta elektroniczna zwana inaczej e-receptą jest cyfrową wersją tradycyjnej, dotychczas stosowanej, recepty papierowej. Z dniem 8 stycznia 2020 roku forma elektroniczna recepty zastąpiła, co do zasady, wystawianie recept w wersji papierowej. Od tej zasady przewidziane są wyjątki, które określają dopuszczalność lub wymóg stosowania recept w formie tradycyjnej. Taką receptę można wystawić w przypadku, gdy nie jest możliwy dostęp do systemu teleinformatycznego obsługującego wystawianie recept elektronicznych. Papierowa forma zastrzeżona jest dla recept transgranicznych a także dla tych pacjentów, których tożsamość jest niemożliwa do ustalenia. Ta forma recepty wymagana jest również do przepisania leku, który na terytorium Polski jest niedopuszczony do obrotu i wymaga, na warunkach określonych w prawie, sprowadzenia go z innego kraju.
Krąg podmiotów medycznych uprawnionych do wydawania e-recept jest zakreślony tak samo jak w przypadku wystawiania recept papierowych i obejmuje: lekarzy, farmaceutów, lekarzy dentystów, pielęgniarki, położne a także felczerów czy starszych felczerów.
W praktyce stosowanie e-recepty może różnić się w zależności od tego czy pacjent posiada Internetowe Konto Pacjenta czy też nie. W pierwszym przypadku e-recepta wystawiana jest formie cyfrowej a pacjent ma do niej wgląd po zalogowaniu do swojego konta. Dostęp do recepty elektronicznej uzyskuje się poprzez wprowadzenie 4-cyfrowego kodu odebranego przez SMS lub poprzez odnośnik wysyłany drogą mailową. Użytkownik Internetowego Konta Pacjenta może wybrać jedną z opcji powiadamiania lub korzystać z obu. Wystawione recepty są zapisywane w Internetowym Koncie Pacjenta co wydaje się szczególnie ważne w razie konieczności przypomnienia sobie informacji o dawkowaniu poszczególnych leków. W celu realizacji recepty elektronicznej w aptece wystarczy podać farmaceucie 4-cyfrowy kod otrzymany SMS-em wraz z numerem PESEL albo zeskanować przy pomocy telefonu kod QR otrzymany drogą mailową lub też podać cyfry znajdujące się pod kodem QR wraz z numerem PESEL. Osoba nieposiadająca Internetowego Konta Pacjenta może uzyskać od lekarza tzw. wydruk informacyjny w formie papierowej dotyczący wystawionej recepty. Zawiera on informacje znajdujące się dotychczas na receptach wydawanych w tradycyjnej formie. Takie same informacje znajdują się na wydrukach informacyjnych przesyłanych pacjentowi drogą mailową. Papierowy wydruk informacyjny o wystawionej recepcie opatrzony jest również kodem QR, który należy zeskanować w aptece w celu zrealizowania recepty.
Terminy ważności e-recepty
Czas realizacji recepty elektronicznej wynosi 30 dni. Jest to termin ogólnie zakreślony dla większości recept. Są jednak kategorie leków, które mają inny termin ważności i trzeba wykupić je wcześniej lub można później. Ponadto lekarz wystawiający receptę może zmienić czas na jej realizację poprzez wyraźne zaznaczenie tego.
Wśród leków, które mają inny termin ważności znajdują się antybiotyki, które trzeba wykupić do 7 dni od czasu wystawienia recepty. Receptę elektroniczną z przepisanymi preparatami immunologicznymi należy zrealizować w terminie 120 dni od daty wystawienia recepty. Pozostałe medykamenty trzeba wykupić w przeciągu 30 dni licząc od dnia wystawienia recepty elektronicznej. Podmiot leczniczy wystawiający daną receptę może zaznaczyć inny dzień, późniejszy, w rubryce oznaczającej datę realizacji to można wykupić lek w przeciągu 30 dni od tej właśnie daty. W uzasadnionych przypadkach lekarz może zaznaczyć w e-recepcie, że okres jej realizacji wynosi 365 dni. Dzieje się tak przeważnie w przypadku chorób przewlekłych. W takim wypadku możliwe jest jednorazowe wykupienie leku na 180 dni.
Zalety i wady recepty elektronicznej
Do najważniejszych zalet procesu informatyzacji wystawiania recept i zastąpienia ich tradycyjnej, pisemnej formy receptą elektroniczną należy przyspieszenie tej procedury. Samo wystawienie e-recepty zajmuje mniej czasu a ponadto przy posiadaniu przez pacjenta internetowej platformy można uzyskać wgląd do wcześniejszych recept co również ułatwia cały proces. Istotną kwestią jest w tym miejscu także zmniejszenie kolejek do lekarzy, gdyż np. w przypadku chorób przewlekłych wystawienie recepty elektronicznej może odbywać się bez fizycznego kontaktu z pacjentem. Co do kwestii ułatwienie procedury związanej z e-receptami to oprócz lekarzy dużo zyskują na tym pacjenci, którzy mają wszelkie informacje dotyczące leków i ich stosowania on-line w jednym miejscu. Także farmaceuci unikają już chociażby kłopotów z odczytywaniem ręcznego pisma lekarzy a wyświetlane dane potrzebne do realizacji recepty sprzyjają łatwiejszemu ich zrealizowaniu. E recepta w serwisie e-recepta.net ma takie same możliwości co jej papierowy odpowiednik.
System informatyczny obsługujący wystawianie recept elektronicznych na etapie wprowadzania do niego danych weryfikuje je co zdecydowanie zmniejsza możliwość wystąpienia pomyłki podczas sporządzania e-recepty. Wpływa to na zmniejszenie komplikacji powstałych w wyniku wystawienia recepty z błędem i pacjentów powracających w celu jej poprawy czy wystawienia od nowa. Dodać można też samych pacjentów, dla których zgubiona lub zniszczona recepta nie jest już problemem.
Elektroniczny system wystawiania recept wyeliminował problem fałszywych recept poprzez umiejscowienie w systemie informatycznym danych zarówno lekarza jak i pacjenta, daty wystawienia recepty czy przepisanych leków. Umiejscowienie i weryfikacja w systemie sprawia, że wystawienie fałszywej recepty staje się praktycznie niemożliwe.
W kwestii wad elektronicznego wystawiania recept nasuwa się jedynie możliwa zawodność technologii prowadząca np. braku połączenia z systemem informatycznym i niemożność wprowadzenia do niego danych. Wydaje się to jednak przy skali dzisiejszej cyfryzacji problemem mającym małe znaczenie. Również realizacja recepty może z przyczyn technicznych być w jakimś momencie niemożliwa. Czy to w związku z problemem ze sprzętem w danej aptece czy też ze źle wydrukowaną informacją o wystawieniu recepty. Te problemy wydają się jednak mieć charakter wyjątkowy i łatwo usuwalny a sama zmiana procedury wystawiania recept powinna być oceniona jak najbardziej na plus.
