Ekskluzywne dzielnice naprzeciw slumsów. Posiadłości władz na wzgórzach kontra chaty na wioskach. Kampala jest pełna skrajności, ale dzięki tej różnorodności można zobaczyć różne warstwy społeczne rozłożone na zaledwie 189 km2. Na co zwrócić uwagę, wybierając się tam na wycieczkę? Od których miejsc rozpocząć zwiedzanie?
Kampala – historia
Miasto zaczęło się rozwijać w XIX w., na co znaczący wpływ mieli Brytyjczycy. Wcześniej te tereny były polami łowieckimi dla królów Bugandy. Nazwa pochodzi od zwierząt, które są niezwykle popularne w tym regionie – impali. Brytyjczycy nazywali ten rejon „Wzgórzami Impali”, co w lokalnym języku brzmiało „Akasozi ke’Empala” – w skrócie dało to właśnie Kampalę. Początkowo to określenie odnosiło się jedynie do brytyjskiej kolonii, która założyła osadę. Szybko jednak rozpowszechniła się na całym wzgórzu w pobliżu Kibugi – stolicy Królestwa Bugandy.
Wcześniej miasto rozciągało się na siedmiu wzgórzach, obecnie sięga dużo dalej. Zostało stolicą Ugandy w 1962 r., gdy kraj uzyskał niepodległość. Upamiętnia to Pomnik Niepodległości, wzniesiony przez Brytyjczyków, który ukazuje dziecko wznoszone ku niebu na rękach, co symbolicznie oznacza wyzwolenie od kolonializmu.
6 lat po zdobyciu niepodległości, rozszerzono granicę Kampali. Jej powierzchnia administracyjna zwiększyła się z 28 km2 do prawie 190 km2. Wszystko za sprawą dołączenia do niej terenów Kibuga, Kawempe, Nakawa Townships oraz Muyenga i Ggaba.
W 2010 r. uchwalono ustawę o władzach Kampali, w której zezwolono na większa kontrolę Ugandy nad administracją miasta. Ten sam akt prawny powołał Miejski Zarząd Planowania Przestrzennego, który ma na celu poprawienie jakości infrastruktury miasta oraz okolicznych dzielnic, np. Wakiso, Mukono, Buikwe, Mpigi oraz Luwero.
Kampala – praktyczne informacje
- Planując podróż do Ugandy, warto pamiętać, że obywatele Polski otrzymują wizę na przejściu granicznym. Władze celne decydują o tym, na jaką długość wiza zostanie przyznana – zazwyczaj jest to okres od 2 tygodni do aż 3 miesięcy. Koszt to ok. 50 USD. Jeżeli wcześniej podróżowało się przez kraje, w których wykryto ogniska żółtej febry, należy wykazać szczepienia ochronne.
- Lokalni mieszkańcy posługują się językiem angielskim oraz suahili, zatem nie będzie problemu, aby się z nimi komunikować.
- Walutą, która obowiązuje jest szyling ugandyjski (UGX). Można ją wymienić na lotnisku, a także w kantorach na terenie samej Kampali. Możliwe jest płacenie także w dolarach amerykańskich.
Czy w stolicy Ugandy jest lotnisko?
Na terenie Kampali znajduje się tylko jedno lotnisko, które w dodatku jest nieczynne. 35 km na południowy zachód od stolicy Ugandy, znajduje się międzynarodowy port lotniczy Entebbe, który jest też największym lotniskiem w całym kraju. Lotnisko obsługuje loty m.in. linii AirLink, Emirates, KLM, Turkish albo Uganda Airlines.
W lipcu 1976 r. na terenie lotniska odbywała się operacja Entebbe, podczas której specjalna jednostka Izraela – Sayeret Matkal, uwolniła pasażerów samolotu porwanego przez terrorystów.
Kiedy najlepiej jechać do Kampali?
Najlepsze miesiące na podróż do Kampali to grudzień-marzec oraz maj-czerwiec – przypada wtedy pora sucha. Zdecydowanie trzeba pominąć kwiecień oraz okres od lipca do listopada, ponieważ są to najbardziej deszczowe miesiące w roku. Kampala wyróżnia się na tle innych miast Ugandy, dobra pogoda jest tam aż 6 miesięcy w roku. Ze względu na swoje położenie nad poziomem morza, w Kampali temperatury nie przekraczają 30 stopni Celsjusza. Najwyższą temperaturę notuje się tam w lutym – ok. 28 stopni Celsjusza, zaś najniższą w maju – ok. 24 stopnie Celsjusza.
Dzielnice Kampali o różnych twarzach
Kampala jest miastem zdominowanym przez wzgórza – najwyższym z nich jest Kololo, który mierzy ok. 1300 m n.p.m. Najbogatsze dzielnice znajdują się w centrum – mieszkają tam głównie dyplomaci i władze kraju. Bogatsi mieszkańcy upodobali sobie również zbocza gór, gdzie znajdują się ich siedziby. Dla pozostałych mieszkańców przeznaczone są dzielnice umieszczone niżej, często można tam znaleźć mieszkania z niższym standardem.
Ntinda
Dzielnica Ntinda jest zlokalizowana w północno-wschodniej części Kampali. W latach 60. XX w. była małym centrum handlowym – było tam kilka sklepów, targ rolniczy oraz osiedla mieszkaniowe dla pracowników kolei.
Po zmianie reżimu Ntinda stała się dzielnicą dla zamożnych, zaczęły tam powstawać ekskluzywne osiedla. W pewnym momencie zaczęto ją nazywać „wioską ministrów”, ponieważ wielu polityków ugandyjskich zamieszkiwało właśnie w tej dzielnicy. Nawet Gilbert Bukenya, były wiceprezydent Ugandy, ma dom w okolicy.
Obecnie jest tam również ekskluzywne centrum handlowe, w którym można znaleźć supermarket, banki, mnóstwo sklepów obuwniczych, restaurację oraz cukiernię. Zbudowano też parking podziemny, a całość nadzoruje uzbrojona ochrona.
Nakasero
Nakasero to wzgórze w środkowej części Kampali. Znajduje się w centralnej dzielnicy biznesowej, przez co stanowi ważny punkt dla gospodarki i polityki Ugandy. Na zboczach można znaleźć postoje taksówek, dworzec kolejowy, banki, restauracje oraz pasaże handlowe. Podchodząc bliżej szczytu, można natknąć się na budynki rządowe, w tym np. siedzibę parlamentu Ugandy, Izbę Reprezentantów oraz kilka ministerstw.
Wzgórze Nakasero to siedziba najbardziej ekskluzywnych hoteli i restauracji w kraju. Większość ugandyjskich ambasadorów akredytowanych również stacjonuje w tej dzielnicy.
Kololo
Kololo to również wzgórze oraz siedziba najbardziej luksusowych mieszkań i pasaży handlowych. Wynika to głównie z widoków, które można podziwiać ze szczytu. Jest również wyciszone, więc nie słychać tam zgiełku miasta, nie ma też korków na ulicach. To popularne miejsce do stacjonowania dla ambasadorów oraz docelowy punkt misji dyplomatycznych.
Nazwa miasta pochodzi od Acholiego Chief Awucha, który postawił się rządom brytyjskim. Został aresztowany i osadzony właśnie na szczycie Kololo. Podczas odbywania kary krzyczał: „An atye kany kololo”, co oznacza „Jestem tutaj sam”. Baganda oraz oprawcy zaczęli nazywać miejsce właśnie kololo.
Kawempe
Kawempe znajduje się przy głównej autostradzie między Kampalą a Masindi. Początkowo miasto było jedynie punktem handlowym, jednak z czasem przekształciło się w ruchliwy, lecz bardzo źle zarządzany obszar biznesowy. Rozwijają się tam małe biznesy oraz sklepy detaliczne. Powoli kwitnie tam też rynek rolny.
Wiele okolicznych wiosek zostało przekształconych w mieszkania o bardzo niskim standardzie. W dzielnicy otwarto jednak mnóstwo oddziałów bankowych, fabrykę oraz młyn zbożowy. Jest również safari, w którym można podejrzeć życie goryli. Wycieczki organizowane są w profesjonalny sposób – można wynająć auto lub przemierzyć jezioro kajakiem.
Namugongo
W tej dzielnicy znajduje się jedna z lepszych szkół średnich całej Ugandy. Nacisk jest stawiany głównie na naukę technologii informatycznych, w czym pomaga Stephen Shames Foundation z siedzibą na nowojorskim Brooklynie.
Dzielnica słynie z niechlubnych wydarzeń. Na jej terenie dokonywano prześladowań męczenników ugandyjskich. Ich śmierć jest upamiętniona poprzez zbudowanie kościołów w miejscach agonii, a ściany świątyni zdobią malowidła próbujące przedstawić te wydarzenia. Wielu pielgrzymów przyjeżdża w dzień męczenników, czyli 3 czerwca, aby wspólnie się modlić. Wszystko jest transmitowane w krajowej telewizji.
Kampala – główne atrakcje
Wielu turystów przyjeżdża do Kampali głównie po to, aby obejrzeć goryle. Miasto słynie jednak nie tylko z tego! Grobowiec, w którym pochowani są władcy, muzeum przedstawiające dawną i obecną architekturę oraz bazylika upamiętniająca walkę o chrześcijaństwo – to tylko niewielka część atrakcji, które czekają na Ciebie w Kampali!
Grobowce Kasubi
Wzgórze Kasubi jest miejscem spoczynku królów Bugandy. Oprócz tego, że oddaje tradycję panującą w architekturze Ugandy, odzwierciedla wartości kulturowe, historyczne, a także religijne. W 2001 r. Grobowce Kasubi zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
W 1882 r. na wzgórzu znajdował się pałac. Po śmierci króla Mutesy I, przekształcono go w grobowiec. W środku głównego budynku spoczywają też Mwanga II, Daudi Chwa II oraz Mutes II – wszyscy w jednym grobowcu. Za głównym budynkiem pochowano także potomków tych władców. To sprawiło, że grobowiec stał się królewską nekropolią Bugandy.
W 2010 r. budynek został zniszczony przez wybuch pożaru. Przez to grobowiec wpisano na listę zagrożonych miejsc światowego dziedzictwa. Budynek ma zostać odbudowany, jednak nie podano konkretnej daty.
Muzeum Ugandy
Muzeum Ugandy to najstarsze muzeum w całej Wschodniej Afryce. Oficjalnie mówi się, że zostało stworzone przez brytyjski protektorat w 1908 r. Powstało w małej świątyni Sikhów w Fort Lugard. Zgromadzone okazy zajęły tyle miejsca, że trzeba było zmienić siedzibę – w 1941 r. przeniesiono ją do Margret Trowell School of Fine Art. Gdy uzbierano odpowiednie środki finansowe, muzeum przeniesiono do obecnej lokalizacji: 5-7 Kira Road Pob 365.
Gubernator wezwał do zdobycia „wszystkich interesujących przedmiotów dotyczących Ugandy” i w ten sposób zebrano eksponaty. Wśród kolekcji znajdują się przedmioty związane z przyrodą, historią, kulturą, archeologią oraz etnologią kraju. Można tam zobaczyć m.in. instrumenty muzyczne, sprzęt myśliwski oraz broń.
Na tyłach muzeum znajduje się osada kulturowa, która prezentuje chaty przedstawiające tradycyjny styl życia mieszkańców. W środku znajdują się m.in. drewniane dzbanki na mleko (ebyanzi), naczynia z tykwy, pościel, królewskie bębny oraz wyroby skórzane.
Bazylika Uganda Martyrs Shrine
Bazylika Uganda Martyrs Shrine to oficjalna nazwa na świątynię męczenników z Ugandy. To grupa 22 ofiar prześladowań antychrześcijańskich, które trwały w latach 1865-1867. Prowadził je król Mwanga II na terenie obecnej Ugandy. 13 męczenników spalono na stosie w czerwcu 1866 r. Ich święto ustanowiono na 3 dzień tego miesiąca.
Najmłodszym męczennikiem jest Kizito, który w tamtym czasie miał 13-14 lat. Papież Benedykt XV beatyfikował grupę męczenników w 1920 r., a Paweł VI w 1964 r. dokonał kanonizacji. Męczennicy z późniejszego okresu: Daudi Okelo oraz Jildo Irwa, zostali beatyfikowani przez Jana Pawła II. Pierwszym katolickim kanonizowanym męczennikiem tamtego okresu był Józef Mukasa, który nakłaniał króla do porzucenia nawyków alkoholizmu i homoseksualizmu.
Bazylika znajduje się w Namugongo, zaledwie 14 kilometrów od centralnej dzielnicy biznesowej Kampali.