Jezioro Wiktorii to największe jezioro w Afryce, leżące na styku trzech państw, w dorzeczu Nilu. Przez wiele lat było poddawane różnym eksperymentom, które spowodowały zachwianie w nim ekosystemu i doprowadziły do ciężkiej sytuacji. Przez działania człowieka fauna i flora Jeziora Wiktorii jest zagrożona i w ciągu kilkudziesięciu lat może przestać istnieć.
Jezioro Wiktorii – informacje ogólne
Jezioro Wiktorii leży na Wyżynie Wschodnioafrykańskiej na terenie trzech państw: Tanzanii, Kenii oraz Ugandy. Jest największym jeziorem afrykańskim, liczy aż 68,8 tys. m2.
W wyniku ruchu płyt tektonicznych powstają tzw. rowy tektoniczne, które zalane wodą tworzą jeziora. Tak powstało Jezioro Wiktorii, a jego pochodzenie nazywa się tektonicznym.
Jezioro to zostało odkryte po raz pierwszy przez angielskiego podróżnika Johna Speke’a w 1858 roku.
Fauna i flora największego jeziora w Afryce
Woda w Jeziorze Wiktorii charakteryzuje się zasadowym ph oraz małą przejrzystością i dużą zawartością związków organicznych.
Flora tego akwenu wodnego jest raczej uboga. Spowodowane jest to między innymi przez sprowadzonego z Ameryki Południowej Hiacynta Wodnego, który zdominował i wyparł inne rośliny. Oprócz niego w jeziorze najczęściej występują również dwa gatunki nurzańca i glony.
Fauna jest zdecydowanie bogatsza niż flora. Istnieje tutaj wiele gatunków ryb, np. okoń, pielęgnica, liczne gatunki gębaczy oraz kraby czy krewetki.
Nie można pominąć też takich zwierząt jak: hipopotamy, żółwie czy krokodyle, które zamieszkują jezioro.
Rubondo Island
Rubondo Island to wyspa w Tanzanii znajdująca się w południowo – zachodniej części Jeziora Wiktorii. Stanowi część parku narodowego, a jednocześnie jest najmniej dotkniętym przez człowieka obszarem.
Wyspa ta jest ostoją dzikich zwierząt i roślinności afrykańskiej, w latach 1966-1969 wprowadzono na wyspę 16 szympansów urodzonych w niewoli. Zwierzęta odzyskały wolność i powiększyły swoją liczbę, dlatego wprowadzono jeszcze inne ssaki, np. słonie, żyrafy i nosorożce. Wyspa jest również domem dla licznych gatunków żółwi, motyli czy egzotycznych ptaków.
Wyspa Rubondo jest miejscem, do którego przyjeżdżają miłośnicy dzikiej przyrody. Najlepszy czas na wizytę to pora sucha, czyli okres od czerwca do października.
Park Narodowy Serengeti
Niedaleko Jeziora Wiktorii, na północy Tanzanii znajduje się piękny park – Park Narodowy Serengeti. To chroniony rezerwat o powierzchni prawie 15 000 km2, został założony w 1951 roku.
Dziewicze środowisko i dzika przyroda przyciąga tutaj sporą liczbę turystów. Nic dziwnego, w parku można zobaczyć stada słoni, żyraf, gnu, bawołów, lwów czy lampartów w ich naturalnym, codziennym życiu, w otoczeniu afrykańskiej sawanny.
Więcej o Serengeti przeczytasz w naszym artykule: Park Narodowy Serengeti. Stań twarzą twarz z dziką naturą!
Wyspa Migingo
To maleńka wyspa, należąca do… No właśnie, do kogo należy? Spór między Kenią a Ugandą o małą, ale cenną wysepkę nadal trwa.
Skalista wyspa Migingo do lat 90. nie była zamieszkana, potem zaczęli osiedlać się tam rybacy, ponieważ wyspa jest dobrym miejscem połowów ryb, które stanowią cenny towar eksportowy. Dzisiaj na tej małej powierzchni mieszka kilkaset osób.
Dlaczego jezioro Wiktorii umiera?
Wiele ubogich afrykańskich rodzin zostało zmuszonych do osiedlenia się w okolicach Jeziora Wiktorii i zajęcia się rybołówstwem czy wycinką lasów. Masowe odławianie ryb spowodowało, że ogromna liczba gatunków stała się zagrożona albo wyginęła. To człowiek wprowadził do jeziora smacznego i świetnego na sprzedaż okonia nilowego, który zdominował gatunki ryb, charakterystyczne dla tego akwenu i zamieszał w ekosystemie.
Urbanizacja i związana z tym degradacja środowiska wpływa bardzo negatywnie na jezioro. Zanieczyszczona woda pogorszyła jakość wody pitnej, jakość systemów sanitarnych i wpłynęła na elektrownie oraz miejsca pomocy medycznej.
Unia Europejska na ratunek jeziora Wiktorii
Jezioro Wiktorii zapewnia pracę, środki utrzymania i życia ok. 30 milionom ludzi. Naciski związane z ochroną ekosystemu w obszarze jeziora niosą za sobą negatywne skutki dla rybaków, którzy tracą źródła utrzymania siebie i swoich rodzin.
Unia Europejska sfinansowała projekt „VicInAqua”, którego zadaniem jest wsparcie i pomoc rybakom zarabiać na życie. Obejmuje on wdrażanie w pracę technologii RAS – recyrkulacyjnego systemu akwakultury. Według niego, ludzie zajmujący się rybołówstwem mogą w bezpieczny dla ekosystemu sposób hodować dobrej jakości ryby. Ta technologia minimalizuje zanieczyszczenia wynikające z produkcji ryb, jednocześnie przy bardziej stabilnej ich hodowli.
Systemy RAS wykorzystują biofiltry w celu ponownego wykorzystania oczyszczonej wody, dzięki temu oszczędza się wodę i grunt, systemy RAS pomagają kontrolować odpady czy uzyskać zdrowszą żywność.
Choć to trudne do wykonania, dzięki determinacji ludności zamieszkującej okolice Jeziora Wiktorii, można ochronić piękną przyrodę, a zaangażowanie w takie projekty jak „VicInAqua” pomogą zjednoczyć naturę i człowieka.