Po okrzyku „do abordażu!” wylewając na siebie pół beczki i stukając przy tym drewnianą nogą – tak rum pili filmowi piraci. Dziś kojarzony jest on głównie z egzotycznymi drinkami: Mojito i Pinacoladą lub smakowany w zestawie z kubańskim cygarem. Jakie są rodzaje rumu? Z czym się go najczęściej pije? Odpowiadamy w poniższym artykule.
[toc]Rum to napój alkoholowy wysokoprocentowy na bazie trzciny cukrowej. Pierwsze wzmianki na jego temat pojawiały się w starożytnych Indiach i Chinach, skąd sprowadziły go na nasze tereny ludy Arabskie. Na Karaiby i sąsiednie wyspy trzcina cukrowa przypłynęła wraz z Kolumbem. W klimacie europejskim roślina się nie przyjęła, dlatego zastąpiono ją melasą z buraka cukrowego. Rum charakteryzował się wysoką zawartością alkoholu wynoszącą od 37,5% do nawet 81%, jednak zazwyczaj te najwyższe stężenia destylatu rozrzedzano wodą. Obecnie, ze względu na dyrektywy UE, rumem może być nazywany jedynie trunek na bazie trzciny, którego stężenie nie przekracza 40% alkoholu.
Jak powstaje rum?
Nie ma jednej, określonej metody produkcji rumu – zależy ona w dużej mierze od miejsca wytwarzania trunku. W rejonach anglojęzycznych i hiszpańskojęzycznych do produkcji rumu wykorzystuje się melasę. Na wyspach francuskojęzycznych głównym składnikiem jest sok z trzciny cukrowej. Istotny jest rodzaj drożdży wykorzystywanych podczas fermentacji – do rumów, które mają mieć delikatny smak, dodaje się drożdże fermentujące szybciej, w przypadku trunków o wyrazistym smaku stosuje się drożdże fermentujące wolno.
Destylacja najczęściej odbywa się za pomocą kolumn rektyfikacyjnych, ale zdarzają się także przypadki destylowania rumu za pomocą tradycyjnych szklanych lub miedzianych alembików. Wiele rumów dojrzewa w drewnianych beczkach. Co ciekawe, klimat danego regionu wpływa na długość leżakowania trunku. Rumy wytwarzane w klimacie tropikalnym będą na ogół starzone przez krótszy czas, niż te w chłodniejszych regionach.
Rodzaje rumu – charakterystyka
Podział ze względu na kolor
Kolor i aromat rumu zależą od czasu dojrzewania destylatu w beczkach oraz stopnia zabarwienia karmelem. Ze względu na barwę możemy wyróżnić trzy rodzaje rumu:
- Rum biały – zwany jest także srebrnym lub jasnym. Ten rodzaj trunku nie leżakuje wcale bądź maksymalnie do trzech lat. Jest to lekki, ale dość wyraźny w smaku alkohol idealny do tworzenia rześkich koktajli.
- Rum czarny – o mocnym aromacie i smaku, swą ciemną barwę zawdzięcza braku filtracji po dodaniu dużej ilości barwnika, czyli karmelu. Dominują w nim ziołowe i karmelowo-pieczone nuty. Często serwowany jest jako drink słodzony z sokami owocowymi np. ananasowym, pomarańczowym, cytrynowym oraz z limonką.
- Rum złoty – leżakuje w beczce około pięciu lat. Swój specyficzny kolor zawdzięcza dodaniu do destylatu karmelu. Jest wyraźnie cięższy od białego, stosowany głównie w drinkach. Warto podkreślić, że smak złotego rumu jest w dużej mierze zależny od beczki, w której dojrzewał. Mogą być to beczki z drewna cytrusowego, kokosowego czy migdałowego. Każda z nich oddaje inne nuty zapachowe i smakowe, wyczuwalne w rumie.
Podział ze względu na kraj pochodzenia
Rum możemy podzielić również ze względu na kraj, w którym go wyprodukowano – tutaj także wyróżniamy trzy style:
- Francuski – do produkcji rumu w stylu francuskim używa się świeżego soku z trzciny cukrowej, co daje mu lekki i owocowy charakter.
- Angielski – rum tego stylu wytwarza się z melasy z wykorzystaniem tradycyjnych, miedzianych aparatów do destylacji.
- Hiszpański – również wytwarzany z melasy, ale czas fermentacji jest wyraźnie krótszy od rumu w stylu angielskim.
Podział ze względu na smak
Ostatnią kategorią podziału rumu jest charakterystyczny smak, który uzyskuje się w wyniku konkretnych działań:
- Rum przyprawiony – można rozpoznać go po tym, że na etykiecie znajduje się adnotacja „spiced” lub „spirit drink”. Smakosze tego gatunku doceniają go przede wszystkim za bardzo wyraźny smak zawartych w rumie przypraw. Najczęściej dodaje się do niego goździki, cynamon i anyż.
- Rum starzony – idealny dla miłośników luksusowych trunków. To właściwie odpowiednik dobrej szkockiej whisky. Przygotowuje się go bardzo uważnie i pilnuje długiego leżakowania, by osiągnąć wyjątkowy, wyrazisty smak.
- Rum overproof – krótko starzony, wyróżnia się dużą zawartością alkoholu – zwykle ponad 55%. Ten typ stosuje się niemal wyłącznie do drinków.
- Rum aromatyzowany – do alkoholu dodaje się aromaty (np. mango, kokosa czy pomarańczy), które sprawiają, że trunkom tym bliżej do likierów niż rumów, wiele z nich nie przekracza 37,5%.
Jak pić rum solo?
Ze względu na wyraziste walory smakowe przede wszystkim rum starzony powinno się pić wyłącznie w towarzystwie lodu lub solo z niewielkich degustacyjnych kieliszków zwężanych ku górze. Im mocniejszy trunek, tym bardziej zaleca się rozcieńczenie go lodem – zneutralizuje on nieco opary alkoholu, które mogą przytłoczyć subtelne smaki. W przypadku rumu przyprawionego również najpopularniejszym sposobem degustacji jest podanie go na lodzie. Ze względu na bardzo intensywny aromat, w drinkach i solo ten gatunek się nie sprawdza.
Dość popularną praktyką jest także picie rumu w połączeniu z paleniem cygara. Do tego rytuału najlepsze są trunki w stylu hiszpańskim. Jednak musimy pamiętać, że cygaro może zneutralizować smak rumu (oraz w drugą stronę – alkohol stłumi smak cygara), więc nie jest to sposób degustacji, który można polecić prawdziwym smakoszom.
Drinki z rumem
W przypadku wielu gatunków rumu najlepszym sposobem ich podania są drinki. Rum overproof, ze względu na duże stężenie alkoholu, podaje się niemal wyłącznie w towarzystwie innych składników. Rum jasny będzie doskonały do takich drinków, jak np. Mojito (limonka, cukier trzcinowy, mięta, woda gazowana, lód) czy Cuba Libre (cola, sok z limonki, lód). Sprawdzi się również z różnymi tropikalnymi sokami np. ananasowym i mleczkiem kokosowym, jak w przypadku Pinacolady.
Najpopularniejsze drinki czy koktajle z rumem czarnym to Bombardino i Owocowe Daiquiri. Do pierwszego należy wkomponować zabajone i bitą śmietanę, jest to drink, który podaje się na ciepło, może być także traktowany jako deser ze względu na słodki smak i konsystencję. Drugi natomiast serwuje się wymieszany z sokiem z limonki i ananasa, miąższem z marakui, wódką i lodem, często dodaje się także odrobinę cukru. Z uwagi na dość intensywny smak, czarny rum doskonale komponuje się również z colą i piwem imbirowym. Rum złoty podaje się zmieszany z colą lub intensywnymi w smaku sokami z mango czy papai.
Ciekawym, na pewno przyjemnym, ale nie możemy potwierdzić czy skutecznym sposobem na chorobę może być grog. To nic innego, jak rum zmieszany z gorącą wodą w proporcji 1:3. W przeszłości, gdy dodawano do niego cukier i sok z limonek, stanowił doskonałą receptę na szkorbut marynarzy – cytrusy uzupełniały niedobór witaminy C. Trunek ten swoją nazwę zawdzięcza admirałowi noszącemu przezwisko Old Grog, który jako pierwszy rozkazał wydzielać marynarzom rum rozcieńczony wodą.
Rum – synonim wakacyjnego relaksu
Rum wciąż owiany jest subtelną tajemnicą. Nikt również tak naprawdę nie wie, skąd wzięła się nazwa tego alkoholu. Jedni twierdzą, że pochodzi od łacińskiego słowa sacharrum (cukier), inni, że zawdzięczamy ją holenderskim żeglarzom, którzy nazywali swoje szklanice „rummers”. Bardzo prawdopodobne jest także to, że nazwę zaczerpnięto z potocznego staroangielskiego, gdzie „rum” oznaczał tumult, zgiełk, zamieszki. Dziś rum, zmieszany z egzotycznymi sokami, popularną colą czy zwykłym lodem, jest często synonimem odprężającego napoju, który doskonale sprawdza się podczas wakacyjnego relaksu.