Domus Aurea to ogromy kompleks pałacowo parkowy wybudowany przez cesarza Nerona w jednej z najpopularniejszych części Rzymu. Pałac Nerona niegdyś zdumiewał bogatym wystrojem i ogromem powierzchni, którą zajmował. Dziś jest jedną z najchętniej odwiedzanych atrakcji Rzymu, która przyciąga turystów z całego świata. Poznaj historię majestatycznego pałacu cesarza Nerona!
Pałac, który nie został ukończony
Domus Aurea zwany również Złotym Domem Nerona to pałac w starożytnym Rzymie, który został zbudowany przez cesarza Nerona między 65 a 68 rokiem n.e. Neron zaplanował i rozpoczął budowę pałacu, Domus Transitoria, który miał połączyć istniejące budynki na Palatynie z Ogrodami Mecenasa i innymi posiadłościami cesarskimi na Eskwilinie i przyległych wzgórzach. Cały obszar został rozplanowany jako park z portykami, pawilonami, łaźniami i fontannami, a po środku wykonano sztuczne jezioro – zostało ono osuszone za cesarza Wspazjana, aby zapewnić miejsce dla Koloseum.
Gdzie znajduje się Domus Aurea?
Złoty Dom Nerona znajduje się pomiędzy wzgórzami Palatynu i Eskwilinu. Wejście do niego zlokalizowano w Parku Colle Oppio, niedaleko Koloseum – wejście od Via Labicana. W pobliżu znajduje się również Forum Romanum. Aby dojechać do Domus Aurea najłatwiej jest kierować się w stronę Koloseum, można skorzystać z metra, wysiąść na stacji linii B „Colosseo”, a następnie przejść pieszo kilka minut w stronę wejścia. W pobliżu ulicy Via Labicana znajdują się także przystanki autobusowe linii 85, 87, 175, 810 oraz 850, dotarcie na miejsce nie powinno więc sprawić dużej trudności. Zwiedzanie Domus Aurea możliwe jest jednie z przewodnikiem.
Zobacz także: Zwiedzanie Rzymu: najlepsze atrakcje i zabytki w Wiecznym mieście
Wystrój wręcz szokujący przepychem
Majestatyczny i luksusowy pałac cesarza Nerona spotkał się z ogromnymi sprzeciwami Rzymian, głównie ze względu na wysokie koszty związane z wielkością inwestycji oraz szokującym przepychem w wystroju pałacu. Domus Aurea został zaprojektowany przez architektów Sewerusa i Celera. Cały kompleks wzorowany był na zabudowie miejskiej willi i zajmował obszar około 100 hektarów. Wśród licznych pomieszczeń znajdowały się sale o skomplikowanej konstrukcji i zróżnicowanym kształcie. Wraz z budową Złotego Domu przebudowano także Via Sacra, która dochodziła do pałacu, dodając do niej dwustronną kolumnadę. Pokoje jadalne miały sklepienia z kości słoniowej, z ruchomymi płytkami. Sufit w głównej Sali jadalnej stanowiła kopuła stworzona na wzór sklepienia niebieskiego, która obracała się wolno w dzień i w nocy.
W Domu Nerona znalazły się bogato zdobione sale o złoconym sklepieniu oraz liczne łaźnie, do których doprowadzano wodę morską i wodę ze źródeł Albuli. Niezwykłe były również złocenia i mozaiki, które pokrywały ściany i posadzki. Niespotykaną dekoracją jest również mozaika wykonana na suficie.
Domus Aurea – historia
Po niszczycielskim pożarze w 64 roku n.e., który zniszczył ogromne obszary wzgórz Awentynu i Palatynu, cesarz Neron zdecydował się rozpocząć budowę gigantycznego pałacu. W sprawie budowy i projektu zwrócił się do architekta Severusa i inżyniera Celera, uznanych wówczas za mistrzów wielkiej architektury. Prace budowlane prowadzone były do 68 roku n.e. Przerwano je po śmierci cesarza Nerona. Z uwagi na wysokie koszty inwestycji, przedsięwzięcie nigdy nie zostało ukończone. Do obecnych czasów zachowały się starożytne opisy i pozostałości odkryte podczas prac archeologicznych w okresie renesansu. Po śmierci cesarza Nerona, w ukończonej części Domus Aurea mieszkali cesarze Wespazjan i Tytus. Po pożarze w 104 roku w miejscu skrzydła pałacu powstały termy Trajana, a w 135 roku Hadrian zamienił westybul Złotego Domu na świątynię Wenus i Romy.
Domus Aurea obecnie
Do czasów obecnych niewiele zachowało się z pałacu, ponieważ wywłaszczenia związane z jego budową wzbudziły głęboką niechęć, następcy Nerona pośpiesznie oddali znaczną część Złotego Domu do użytku publicznego lub wznieśli na tym obszarze inne budynki. W Domus Aurea warto jednak zwrócić uwagę na niezwykłą, okrągłą salę jadalną, której kopuła stanowiła pierwowzór dla architektów wznoszących Panteon oraz podziwiać bardzo dobrze zachowane freski, które były inspiracją dla wielu artystów epok renesansu i baroku.
Obecnie zwiedzić można również ciekawe nimfeum, którego dekorację stanowią muszelki i kamyczki. W jednej z sal przygotowano specjalny pokaz przy użyciu okularów 3D, który pozwala szczegółowo zrekonstruować pomieszczenia Złotego Domu. Dzięki tej realistycznej formie, oglądać można jak doszło do odkrycia ruin i jak przebiegały prace konserwatorskie. Wizualizacja pozwala na spacer po pomieszczeniach Domus Aurea i ogrodach z widokiem na ówczesny Rzym.
Komnata sfinksa
Stosunkowo niedawno, bo w 2019 roku w mediach ogłoszono zaskakujące odkrycie w rzymskim Złotym Domu Nerona. Podczas prac odkryto komnatę, o której nie wiedziano przed blisko 2 tysiące lat, ponieważ była całkowicie zasypana. Odkrycie jej było najbardziej spektakularnym wydarzeniem w dziejach badań archeologicznych prowadzonych w tym miejscu. Na jednej ze ścian znaleziono fresk przedstawiający Sfinksa, dlatego też kierujący pracami Alessandro D’Alessio postanowił nazwać tak całą komnatę. Na jej ścianach widnieją malowidła przedstawiające fauna z mieczem, w kołczanie i z tarczą walczącego z panterą, centaura, ptactwo i fantazyjne morskie stworzenia.
Zwiedzanie Domus Aurea
Zwiedzanie Złotego Domu Nerona możliwe jest jedynie w soboty oraz niedziele, ze względu na trwające w tygodniu prace archeologiczne. Duże zainteresowanie Domus Aurea sprawia, że chcąc odwiedzić obiekt podczas podróży po Rzymie, warto zaplanować to z wyprzedzeniem i zakupić bilet online. Miejsca są ograniczone, a grupa wchodząca do Domus Aurea nie może liczyć więcej niż 25 osób. Zwiedzanie odbywa się tylko z przewodnikiem, który wprowadza odwiedzających w historię i ówczesne życie toczące się wewnątrz zwiedzanych przestrzeni.