Zamek w Oporowie – późnogotycka budowla i jej legendy

Polska słynie z budowli zamkowych, które rozmieszczone są w różnych jej częściach, a wyjątkowy obiekt architektury późnogotyckiej można oglądać w niewielkiej wsi Oporów pod Kutnem. Zamek w Oporowie to nie tylko dobrze zachowane historyczne dziedzictwo tego regionu, ale obecnie także muzeum, w którym jest możliwe zgłębienie wiele tajników narodowej sztuki, historii regionu i obyczajów staropolskich oraz zwiedzanie zamkowego wnętrza od środka!

Zamek w Oporowie i jego historia

Zamek w Oporowie został wybudowany na sztucznie usypanej wyspie, która otoczona jest głęboką fosą. Konstrukcja stoi na planie czworoboku o nierównych wymiarach i składa się z kilku budynków otaczających dziedziniec. Zamek został wzniesiony około 1440 roku i stanowi niedużą budowlaną konstrukcję, która mieści się na wyspie otoczonej fosą. To ewenement na skalę kraju, jeśli chodzi o zachowanie takiego układu budownictwa. Jego budowę zapoczątkował Mikołaj Oporowski – wojewoda łęczycki w 1420 roku. Następnie po jego śmierci posiadłość przekazywana była kolejnym spadkobiercom rezydenckiej rodziny. Według historycznych źródeł proces powstawania warowni przebiegał w trzech etapach.

Oporowskiemu wojewodzie można przypisać wykonanie dwóch pierwszych faz, natomiast trzecią z nich zrealizował jego syn Władysław. W pierwszej kolejności wybudowana została duża obronna wieża – donżon, a następnie dobudowano zabudowę składającą się z czterech murów. Wieża została usytuowana w jednym z narożników. Trzecia faza obejmowała budowę bramy wjazdowej oraz dobudówkę jednego z zamkowych skrzydeł. W ostatecznej wersji Oporowski zamek posiadał dziedziniec, wokół którego wznosił się mur obronny a także basztę, kaplicę, wieżę oraz mieszkalna rezydencję. Do dziś można oglądać niemal niezmienioną budowlę.

W swojej historii zamek przeszedł wiele grabieży ze strony wojsk pochodzących ze Szwecji, których zbrojny napad przyczynił się do wielkiego pożaru powodującego wiele szkód, w tym uszkodzenie dachu i fragmentów konstrukcyjnych. Niewielkich zmian dokonano podczas remontów w XVII, XVIII i XIX wieku, podczas których odnowiono obiekt oraz poprawiono nieco estetyczny wygląd całości. Wykonano otwory na barokowe okna, ozdobne sztukaterie nawiązujące do neoklasycyzmu oraz odrestaurowano niektóre z parkietów w środku obiektu. W 1840 roku do zamku dobudowano tak zwany „kredens” a także taras przed mostem i ozdobne wejście prowadzące na teren zamku.

Szacuje się, że obszar, na którym wznosi się budowla stanowił teren pięknego ogrodu od czasów XVII wieku, natomiast na początku wieku XIX założono tu park krajobrazowy. Dzięki renowacyjnym pracom, które miały miejsce w latach 1962-1965 wiele z pierwotnych zabudowań powróciło do początkowej świetności – usunięto tynki ukazujące ceglaną konstrukcję, odnowiono pierwszy wygląd dachu, ganki, portale stylu gotyckiego i wiele innych ozdobnych elementów. Od 1949 roku poza zabytkowym wyglądem, zamek przyciąga odwiedzających mieszczącym się w środku muzeum, które dysponuje dziełami sztuki i ręcznego rzemiosła gromadzonymi od XVI do XX wieku! Niektóre z nich ściśle związane są z historią zamku, natomiast pozostałe przedstawiają bogatą historię regionu.

Zwiedzanie wnętrz zamku

Zamek w Oporowie nie jest dużych rozmiarów, a zwiedzanie jego wnętrz nie powinno zająć dużo czasu. Można nawet pokusić się o stwierdzenie, że na obejście całości wystarczy około pół godziny. Jak zwiedzać zamek? Eksplorowanie wnętrz rozpoczyna się na parterze, a w pierwszej kolejności warto udać się do pomieszczenia wejściowego – tak zwanej sieni, która wyposażona jest w wiele zabytkowych mebli datowanych na XIX wiek, fortepian oraz lustra w stylu klasycystycznym. Ponadto wnętrze zdobią mniejsze artefakty.

Przechodząc dalej, można zwiedzić nieduże pomieszczenie – dawny skarbczyk. Dziś można tu oglądać barokowe szafy, rosyjski stolik z XVIII wieku przypominający kształtem nerkę oraz moskiewską ikonę przedstawiającą św. Jerzego i przedmioty użytkowej sztuki wraz z egzemplarzami broni myśliwskiej. Kolejne pomieszczenie to nieco większa sala, w której można zobaczyć jak wyglądała oryginalna zbroja rycerska, elementy zbroi husarzy a także wiele obrazów i rzeźb wykonanych z kości słoniowej. Kolejno na piętrze mieści się mały salon wyposażony w meble, jadalnia z wartościową zastawą, sypialnię w stylu neogotyckim i neorenesansowym. W każdym z pomieszczeń można dodatkowo podziwiać wystawione eksponaty pochodzące z życia rezydentów oraz inne, niesamowite przedmioty życia regionalnego.

Do zamku przynależy także znajdujący się na obszarze posiadłości Domek Szwajcarski i Domek Neogotycki – obiekty, które pełniły dawniej funkcje rekreacyjne, a obecnie w jednym z nich można skorzystać z oferowanych noclegów w gościnnych pokojach. Wokół zamku na terenie 11 hektarów rozpościera się piękny park, bogaty w wiele rzadkich gatunków drzew i roślin. Ciekawostką jest, że piękna, historyczna sceneria zamku niejednokrotnie wykorzystywana była podczas kręcenia filmów i tworzenia zdjęciowych planów. Na terenie parku zrealizowano dramat teatru „Horsztyński”, w którym zagrali Michał Żebrowski oraz Zbigniew Zapasiewicz a także „Przypadki starościca Wolskiego” z udziałem Anny Dymny i Tomasza Stockingera.

Lekcje muzealne

W muzeum na Zamku Oporów odbywa się wiele ciekawych lekcji muzealnych, które instytucja organizuje dla uczniów szkół gimnazjalnych, średnich a także podstawowych. Większość z nich opiera się o multimedialne projekcje, a niektórym towarzyszą zajęcia interaktywne. Zakres jest odpowiednio dostosowywany do wieku uczestników. Tematy zajęć poświęcone są sztuce romańskiej, gotyckiej, renesansu, baroku, klasycyzmu, realizmu, głównym nurtów poszczególnych wieków i dziedzictwie historycznemu regionu oraz mieszkańców okolic. Nieliczne lekcje poruszają wydarzenia historyczne polskiego narodu, powiatu kutnowskiego, tradycji i obyczajów lub zabytków znajdujących się na terenie województwa łódzkiego. Koszt takiej lekcji wynosi 50 złotych, a wizytę należy umówić z wyprzedzeniem.

Zamek Oporów – legendy

Tak jak większości zamków na terenie Polski przypisuje się legendy i opowieści związane z tajemniczymi wydarzeniami, oporowski zamek również może poszczycić się jedną, niezwykła historią owianą miłością dwojga kochanków. Legenda związana jest z białą damą, która do dziś kryje się za murami obiektu, a do odważnych należy poznanie jej i odszukiwanie śladów obecności ducha na terenie posiadłości.

Biała Dama w ruinach Zamku w Oporowie

Biała Dama zamieszkująca Zamek w Oporowie najprawdopodobniej należała dawniej do rodziny właścicieli rezydencji, a z pochodzenia była kasztelanką. Miłość nie wybiera, a według legendy piękna kasztelanka zakochała się w zakonniku mieszkającym w zakonie położonym w pobliżu zamku. Te dwa obiekty były połączone podziemnym tunelem, który kochankowie wybierali na miejsce swoich schadzek. Pewnego razu, gdy zakochani umówili się na kolejne spotkanie rozpętała się nad zamkiem nagła burza, która pokrzyżowała szyki ich planom. W drodze na wyznaczone miejsce, jeden z piorunów uderzył w sklepienie tuneli, wywołując jego zawalenie się. Tajemnicze przejście się zawaliło, odbierając w ten sposób życie młodej kobiecie i zakończając historię zakazanej miłości.

Podobno w miejscu, w którym doszło do przykrego incydentu do dziś tkwi jeden z głazów przygniatających panią zamku, uznawany przez miejscowych za symbol sprawiedliwości. Według niektórych w okolicy zamku można zauważyć białą posturę, która przechadza się po okolicy. W pochmurne dni słychać przeraźliwe odgłosy, pochodzące z okolic kamienia. Istnieje teoria, że owe krzyki mają się skończyć, gdy ktoś odważy się odnaleźć ciało oporowskiej Białej Damy oraz przywrócić jej wolność i wieczny spokój.

Zamek w Oporowie – informacje dla zwiedzających

Zamek w Oporowie zaprasza turystów do eksplorowania jego zachowanych znamienitości z okresu sześciu stuleci. Jest to jedna z najlepiej zachowanych budowli warownych, który mieści się w centrum otaczającego go parku. Podziwiać można nie tylko jego zewnętrzną architekturę, ale także wnętrze, które dziś opiera się o działalność Muzeum Wnętrz Stylowych. Wizyta w nim daje możliwość podziwiania wszystkich pomieszczeń i komnat wraz z niesamowitymi kolekcjami dzieł sztuki a także eksponatów użytkowych.

Jak dojechać do Zamku w Oporowie?

Zamek położony jest we wsi Oporów, która oddalona jest o około 15 kilometrów na wschód od Kutna oraz 6 kilometrów w kierunku północno-zachodnim od Żychlina. Najlepiej z pozostałych części Polski jest kierować się do województwa łódzkiego, a następnie do Kutna. Z tej miejscowości już łatwo trafić – należy podążać w kierunku Komadzyna i kolejno Dobrzewy. Można swobodnie zaparkować pojazd, ponieważ naprzeciwko zamku znajduje się parking, na którym postój nie podlega opłatom.

Godziny otwarcia zamku i cennik

Na teren parku, na którym wznosi się Zamek w Oporowie można udać się w godzinach: od 08:00 do 17:00 podczas pory zimowej oraz od 08:00 do 20:00 w sezonie wiosenno-letnim, a spacer po okolicach zamku nie wymaga uiszczania opłat. Od początku maja do końca września zamek i muzeum można odwiedzać codziennie, od godziny 10:00 do 17:30, natomiast w pozostałych miesiącach czynne jest wyłącznie do godziny 15:00. Kasa biletowa zamykana jest zawsze pół godziny przed zamknięciem całego obiektu. Muzeum jest nieczynne podczas obchodów świąt państwowych. Bilet wstępu to wydatek 11 złotych dla osoby dorosłej i 7 złotych dla osób posiadających możliwość zakupu biletu ulgowego.

Nocleg w Zamku w Oporowie

W Domie Neogotyckim, który został wybudowany na terenie parku zamkowego istnieje możliwość wynajęcia pokoju gościnnego i skorzystania z ofert noclegowych. Kompleks zamkowo-muzealny jest w posiadaniu dwóch dwuosobowych sypialni, kuchni, łazienki i salonu, ale nie zapewnia wyżywienia, o które należy się zatroszczyć we własnym zakresie. Aby zarezerwować kwaterę należy dokonać wcześniejszej rezerwacji. Koszt noclegu w tak urokliwym miejscu kosztuje 360 złotych podczas wynajmowania całego obiektu przeznaczonego dla czterech osób oraz 180 złotych w przypadku najmu jednego pokoju dla dwojga.