Pustynia pomiędzy Chinami a Mongolią. Zobacz jak dziś wygląda pustynia Gobi

Gobi – pustynia leżąca między Chinami i Mongolią to jeden z większych pustynnych terenów świata. Poza bezkresem piasku cechuje się dużą różnorodnością terenu, bowiem zdobią ją różne formy krajobrazu. Można odnaleźć tu podłoże żwirowe, kamieniste, stepy, półstepy a także wysokie formacje skalne. Obszar ten wyróżnia stosunkowo chłodny klimat, unikalna roślinność i występujące zwierzęta. Niewielu wie, że pustynia Gobi zamieszkiwana jest przez ludzi, choć gęstość zaludnienia terenu jest tutaj nieduża.

Pustynia Gobi – podstawowe informacje

Pustynia Gobi znajduje się w Azji Środkowej, na terenie dwóch państw – Chin i Mongolii. Powierzchnia tego terenu wynosi z szacunkowych obliczeń aż 500 000 mil kwadratowych, co przekłada się na około 1,3 mln kilometrów kwadratowych. Od północnej strony ograniczona jest przez górskie pasma Ałtaj i Hangayjn, natomiast od południa otaczają ją: Wyżyna Tybetańska i Himalaje. Oddalając się na zachód, obszar Gobi łączy się z pustynią Taklamalan w Chinach, a panujące warunki całkowicie się zmieniają. Duże zróżnicowanie terenu pozwala podzielić pustynię w Azji na kilka mniejszych regionów, które charakteryzują się innym klimatem i występującym w ich obrębie ekosystemem. Pierwszy z nich to znajdujący się w Mongolii step, ograniczony przez wysokie łąki i góry Yin. Występuje tu więcej opadów niż w innych częściach, dzięki czemu możliwe jest pojawienie się roślinności. Wyróżnić można także tereny półpustynne, jednak zdecydowanie na większej części obszaru występuje piaszczysta pustynia.

Największa pustynia w Azji cechuje się klimatem kontynentalnym, który jest suchy i zimny. Potocznie można spotkać określenie „zimna pustynia”, które odnoszą się właśnie do pustyni Gobi. Zimy bywają surowe i chłodne, a średnia temperatura podczas tej pory roku wynosi -21⁰C. Wiosną jest sucho i zimno, natomiast lato jest ciepłe, a upały nie występują. We wschodniej części często pojawiają się monsunowe wiatry, a inne podmuchy można poczuć także na pozostałym obszarze. Potoki rzeczne przepływają na tych ziemiach najczęściej latem, a większość z nich nawet nie dociera do pustynnego terenu i wysycha na jego obrzeżach. Istnieje także sieć wód podpowierzchniowych, jednak ilość ich nie wystarcza do rozwinięcia się flory i hodowli zwierząt.

Życie na pustyni Gobi

Mongolska pustynia to nie tylko różnorodne ukształtowanie terenu w południowo – zachodniej części Azji, ale także powstałe osady i miasta, stanowiące dom dla zamieszkujących ten region. Poza piaszczystym krajobrazem pojawia się tu także rzadka roślinność oraz zwierzęta, przystosowane do życia w panujących surowych warunkach. Pustynia Gobi stanowi podróżniczy cel dla turystów odwiedzających ciekawe zakątki świata i zainteresowanych wyglądem życia innych kultur.

Flora

Typologia terenu nie pozwala na rozwój rozmaitych gatunków roślin, a pojawiająca się na pustyni w Azji roślinność to głównie trawy i krzewy. Do najczęściej występujących należą: krzew potasowy, tłuszcz ozimy, kapar żółtolistny, krzew salaterki, saletra syberyjska i tamaryszek. Zdarza się, że spod powierzchni piasku wyrastają także niektóre gatunki ziół jednorocznych lub wieloletnich, takich jak: piołun lub saksaul. Stepy na pustyni w Mongolii dominują w łąki, na których rośnie cebula – używana w kuchni oraz sophola – stosowana w naturalnej medycynie. Rozwojowi flory nie służą hodowle zwierząt.

Fauna

Pustynia w Azji jest domem dla niektórych zwierząt, których wbrew pozorom żyje tam całkiem sporo, zarówno po stronie Chin jak i w Mongolii. Według dokonanych obserwacji, zakłada się że żyje tam około 50 ssaków oraz 15 różnych gatunków gadów i płazów, a po niebie nad Azją lata nawet 160 odmian ptaków. Najbardziej znanym zwierzęciem tego rejonu jest żyjący dziko, wielbłąd dwugarbny. Szacuje się, że na pustyni żyje nawet 1400 osobników tego gatunku. Ponadto można spotkać gazele i antylopy, susły, świstaki, konie, a nawet niedźwiedzie i szybujące orły.

Ludzie

W porównaniu do części chińskiej, pustynia w Mongolii jest częściej zamieszkiwana. Mieszkańcy funkcjonują głównie w trybie koczowniczym, zmieniając miejsce swojego pobytu i przemierzając step, poszukując kolejnej lokacji do osiedlenia. Działalność człowieka rozwinęła się znacząco i powstały nawet małe miasteczka. Na terenie Chin za domy służą wybudowane z cegły lub gliny małe budynki, z kolei w Mongolii korzysta się ze specjalnych namiotów: jurt i orgerów. Mieszkańcy zajmują się rolnictwem i hodowlą owiec, kóz i bydła, co jest możliwe dzięki przepływie wód podziemnych. Ponadto wykorzystuje się ku przeżyciu złoża soli, węgla i ropy naftowej. Dla tych, którzy chcą poznać bliżej kulturę ludzi żyjących w tej części Azji, w Mongolii co roku odbywa się festiwal kultury rdzennych mieszkańców. W miasteczku Ejin Qi można zobaczyć pokazy jazdy konnej oraz łucznictwa. Nie brak tradycyjnych tańców i specjałów mongolskiej kuchni.

Pustynia Gobi – ciekawostki

Gobi jest największą pustynią w Azji, której klimat może zmienić się gwałtownie w ciągu jednego dnia lub nocy. Ciekawostką jest, że zimą można zaobserwować tutaj nawet opady śniegu, który łagodnie opada na wydmach i służy do utrzymania gospodarstwa. Archeolodzy na tej pustyni dokonali niezwykłego odkrycia, które zaważyło na dalszym badaniu śladów istnienia dinozaurów, ponieważ znaleziono tu ich jaja. Z odkryć, geologowie rozpoznali tutaj również skamieliny koralowców, co może świadczyć o tym, że dawniej na tym terenie znajdował się ocean. Znaleziono tu również datowane na około tysiąc lat ślady obróbki i użytki kamienia, przez pierwsze plemiona.

Dawniej obszar ten był miejscem potężnego Imperium Mongolskiego, które uchodziło za część przebiegającego w tych stronach szlaku jedwabnego, który wyznaczał handlowe ścieżki. W Mongolii znajduje się także pozostałość konstrukcji Muru Chińskiego, a badane fragmenty pochodzą z 1040 – 1160 r p.n.e. Co ciekawa odnośnie Gobi – pustynia stale zwiększa swoją powierzchnię, a każdego roku obszar około 2300 kilometrów kwadratowych podlega pustynnieniu. Jest to głównie wynikiem klimatycznego ocieplenia oraz działalnością człowieka – zbyt dużą hodowlą bydła i nadmiernym zużywaniem wody. Znajdująca się na terenie pustyni w Azji, Jaskinia Mogao została wpisana w 1987 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Pustynia Gobi – atrakcje

Planując odwiedzić pustynie i stepy w Azji, można zaplanować wyjazd samodzielnie lub skorzystać z wycieczki, organizowanej przez biura podróży. Pewne jest, że po dotarciu na miejsce nie sposób się nudzić, a pustynia skrywa tajemnice, czekające na odkrycie! Pomiędzy zboczami gór Dzuun Sjchan Uul, na terenie Parku Narodowego Gobi Gurwan Sajchan położona jest niezwykła dolina Jolyn An, w której przez cały rok można napotkać na wyższych wysokościach złoża lodu bądź śniegu. Po stronie Mongolii, na obszarze rozciągającej się, granitowej pustyni występują ciekawe formacje skalne, a w ich okolicy znajduje się około 40 jaskiń położonych blisko siebie i dostępnych dla turystów. Poza podziwianiem krajobrazowego piękna, można zgłębić tutejszą kulturę, odwiedzając wioskę Nomadów lub skorzystać z miejscowych atrakcji, takich jak jazda na wielbłądzie, kąpiel w termach oraz wspinaczka po wznoszących się wydmach

O czym pamiętać podczas wyprawy na pustynię Gobi?

Wybierając się w podróż na wschód Azji, warto odpowiednio przygotować się do takiej wyprawy, by występujące warunki nie stanowiły przeszkody w zwiedzaniu. Należy ze sobą zabrać odpowiednią odzież, która posłuży zarówno w ciągu ciepłego dnia i chłodnej nocy. Do tego wygodne buty i okrycie na głowę, przydać mogą się również okulary przeciwsłoneczne. Następnie, należy odpowiednio skompletować apteczkę, w której nie powinno zabraknąć: leków i opatrunków pierwszej pomocy, kremów z filtrami UV, nawilżających chusteczek, ochronnych pomadek i akcesoriów toaletowych.

Na pustyni jest ograniczony dostęp do Internetu i sieciowego podłączenia urządzeń. Rozwiązaniem może okazać się zakup karty SIM z wykupionym pakietem Internetowym, pochodzącym z pobliskiego miasta Ułan Bator. Należy pamiętać, że taka wyprawa wiąże się z odkrywaniem przyrody na dziko, a dostęp do toalet możliwy będzie jedynie w obozach. Warto nastawić się na standardy, sprzyjające naturalnym okolicznościom przyrody.