Glasgow to przepiękne miasto zlokalizowane nad rzeką Clyde w Szkocji. Wyjątkowe dzielnice, oszałamiająca architektura oraz stale ewoluująca scena kulinarna to tylko niektóre ze światowej klasy atrakcji turystycznych. Wycieczka w te okolice spodoba się zarówno miłośnikom sztuki i historii, jak i natury. Poznaj najważniejsze atrakcje Glasgow!
Co warto wiedzieć o Glasgow?
Glasgow to miasto w środkowo-zachodniej Szkocji. Leży wzdłuż obu brzegów rzeki Clyde. Jest największym miastem w Szkocji i stanowi niezależny obszar samorządowy, który znajduje się w całości w historycznym hrabstwie Lanarkshire.
Glasgow to miasto, znane z kultury, stylu i życzliwości mieszkańców. Oferuję mieszankę uznanych na całym świecie muzeów i galerii, oszałamiającą architekturę, tętniące życie nocne, fantastyczne sklepy oraz różnorodne restauracje i bary. Architektura Glasgow jest atrakcją samą w sobie. W centrum miasta znajdują się niezliczone, imponujące, wiktoriańskie budowle, a także unikalne arcydzieła jednego z najbardziej znanych mieszkańców miasta, legendarnego architekta i projektanta Charlesa Renniego Mackintosha.
Historia miasta
Glasgow zaczęło się rozwijać około 550 roku n.e. wraz z przybyciem St. Kentigern (Mungo), który założył tam wspólnotę religijną. Obecna katedra pod wezwaniem św. Munga, której początki sięgają XII wieku, została zbudowana na miejscu kaplicy. Około 1180 roku Wilhelm I wyznaczył Glasgow na gród baronii, a około 1189 roku otrzymało prawo do organizowania corocznego jarmarku. Pierwszy kamienny most nad Clyde został zbudowany w 1350 roku. Glasgow powstało jako królewskie miasto w 1450 roku, a jego uniwersytet został założony w 1451 roku. Glasgow prosperowało jako centrum targowe, ponieważ było dobrze położone pomiędzy Highland i Lowland Scotland, a także pomiędzy Edynburgiem – stolica, 72 km na wschód – i na zachód. Jednak dopiero po unii koron szkockiej i angielskiej (1603) Glasgow znacznie się rozrosło.
Wraz z rewolucją przemysłową nadeszło wydobycie węgla, odlewnictwo żelaza, produkcja chemiczna, a zwłaszcza przemysł stoczniowy, który rozwinął się w Glasgow na początku XIX wieku. Po I wojnie światowej dobrobyt przemysłu stoczniowego i ciężkiego w Glasgow został mocno zachwiany, a jego przemysł od tego czasu skłania się ku większej różnorodności.
W maju 1941 miasto ucierpiało od nalotów bombowców niemieckich – większość budynków legła w gruzach. Po II wojnie światowej opracowano projekt oczyszczenia slumsów i rozładowania zagęszczenia w mieście poprzez budowę nowych osiedli.
Dziś Glasgow pozostaje największym portem i miastem Szkocji – trzecim w Wielkiej Brytanii – a zarazem ważnym ośrodkiem handlowym i przemysłowym.
Ile czasu poświęcić na zwiedzanie Glasgow?
Aby zwiedzić najważniejsze atrakcje turystyczne i zabytki miasta wbrew pozorom nie potrzeba wielu dni. Wszystko oczywiście zależy od tego co planuje się odwiedzić. Glasgow ma wiele fantastycznych muzeów i parków oraz atrakcji w okolicy. Optymalnym czasem, który warto poświęcić na zwiedzanie jest spędzenie tam 2-3 dni. Jest to dobra baza wypadowa na zwiedzanie innych ciekawych miejsc Szkocji takich jak Edynburg, Skye czy Inverness. Jeśli plan podróży na to pozwoli warto udać się również na południe do Anglii, która również skrywa wiele interesujących zakamarków i miast wartych zobaczenia takich jak Leeds, Manchester, Sheffield, Bristol, czy Londyn.
Jak poruszać się po Glasgow?
Glasgow to miasto, po którym łatwo się poruszać. Rozbudowany system komunikacyjny jest kompaktowy i umożliwia przemieszczanie się pieszo, na rowerze lub transportem publicznym.
- Pociąg – Glasgow Central Station łączy Glasgow koleją na południe, jest również połączony z Londynem i innymi miejscami w Anglii, przy czym stacja Glasgow Queen Street obsługuje trasy głównie do Edynburga i północy.
- Taksówka – Korzystanie z taksówek jest drogą, ale wygodną opcją. Taksówkarze Glasgow są znani jako jedni z najbardziej przyjaznych i rozmownych.
- Autobus – First Bus Glasgow obsługuje ponad 80 tras w całym mieście i ma zróżnicowaną ofertę biletową, od biletów dziennych po tygodniowe.
- Miejski autobus turystyczny – Bez wątpienia jest to jeden z najwygodniejszych i najbardziej popularnych sposobów na zwiedzenie głównych atrakcji turystycznych i kultowych zabytków Glasgow. Autobusy wycieczkowe z otwartym dachem kursują przez cały rok. Cała wycieczka trwa około 1 godziny i 25 minut.
- Rower – Jazda na rowerze po Glasgow to szybki, łatwy i przyjemny sposób na zwiedzanie miasta. W mieście i jego okolicach znajduje się ponad 300 kilometrów tras rowerowych. Można wybrać się na wycieczkę rowerową z przewodnikiem lub wypożyczyć rower i samodzielnie zwiedzać miasto.
- Pieszo – Glasgow to miasto, po którym przyjemnie się spaceruje, zwłaszcza w centrum, podziwiając piękne budynki i otaczającą architekturę.
Metro – Glasgow
Metro w Glasgow ma ponad 120 lat i jest trzecim najstarszym systemem metra na świecie zaraz po Londynie i Budapeszcie. Dwie okrągłe linie działają zgodnie z ruchem wskazówek zegara i przeciwnie, łącząc 15 stacji wokół centrum miasta i Glasgow West End. Wykonanie jednego kręgu zajmuje tylko 24 minuty. Metro działa od 06:30 do 23:40 od poniedziałku do soboty i od 10:00 do 18:12 w niedziele. Interwał serwisowy wynosi 5 minut w godzinach szczytu. Za jego pomocą można dotrzeć do prawie wszystkich głównych punktów miasta.
Glasgow – atrakcje
Chociaż w Glasgow brakuje inspirującego piękna Edynburga, jest to jedno z największych i najciekawszych miast Wielkiej Brytanii. Dzięki atrakcyjnej wiktoriańskiej architekturze i kilku wyróżniającym się przedmieściom z tarasowymi placami miasto jest żywe, interesujące i warte odwiedzenia.
Plac Jerzego
Plac Jerzego (George Square) to główny plac miejski w Glasgow. To przyjazne miejsce było niegdyś błotnistym pustkowiem. Pod koniec XVIII wieku obszar został przekształcony w prywatne ogrody otoczone gruzińskimi kamienicami. Pod koniec XIX wieku funkcjonował jako plac publiczny. Obecnie mieści się w nim Centrum Informacji Turystycznej, więc jest to dobre miejsce na rozpoczęcie zwiedzania Glasgow.
Plac Jerzego jest domem dla kilkunastu posągów znanych nazwisk z kultury brytyjskiej. Wśród nich znajdują się pomniki wojenne i posągi królowej Wiktorii i księcia Alberta oraz Jamesa Watta, światowej sławy szkockiego wynalazcy. Wysoka kolumna centralna jest hołdem dla pisarza Sir Waltera Scotta, a pod nią znajduje się rzeźba poety Roberta Burnsa, który napisał tekst piosenki Auld Lang Syne.
Położony w centrum Glasgow, George Square znajduje się w odległości spaceru od wielu głównych atrakcji, w tym latarni morskiej i Galerii Sztuki Nowoczesnej.
Ratusz
Przy Placu Jerzego stoi jeden z najważniejszych i najbardziej prestiżowych budynków w mieście. Ratusz, inaczej Komnaty Miejskie (Glasgow City Chambers) to według wielu najpiękniejszy budynek miejski w Wielkiej Brytanii. Opowiada historię bogactwa przemysłowego i dobrobytu.
Glasgow City Chambers zostały zaprojektowane przez Williama Younga. Budynek został ukończony w 1888 roku i otwarty przez królową Wiktorię.
Tutaj stwierdzenie „więcej marmuru niż w Watykanie” nie jest przesadą. Co ciekawe ten okazały szkocki budynek był nawet używany jako zastępca Watykanu w filmach. W City Chambers znajdują się największe marmurowe schody w Europie Zachodniej. Trzy bogato zdobione poziomy zostały zbudowane przy użyciu marmuru z Carrary importowanego z Włoch.
Ratusz mieści wiele imponujących pomieszczeń takich jak np. Banqueting Hall, czyli sala bankietowa udekorowana ogromnymi malowidłami ściennymi, które przedstawiają historię Glasgow. Sala przez dziesiątki lat zachwycała rodzinę królewską oraz innych możnych tego świata.
Od poniedziałku do piątku, dwa razy dziennie o 10:30 i 14:30 odbywa się bezpłatna, 45-minutowa wycieczka z przewodnikiem. Grupy zwiedzających liczą do 25 osób, warto więc przyjść odpowiednio wcześniej, aby załapać się na zwiedzanie.
Katedra i średniowieczne Glasgow
Katedra w Glasgow, jedna z najwspanialszych średniowiecznych budowli w Szkocji. Zaledwie 10 minut spacerem od centrum miasta, jest to jedyna średniowieczna katedra na kontynencie Szkocji, która przetrwała reformację z 1560 roku prawie w nienaruszonym stanie.
Ten wspaniały przykład szkockiej architektury gotyckiej został zbudowany między XIII a XV wiekiem i jest powszechnie uważany za szczyt budownictwa katedralnego w Europie. Ale żaden opis katedry nie byłby kompletny bez wspomnienia o jej nierozerwalnym związku z patronem i założycielem miasta, św. Mungiem, którego kościół został zbudowany w tym miejscu i który został tu pochowany w 612 r. Mungo był pierwszym biskupem w starożytnym brytyjskim królestwie Strathclyde. Jego diecezja była rozległa, sięgająca od Loch Lomond na północy, do Cumbrii na południu, a jego sanktuarium było wielkim centrum pielgrzymek chrześcijańskich aż do czasów szkockiej reformacji.
Wędrując po katedrze można zobaczyć wiele powiązań na przestrzeni wieków, od starożytnych zawodów, na których miasto zbudowało swoją fortunę, po wojsko i prawo. Organizowanych jest tam wiele wycieczek, w tym spacer po cmentarzysku wokół katedry, pomnik wojskowy oraz imponujące witraże.
Warto przeznaczyć trochę czasu na zwiedzanie wielokrotnie nagradzanego Muzeum Życia Religijnego i Sztuki św. Munga. To oaza spokoju w tętniącym życiem mieście.
Cmentarz Glasgow Necropolis
Za katedrą, po drugiej stronie ulicy, znajduje się Glasgow Necropolis założony w 1832 roku. Ten wiktoriański cmentarz jest miejscem spoczynku ponad pięćdziesięciu tysięcy mieszkańców Glasgow, a wśród nagrobków znajdują się pomniki poświęcone niektórym z największych Szkotów, jacy kiedykolwiek żyli.
Podobnie jak większość wiktoriańskich miejsc pochówku, Nekropolia w Glasgow jest rozplanowana jak nieformalny park z krętymi ścieżkami biegnącymi przez przypominający labirynt zbiór nagrobków, równie duży jak cmentarz Pere Lachaise w Paryżu.
Niezliczone ścieżki ciągną się przez wzgórze jak ogromna pajęczyna. Na cmentarzu znajduje się około 3,5 tysiąca pomników, z których najbardziej znanym jest pomnik Johna Knoxa, znajdujący się na samym szczycie wzgórza. Stamtąd rozciąga się fantastyczny widok na miasto z katedrą na pierwszym planie oraz rozległymi ulicami Glasgow.
Chcąc poznać bliżej historię Nekropolii w Glasgow, można zarezerwować sobie dwugodzinną pieszą wycieczkę z przewodnikiem.
Uniwersytet Glasgow
Założony w 1451 roku University of Glasgow jest czwartym najstarszym uniwersytetem w Wielkiej Brytanii. Pierwotnie zlokalizowany przy High Street w centrum miasta w pobliżu katedry w Glasgow, w 1870 roku przeniósł się do oszałamiającej kolekcji budynków wznoszących się dziś na Gilmorehill, gdzie nadal obserwuje tętniące życiem miasto i malownicze kamienice Glasgow West End.
Piesza wycieczka po Uniwersytecie Glasgow zabiera odwiedzających w fascynującą podróż po najważniejszych miejscach kampusu – od nagrobka filozofa Thomasa Reida i klimatycznych krużganków, po schody Lwa i Jednorożca czy budynek The Principal’s Lodging, w którym mieszka rektor – jest to jedyny zamieszkały budynek w obrębie kampusu.
Po drugiej stronie budynku znajduje się wzgórze, z którego widać miasto oraz park Kelvingrove. Spacerując po całym terenie można odkryć wiele ciekawych miejsc takich jak kaplica otworzona w 1929 roku, która upamiętnia studentów oraz pracowników Uniwersytetu, którzy zginęli podczas I i II wojny światowej, czy muzeum Hunteriana.
Kelvingrove Art Gallery and Museum
W pobliżu Uniwersytetu, po drugiej stronie parku Kelvingrove mieści się najważniejsze muzeum w Glasgow. Galeria Sztuki i Muzeum Kelvingrove zostało otwarte w 1901 roku i do dziś jest chętnie odwiedzanym miejscem przez mieszkańców oraz turystów z całego świata.
Galeria i muzeum to jedna z najpopularniejszych bezpłatnych atrakcji Szkocji, w której znajdują się 22 najnowocześniejsze galerie tematyczne. Kolekcje w Kelvingrove są rozległe, różnorodne i znaczące na arenie międzynarodowej. Obejmują historię naturalną, broń i zbroje oraz sztukę z wielu ruchów artystycznych i okresów historycznych. Najbardziej znanym obrazem wystawionym w Kelvingrove jest arcydzieło Salvadora Dali “Chrystus świętego Jana od Krzyża”.
Odnowiony budynek jest atrakcją samą w sobie, a jego wystawy zostały zaprojektowane z myślą o dzieciach. Oprócz wszystkich, wspaniałych eksponatów i wystaw Kelvingrove posiada restaurację, kawiarnię i sklep z pamiątkami.
Sztuka uliczna
Glasgow jest znane ze wspaniałej sceny street artu z jednymi z najlepszych i najbardziej atrakcyjnych wizualizacji, którymi można się zachwycać, spacerując po ulicach tego pięknego miasta. Dzięki szerokiej gamie ulicznych murali i realistycznie narysowanych grafikach, które są pełne kolorów, istnieje wiele okazji, aby zrobić ciekawe zdjęcie na tle dzieła sztuki ulicznej.
Jednym z najpopularniejszych murali jest słynny Glasgow High Street przedstawiający świętego Munga. Został wykonany przez australijskiego artystę mieszkającego w Glasgow, Smuga.
Kolejnym dziełem, które trzeba zobaczyć odwiedzając miasto jest John Street Hip Hop Duo. Ten przyciągający wzrok hip-hopowy duet został namalowany przez ulicznego artystę z Glasgow, Rogue-One i znajduje się obok związku studenckiego Uniwersytetu Strathclyde.
Murale pomagają odmłodzić ulice, ożywić budynki i puste miejsca, które wyglądają na nieco zmęczone, reinkarnując je w piękne dzieła sztuki ulicznej. Warto więc wybrać się na wycieczkę i przyjrzeć się bliżej kulturze współczesnej Glasgow.
Ciekawostki o Glasgow
- Pierwszym miejscem, w którym można było oglądać telewizję, było Glasgow. Szkocki inżynier John Logie Baird przesłał pierwsze ruchome obrazy w 1926 roku z londyńskiego Royal Institution do hotelu Grand Central w Glasgow na dworcu centralnym miasta.
- W Fossil Grove w Glasgow’s Victoria Park znajduje się jedenaście wymarłych, skamieniałych drzew, które są dwa razy starsze niż dinozaury. Pochodzą sprzed 330 milionów lat, kiedy klimat Glasgow był ciepły i wilgotny.
- Metro w Glasgow, ze względu na swój kolor często określane jako „Mechaniczna Pomarańcza” – jest trzecim najstarszym systemem kolei podziemnej na świecie.
- Wieża Glasgow (Glasgow Tower) jest jedyną konstrukcją na Ziemi, która może obracać się o 360 stopni pod wpływem przeważającego wiatru i posiada rekord Guinnessa za najwyższą w pełni obrotową ,wolnostojącą konstrukcję na świecie.
- Pierwszy międzynarodowy mecz piłkarski rozegrano w Glasgow w 1872 roku na boisku krykieta w zachodniej części Szkocji, pomiędzy Szkocją a Anglią. Mecz zakończył się remisem 0:0.
- The Horseshoe Bar to wspaniały wiktoriański bar założony w 1884 roku przez kapitana Calvary Johna Scoullera. Oferuje różnorodne lokalne trunki i jedzenie oraz jest najdłuższym, nieprzerwanym barem w Europie.
- Charles Macintosh stworzył swój pierwszy wodoodporny płaszcz w fabryce tekstyliów w Glasgow w 1823 roku.
- Cineworld Glasgow to najwyższe kino na świecie, mające imponujące 62 metry wysokości.
- Glasgow jest siedzibą ponad 100 organizacji kulturalnych i artystycznych, w tym The Scottish Ballet, Opera and Symphony Orchestra.
- Biblioteka Mitchella jest największą publiczną biblioteką referencyjną w Europie.