Jeden z najważniejszych zabytków Chorwacji, miejsce, gdzie nagrywano sceny do słynnej już „Gry o Tron” i coraz popularniejsza atrakcja wśród turystów odwiedzających malowniczy Split. Przedstawiamy „klucz Dalmacji”, czyli historyczną Twierdzę Klis położoną na wzgórzu, z którego rozpościera się widok na zachwycający pejzaż jednego z państw Półwyspu Bałkańskiego wraz z wybrzeżem Adriatyku.
Historia fortecy
Pierwszy raz o fortecy w dalmackim Klisie wspomina dokument pochodzący z X wieku, jednak wiadomo, że już w II wieku p.n.e. tamtejsze okolice zamieszkiwały plemiona Dalmatów. Początkowo w VII stuleciu twierdzę zajęli Słowianie i koczowniczy lud Awarów, a po 200 latach zabudowania obronne podlegały Chorwatom, którzy tworzyli na tamtejszych terenach swoje państwo.
Forteca była własnością księcia Chorwacji Dalmatyńskiej, Trpimira I i pełniła funkcję stolicy całego hrabstwa. W kolejnych latach Klis wraz z twierdzą przeszedł w ręce Węgrów. Urodziła się tam wówczas córka jednego z królów węgiersko-chorwackich, która po śmierci została ogłoszona świętą i przez katolików jest nazywana św. Margaritą Kliską. Twierdza Klis znajdowała się w rękach chorwackiego rodu Šubiców, a następnie była zajmowana przez bośniackiego i węgierskiego króla.
Zobacz także: Split (Chorwacja) – przewodnik po urokliwym mieście Dalmacji
XVI wiek to okres obrony fortecy przed wojskami osmańskimi, który trwał niemalże 25 lat. Ostatecznie naród turecki odebrał Klis Węgrom. Turcy zajmowali osadę wraz z fortecą przez ponad wiek i w tym czasie wzbogacili ją o meczet z minaretem. Pod koniec XVI wieku Chorwatom udało się odbić twierdzę, jednak po niespełna miesiącu trafiła ona z powrotem w tureckie ręce, a wszelkie próby odzyskania fortecy przez Chorwatów kończyły się niepowodzeniem. W XVII wieku twierdzę zdobyła armia wenecka, następnie należała ona do Austriaków, Francuzów i dynastii Habsburgów, aby pod koniec I wojny światowej znaleźć się pod władaniem Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców, a następnie Jugosławii. Finalnie od 1990 roku Twierdza Klis niezmiennie należy do Chorwacji.
Skąd nazwa Twierdzy Kils?
Twierdza Klis jest położona w chorwackim Klisie, który mieści się około 13 kilometrów od Splitu, a z jej murów rozpościera się widok całego miasta i wybrzeża Morza Adriatyckiego. Do tego nawiązuje nazwa fortecy, ponieważ z języka greckiego Kleisa oznacza klucz. Twierdza Klis strzegąc okolicznych terenów stanowiła więc „klucz Dalmacji”.
Sprawdź ranking: Najlepszy plecak turystyczny 50l
Charakterystyka budowli
O Twierdzy Klis mówi się, że jest jedną z największych twierdz w Chorwacji i należy do grupy najważniejszych zabytków tego państwa. Ma długość ponad 200 metrów i obecnie w znacznej mierze składa się z fortyfikacji powstałych za czasów przejęcia twierdzy przez Austriaków i Wenecjan. Budowla mimo upływu lat jest w dość dobrym stanie i nadal można w niej dostrzec elementy średniowiecznych zabudowań. Warto zwrócić uwagę na bramy, wieże oraz działo, które zachowało się na murach fortecy. Również wybudowany przez Turków meczet, później przekształcony w kościół św. Wita nieustannie zajmuje wzgórze znajdujące się pomiędzy dwoma górami – Kozjak i Mosor.
Ceny biletów i godziny otwarcia
Do fortecy można dojechać ze Splitu autobusem korzystając z linii numer 22 (bilety kupisz u kierowcy). Jeśli do Chorwacji zamierzasz jechać własnym samochodem, aby dotrzeć ze Splitu do Klisu, należy kierować się do miasta Solin, a następnie odbić na północ.
Turyści mogą zwiedzać Twierdzę Klis przez cały tydzień w godzinach 09:00-17:00. Bilety można kupić na miejscu – wejście dla osoby dorosłej kosztuje 60 kun (około 37 złotych), natomiast za bilet dla dzieci należy zapłacić 30 kun (około 19 złotych).
Sceneria słynnego serialu
Twierdza Klis i okolice Splitu zasłynęły jeszcze bardziej dzięki serialowi emitowanym na platformie HBO. Mowa o „Grze o Tron”, której sceny były nagrywane między innymi właśnie na fortecy. Twierdza pełniła ważną funkcję, ponieważ stanowiła element serialowego miasta Meereen. Chorwacja to prawdziwa gratka dla miłośników „Gry o Tron”. Split to wyjątkowe miasto z historycznym centrum pełnym zabytków, dlatego nie powinien dziwić fakt, że właśnie jego okolice wybrano jako miejsce akcji w fantastycznej krainie pełnej magii.
Zobacz także: Pałac Dioklecjana w Splicie — zwiedzanie starożytnej rezydencji cesarza
Ciekawostki
Ciekawym wydarzeniem, które co roku pod koniec lipca odbywa się między innymi na terenie Twierdzy Klis jest festiwal Uskočki boj za Klis. Uczestnicy imprezy mają okazję obejrzeć rekonstrukcję bitwy Uskoków z wojskami osmańskimi, a także spróbować dań regionalnej kuchni i być świadkiem walki na miecze. Atrakcje będące elementem festiwalu Uskočki boj za Klis, które czekają na turystów na placu Megdan znajdującym się pod twierdzą są bezpłatne, natomiast aby obejrzeć rekonstrukcję bitwy na twierdzy, należy zapłacić 70 kun (około 44 złote) za osobę.
Twierdza Klis to ciekawe urozmaicenie wyjazdu do Splitu, które spodoba się nie tylko miłośnikom „Gry o Tron” czy osobom zainteresowanym historią i zabytkowymi fortyfikacjami. Spacer na wzgórze z zabytkową twierdzą pozwoli odetchnąć od tłumów turystów i zobaczyć Dalmację z zupełnie innej perspektywy.
