Choć pierwszym miejscem, które kojarzy nam się z Republiką Południowej Afryki, jest zapewne Kapsztad, to warto zapoznać się także z innymi miastami, mającymi równie wiele do zaoferowania. Stolica RPA, Pretoria, to jedno z popularniejszych miejsc wśród turystów przybywających do tego państwa. Nic w tym dziwnego, ponieważ może pochwalić się wieloma zabytkami i bardzo atrakcyjnym położeniem. Co warto zobaczyć w Pretorii i okolicach? Odpowiedź w artykule.
Położenie i historia miasta
Stolica Afryki Południowej znajduje się w północno-wschodniej części kraju, a dokładniej w prowincji Gauteng. Leży na wyżynie Niski Weld, nad rzeką Apies, między płaskowyżem Highveld a sawannami Bushveld. Poza tym nieopodal znajduje się pasmo górskie Magaliesberg. Miasto położone jest 50 kilometrów od znanego z wysokiej przestępczości Johannesburga. Znajduje się dosyć daleko od wybrzeża, dlatego nie jest zbyt bardzo popularne wśród turystów preferujących wypoczynek na plaży.
Pretoria powstała w 1855 roku, więc jest dość młodym miastem. Jej nazwa pochodzi od nazwiska burskiego dowódcy Andiusa Pretoriusa, który zasłynął z pokonania Zulusów. W 2005 roku podjęto próbę zmiany nazwy miasta na Tshwane. Jest to imię wodza ludu, który mieszkał na tamtejszych terenach przed przybyciem białych osadników. Mimo zgody południowoafrykańskiego Komitetu Nazw Geograficznych, rząd RPA nie odniósł się do zmiany nazewnictwa.
Mieszkańcy miasta nazywają je nierzadko Jacaranda City. Wszystko dlatego, że znajduje się tam kilkadziesiąt tysięcy drzew Jakarandy. To tropikalna roślina osiągająca nawet do 20 metrów wysokości. Kwitnie na fioletowo-niebieski kolor, co prezentuje się bardzo efektownie.
Pretoria to aktualnie jedno z najbogatszych miast nie tylko w RPA, ale i całej Afryce. Jest bardzo rozwinięte w zakresie przemysłu i szkolnictwa. Znajduje się tam największy i najpopularniejszy na całym kontynencie uniwersytet, czyli Uniwersytet Południowej Afryki. Realizuje on naukę korespondencyjną dla studentów z całego świata.
Pretoria jako stolica RPA
Pretoria w 1910 zaczęła pełnić funkcję stolicy Związku Południowej Afryki. Od 1961 roku jest jedną z trzech stolic RPA. Pozostałe dwie to Kapsztad i Bloemfontein. Pretoria to stolica egzekutywna, Kapsztad to stolica legislacyjna, a Bloemfontein to stolica sądownicza.
Więcej o Kapsztadzie przeczytasz w naszym artykule: Kapsztad – jakie atrakcje skrywa stolica RPA?
Najważniejsze atrakcje Pretorii
Pretoria położona jest w niezwykle malowniczej lokalizacji. Panujący tam wilgotny, subtropikalny klimat sprzyja turystom, którzy lubią zwiedzanie i wysokie temperatury. W stolicy RPA jest co najmniej kilka bardzo zachęcających atrakcji, które koniecznie musisz poznać bliżej.
Voortrekker Monument
Voortrekker Monument to niezwykle imponujący pomnik w stylu art déco. To budowla upamiętniająca Voortrekkerów, którzy uczestniczyli w Wielkim Treku. Była to migracja Burów na wschód i północny wschód południowej Afryki. Odbywała się na przestrzeni lat 30. i 40. XIX wieku. Voortrekker Monument może pochwalić się doskonałą lokalizacją. Można go dostrzec prawie z każdego miejsca w mieście. Znajdujący się na wzgórzu pomnik ma kształt sześcianu, którego boki liczą aż 40 metrów długości.
Budowla powstała z granitu. Zdobią ją liczne płaskorzeźby, które nazywane są Płaskorzeźbami Przeszłości. Posiada także sarkofag wykonany z marmuru. Przed wejściem do budynku znajduje się posąg Voortrekkerki i dwójki jej dzieci. Dookoła monumentu, przy każdym jego rogu znajdują się sześciotonowe rzeźby. Przedstawiają one: Pieta Retiefa, Andriesa Pretoriusa, Hendrika Potgietera oraz Nieznanego Lidera, który reprezentuje wszystkich innych przywódców Voortrekkerów.
Po wejściu do budynku znajdziesz się w Sali Bohaterów, która poza ogromnymi oknami zawiera także największe na świecie marmurowe płaskorzeźby. Przedstawiają one przebieg Wielkiego Treku. Piętro niżej znajduje się wspomniany już sarkofag, czyli Cenotaf. Wokół niego zobaczyć można flagi republik burskich i różnego rodzaju ważne pamiątki. Monument otoczony jest też wartym uwagi ogrodem.
Melrose House
Melrose House to robiąca duże wrażenie rezydencja, która powstała w 1886 roku. Wiktoriańska budowla została wzniesiona na polecenie George’a Jesse’ego Heysa. Okazały budynek największą sławę zyskał w trakcie II wojny burskiej.
W trakcie walk rezydencja stanowiła główną siedzibę dowództwa wojsk brytyjskich. To właśnie w jej wnętrzach podpisano Traktat z Vereeniging, który oficjalnie zakończył wojnę. Aktualnie w Melrose House znajduje się Muzeum Architektury Wiktoriańskiej.
Union Buildings
Union Buildings to oficjalna siedziba rządu Republiki Południowej Afryki. Położona jest na szczycie Meintjieskop, a nieopodal znajduje się wspomniany wcześniej Voortrekker Monument. Union Buildings zajmują najwyższy punkt w Pretorii i stanowią obiekt dziedzictwa narodowego Republiki Południowej Afryki.
Dookoła okazałych budynków rozpościerają się równie imponujące ogrody. Budynki są jednym z centrów życia politycznego w Afryce Południowej. To właśnie tam odbywają się inauguracje prezydenckie, a całość stanowi jedną z najpopularniejszych atrakcji turystycznych w mieście.
Budynki zbudowane są z jasnego piaskowca. Zaprojektował je architekt Sir Herbert Baker. Mają one aż 285 m długości. Dwa skrzydła budowli mają symbolizować dawniej podzieloną ludność. Wielu uważa, że Union Buildings to największe osiągnięcie w architekturze południowoafrykańskiej.
Styl architektoniczny budynku sięga od stylu edwardiańskiego na niższych poziomach po projekt Cape Dutch na najwyższych kondygnacjach. To naprawdę imponujące dzieło, które musisz zobaczyć, jeśli tylko będziesz w Pretorii.
Zapora Hartbeespoort
20 kilometrów na zachód od Pretorii znajduje się Zapora Hartbeespoort. Jest otoczona górami Magaliesberg, co sprawia, że okolica jest bardzo malownicza. To idealne miejsce na relaks z dala od zgiełku miasta.
Tama została oddana do użytku w 1923 roku, a później odrestaurowana w 1969. Ściana łukowej zapory ma 150 metrów długości, a akwen zasilany jest wodami rzek Crocodile i Magalies. Hartbeespoort pełni bardzo praktyczne funkcje, ponieważ dostarcza wodę do pobliskich pól uprawnych.
Co warto zobaczyć w okolicy Pretorii?
Choć samo miasto ma wiele do zaoferowania, to warto udać się także poza jego granice. Nie trzeba jechać daleko, by odwiedzić kolejne wartościowe miejsca. Oto kilka propozycji:
Bela-Bela
Zaledwie nieco ponad 100 kilometrów od Pretorii znajduje się miasto Bela-Bela. To malownicza miejscowość słynąca z odkrytych w XIX wieku źródeł termalnych. Co godzinę powstaje tam aż 22 tysiące litrów wody. Osiąga ona temperaturę równą 50°C.
Poza źródłami w Bela-Bela znajdują się także inne atrakcje. Warto udać się chociażby do licznych rezerwatów przyrody. Jednym z najpopularniejszych miejsc tego typu jest park Adventures with Elephants. To wyjątkowa przestrzeń zamieszkiwana przez słonie. Można odwiedzić ją z całą rodziną i zobaczyć na własne oczy, jak żyją te fascynujące zwierzęta.
Johannesburg
Johannesburg to największe miasto w Afryce. Mimo że słynie z dość wysokiej przestępczości, to znajdują się w nim dzielnice uznawane za w miarę bezpieczne. Wycieczkę po tym mieście warto zaplanować z przewodnikiem, ale na własną rękę także można spędzić tam bezpieczny czas.
Do głównych atrakcji miasta należą zdecydowanie: najwyższy budynek w Johannesburgu – Top of Africa, Muzeum Apartheidu, mała osada na obrzeżach – Soweto czy świat piwa SAB World of Beer.
Rezerwat Groenkloof
Rezerwat Groenkloof znajduje się bardzo blisko Pretorii. To właśnie tutaj można spotkać wiele ciekawych gatunków zwierząt. Żyją tam m.in. oribi, czyli bardzo rzadko występujące antylopy.
Zwierzęta żyjące w rezerwacie można bardzo dokładnie obserwować, ponieważ są one przyzwyczajone do ciągłych odwiedzin turystów. Poza oribi spotkasz tam m.in.: kudu, żyrafy, strusie, gnu czy zebry.
Cullinan
Cullinan to miasto znajdujące się w prowincji Mpumalanga, założone na początku XX wieku. Od Pretorii dzieli je niespełna 50 kilometrów. To niewielka miejscowość, bo zamieszkuje ją jedynie około 30 tysięcy osób.
Miasto słynie głównie z wydobywania diamentów. Najbardziej znanym wydarzeniem w Cullinan jest zdecydowanie odkrycie największego diamentu na świecie. Kamień nosi taką samą nazwę jak miasto. Został znaleziony 26 stycznia 1905 w kopalni Premier Mine. Pierwotnie ważył aż 3106 karatów.
10 lutego 1908 roku diament został podzielony na mniejsze części. Joseph Asscher dokonał cięcia, dzięki któremu z jednego kamienia powstało 9 dużych i 96 mniejszych. Dwa największe brylanty nazwano Cullinan I i Cullinan II. W 1937 roku zostały one użyte do ozdobienia brytyjskich insygniów państwowych.
Aktualnie miasto Cullinan najczęściej jest odwiedzane przez turystów właśnie ze względu na niezwykłą historię diamentów. Poza tym może pochwalić się także przepiękną i różnorodną przyrodą.
Wszystkie stolice RPA są zdecydowanie warte odwiedzenia. Pretoria znajduje się w doskonałej lokalizacji, z mającą wiele do zaoferowania bazą wypadową. By jeszcze lepiej poczuć klimat i różne strony RPA, warto udać się także do mniejszych, pobliskich miejscowości. Teraz już wiesz, jak zaplanować swoje wakacje w stolicy Południowej Afryki!