Kraina historyczna środkowej Turcji, która urzeka barwami i słynie z kultowej już atrakcji – lotów balonem. Kapadocja to region o krajobrazach niczym z bajki, niezwykłych formacjach skalnych i niecodziennych zabytkach. Z pewnością przypadnie do gustu miłośnikom wakacji z aparatem i amatorom historii, którzy będą mieli okazję zaobserwować ślady chrześcijaństwa w muzułmańskim kraju. Co warto zobaczyć w Kapadocji? Sprawdź!
Kapadocja – historyczna kraina Turcji
Kapadocja to jeden z najpopularniejszych regionów turystycznych Turcji. Z pewnością znany jest Ci skalisty pejzaż z wielobarwnymi balonami, które szykują się do lotu o wschodzie Słońca. To właśnie położona w centralnej części Anatolii, kraina historyczna środkowej Turcji o skalistym terenie, pomiędzy miastami: Aksaray, Nigde, Nevsehir i Kayseri. Takie ukształtowanie podłoża to wynik działalności trzech wulkanów i licznych erozji. Turyści mogą zwiedzać domy, tunele, kościoły, a nawet całe podziemne miasta, wykute w miejscowych skałach. To właśnie ten region był niegdyś niezwykle ważnym ośrodkiem chrześcijaństwa, gdzie swój początek otrzymało życie klasztorne.
Co warto odwiedzić w Kapadocji?
Kapadocja to region bogato obdarzony przez naturę. Wizyta w tureckiej krainie daje możliwość podziwiania wygasłego wulkanu o wysokości niemal 4000 m n.p.m., niezwykłych formacji skalnych oraz parku narodowego, który nie bez powodu został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jakie miejsca koniecznie powinieneś zobaczyć, planując wycieczkę do Turcji? Kapadocja zachwyci Cię różnorodnością atrakcji!
Pasabagi i Dolina Zelve
Pasabagi to niewielka dolina, określana również Doliną Mnichów, położona nieopodal drogi do Zelve. Swoje walory zawdzięcza naturze, która wzbogaciła teren niezliczoną ilością kominów i formacji skalnych. Miejsce było zamieszkiwane przez chrześcijańskich zakonników, a w jednej z tamtejszych skał, w V wieku miał schronić się święty Szymon. W Pasabagi turyści odnajdą ślady mnichów, zamieszkujących ten obszar. Są to między innymi pomieszczenia w tufowych skałach, kościoły i kaplice. Z Pasabagi warto udać się bezpośrednio do bajkowej Doliny Zelve, która jest jednym z najciekawszych miejsc Kapadocji.
Zelve była niegdyś ważnym ośrodkiem religijnym, który zostawił po sobie mnóstwo skalnych świątyń. Obszar był zamieszkiwany przez chrześcijan, którzy zakładali tam seminaria duchowne, a także muzułmanów. Około 1924 roku chrześcijanie zaczęli opuszczać tereny Kapadocji, a na początku drugiej połowy XX wieku z powodu postępującej erozji Doliny, pozostali mieszkańcy byli zmuszeni opuścić jej teren. Ludność przeniosła się do Nowego Zelve, a pozostawione przez nią skalne pomieszczenia stanowią obecnie atrakcję dla zwiedzających.
Trasa turystyczna w Zelve obejmuje skalne kościoły, między innymi Kościół z Rybami i Winogronami i Kościół Świętego Krzyża, stary młyn, gołębniki, winiarnię oraz stajnię. Dolina Zelve to turystyczne miejsce, jednak jeśli na wakacjach stronisz od tłumów, jest to alternatywa dla bardzo zatłoczonego w okresie turystycznym Parku Narodowego Göreme.
Park Narodowy Göreme
Park Narodowy znajduje się w pobliżu niewielkiej wsi Göreme, w dolinie o tej samej nazwie. Na terenie obszaru można podziwiać setki kościołów i kapliczek z czasów bizantyjskich, które zostały wykute w skałach. Historia tego miejsca sięga IV wieku i odnosi się do działalności anachoretów. Chrześcijańscy asceci, żyjący pod duchowym kierownictwem biskupa Cezarei – świętego Bazylego, drążyli w skałach niewielkie pomieszczenia, które zostały przeobrażone w świątynie. Obecnie skalne obiekty kultu religijnego mają ogromne znaczenie historyczne, co potwierdziło wpisanie całego obszaru na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Zobacz także: Czy warto odwiedzać tureckie tarasy trawertynowe Pamukkale?
Warto poświęcić dłuższą chwilę na zwiedzanie świątyń, położonych w centralnej części Parku Narodowego Göreme. Największą z nich jest świątynia Tokali Kilise z freskami z IX i XI wieku, przedstawiającymi portrety świętych, sceny z życia Jezusa oraz dwunastu apostołów. Skalna świątynia składa się z czterech komnat. Najstarsza z nich, nazywana Starym Kościołem pochodzi z X wieku. Pozostałe świątynie, czyli między innymi Azize Barbara Kilisesi (Kościół świętej Barbary), Kizlar Manastiri (Klasztor panien), Karanlik Kilise (Ciemny kościół) czy Carikli Kilise (Kościół sandałowy) również potrafią zachwycić swoim wnętrzem. Na ścianach turyści mogą podziwiać liczne freski, bogate w symbolikę i odnoszące się do postaci biblijnych.
Odwiedzając Park Narodowy Göreme, należy pamiętać, że we wnętrzach świątyń obowiązuje bezwzględny zakaz wykonywania zdjęć z lampą błyskową, która mogłaby negatywnie wpłynąć na zachowane freski.
Gołębia Dolina
Gołębia Dolina stanowi jedną z najpopularniejszych tras hikingowych Kapadocji. Jest położona w pobliżu Uchisar i Göreme, więc wędrówkę można rozpocząć w jednej z tych miejscowości. Nazwa Doliny odnosi się do gołębników, które zostały wydrążone w tufie wulkanicznym przez ludzi. Niegdyś gołębie odgrywały niezwykle ważną rolę dla mieszkańców Kapadocji. Mimo że dziś gołębie nie są już dla tego regionu tak ważne, gołębniki wydrążone w skałach często są malowane na biało, aby przyciągać ptaki. Stanowią symbol tej ziemi i przyciągają rzesze turystów. To świetne miejsce, aby połączyć aktywny wypoczynek ze zwiedzaniem i robieniem zdjęć skalistych pejzaży Kapadocji.
Wędrówkę przez Gołębią Dolinę możesz zaliczyć przy okazji wizyty w mieście Uchisar, w którym położona jest twierdza o tej samej nazwie. W tym typowo turystycznym miasteczku wyposażysz się w tureckie pamiątki i będziesz miał okazję zobaczyć jedno z drzewek szczęścia, przyozdobionych niebieskimi „oczami proroka”. Symboliczne oko, noszone w formie amuletu ma chronić przed złymi urokami. W twierdzy Uchisar znajduje się punkt widokowy, z którego można podziwiać panoramę całej Gołębiej Doliny.
Dolina czerwona
Jeśli zastanawiasz się, które miejsce w Kapadocji wybrać do zrobienia wieczornych zdjęć, jedną z najlepszych opcji będzie Dolina czerwona. Dolinę, a właściwie system kanionów pokrywa tuf wulkaniczny, który podczas dnia zachwyca całą paletą odcieni różu. Wieczorem, kiedy Słońce zniża się ku horyzontowi, skały nabierają czerwonych barw, tworząc niesamowity krajobraz – niczym z Marsa. Na terenie Doliny wytyczono trzy trasy, którymi mogą poruszać się turyści. Wędrówkę urozmaicają skalne ostańce oraz jak w przypadku Göreme czy Doliny Gołębiej – wydrążone w skałach świątynie i gołębniki.
Zobacz także: Tureckie miasto położone między skalistym półwyspem a zatokami. Jakie atrakcje oferuje Alanya?
Aksaray miasto wielu religii
Nad brzegiem rzeki Melendiz położone jest Aksaray, czyli miasto będące często bazą wypadową do zwiedzania Kapadocji, gdzie można odpocząć od tłumów turystów. Tereny Aksaray były zasiedlone już około 8000 lat temu i obecnie stanowią ślady wielu cywilizacji. Dawniej przebiegał tędy Jedwabny Szlak, a miasto i jego okolice rozkwitały zarówno za czasów rzymskich, jak i bizantyjskich i tureckich. W Aksaray zatrzymywały się karawany, przemierzające Jedwabny Szlak. Do dziś na terenach prowincji zachowały się karawanseraje, czyli zajazdy dla podróżujących szlakiem handlowym, które obecnie stanowią okoliczną atrakcję dla przyjezdnych.
Głównymi celami turystycznymi w Aksaray są meczety i minarety. Najpopularniejszym z nich jest Ulu Camii, czyli Wielki Meczet, który wybudowano za czasów Karamanidów w 1435 roku. Budowlę pokrywają dwie kopuły, a w jej wnętrzach znajduje się mihrab, czyli nisza wskazująca wyznawcom islamu kierunek Mekki podczas modlitwy. W Aksaray warto zobaczyć również Eğri Minare (Krzywy Minaret). Budynek jest pochylony pod kątem około 30 stopni, co czyni go ciekawym zabytkiem.
Zmierzając z Aksaray do serca Kapadocji, warto zaplanować wycieczkę do Wąwozu Ihlara. Mimo że zdecydowana większość Turków to wyznawcy islamu, w wielu miejscach można dostrzec ślady chrześcijaństwa, pochodzące jeszcze z czasów bizantyjskich. Wąwóz Ihara wraz z mnóstwem chrześcijańskich, skalnych kościołów stanowi więc przedsmak tego, co turyści mogą zobaczyć w Parku Narodowym Göreme czy Dolinie Zelve. Warto zwiedzić na przykład Kuzey Ambar Kilisesi, czyli Kościół świętego Michała oraz Yılanlı Kilise (Kościół Węża), których ściany zdobią freski, przedstawiające biblijne sceny.
Dolina Miłości
Zmierzając na północny zachód od Göreme, dotrzesz do kolejnej kapadockiej doliny o romantycznej nazwie Dolina Miłości. W kolorystyce panoramy doliny przeważają odcienie bieli, szarości i żółci, a wszystko za sprawą kominów skalnych oraz ostańców. Przez dolinę także przebiega szlak turystyczny, dodatkowo urozmaicony dziko rosnącymi krzewami winorośli. Wybierając się do Doliny Miłości, koniecznie powinieneś zabrać ze sobą aparat fotograficzny, który przyda Ci się z oczywistych względów – aby uchwycić bajkową scenerię Kapadocji. Dodatkowo w Dolinie powstało kilka „instagramowych” stanowisk do zdjęć z huśtawkami w kształcie serc i wielokolorową ceramiką, zawieszoną na drewnianych płotach.
Trzy piękności
Pozostając przy temacie niezwykłych formacji skalnych, nie wypada pominąć Trzech Piękności, usytuowanych pomiędzy miastami Ortahisar i Urgup. Wulkaniczne skały przez wieki rzeźbione przez żywioły, niektórym kojarzą się z trzema postaciami i prawdopodobnie stąd wzięła się ich nazwa. Przemierzając Kapadocję, warto zatrzymać się przy Trzech Pięknościach, skąd z odrobiną szczęścia można dostrzec wulkan Erciyes Dagi. To właśnie jemu turecka kraina zawdzięcza tak rozmaity skalisty pejzaż.
Nevsehir
Według XIX-wiecznych podań Nevsehir utożsamiane jest z Nyssą, która stanowiła siedzibę świętego Grzegorza z Nyssy, określanego jako jednego z ojców Kościoła. W samym Nevsehir warto wybrać się do Nevsehir Museum z archeologicznymi wystawami z epoki brązu, okresu frygijskiego i hetyckiego. Nevsehir położone około 10 km od Parku Narodowego Göreme słynie jednak nie z miejskiego muzeum, a z kapadockich podziemnych miast znajdujących się w jego okolicach, na terenie prowincji Nevsehir.
Podziemne miasta
Kapadocja jest pełna tajemnic i żeby odkryć część z nich, nie wystarczy wizyta w skalnych kościołach i kaplicach, znajdujących się na powierzchni ziemi. Należy również… zejść pod ziemię! Na terenach tureckiej krainy powstało mnóstwo rozbudowanych, podziemnych miast o zaskakująco dużej powierzchni. Prawdopodobnie część z nich nadal pozostała nieodkryta, a te, które są już znane, stanowią nie lada zagwozdkę nie tylko dla turystów, ale i dla archeologów oraz historyków. Pochodzenie podziemnych miast Kapadocji nie zostało w pełni ustalone. Podaje się, że mogli zbudować je Frygijczycy lub Hetyci i miały one stanowić schronienie podczas wojen, a następnie być wykorzystywane przez chrześcijan jako kryjówka przed prześladującymi ich Rzymianami i muzułmanami.
Słynnym i zarazem największym podziemnym miastem tureckiej Kapadocji jest wielopoziomowe Derinkuyu, w którym do zwiedzania udostępniono aż 8 pięter. Pod ziemią znajdowały się pomieszczenia gospodarcze, sypialnie, sklepy, winiarnie, kaplice, a przez pewien okres w mieście mogło zamieszkiwać nawet ponad 10 000 osób.
Bilet wstępu do Derinkuyu kosztował w 2020 roku 60 lir tureckich za osobę (około 25 złotych). Podziemne miasto jest otwarte przez cały rok w godzinach 8:00-19:00 od kwietnia do października i od 8:00 do 17:00 w okresie zimowym. Oprócz Derinkuyu turyści mogą wybrać się między innymi do podziemnego miasta Kaymakli oraz podziemnych zabudowań znajdujących się pod wsią Saratli. Niezwykłym przeżyciem będzie spędzenie nocy w jednym z podziemnych hoteli, z apartamentami wyrzeźbionymi we wnętrzach skał.
Noc Kapadocka
Atrakcja w postaci przeżycia Nocy Kapadockiej pozwoli jeszcze bardziej poznać tradycję i kulturę Turcji i doświadczyć jej uroków na własnej skórze. Podczas wieczornego show odbywają się pokazy tańca orientalnego, turyści mają możliwość spróbowania tradycyjnych, tureckich potraw i lokalnych win. To świetna propozycja, aby zakończyć dzień pełen historycznych atrakcji i chłonąć niezwykle barwną kulturę Kraju Półksiężyca, jednocześnie świetnie się bawiąc.
Cappadocia z lotu ptaka – wycieczka balonem
Na koniec zostawiliśmy najbardziej rozpoznawalną atrakcję Kapadocji. Wycieczka balonem, bo o niej mowa, odbywa się o poranku, aby umożliwić turystom podziwianie wschodu Słońca przy bajkowej scenerii Kapadocji. Loty balonem są dość kosztowną atrakcją, za którą należy zapłacić od około 80 do 200 euro (w zależności od sezonu) za 1-2 godziny lotu. Balony startują z okolic Goreme i Urgup. Teoretycznie atrakcja jest całoroczna, jednak w okresie zimowym loty mogą zostać odwołane ze względu na warunki pogodowe.
Przykładowa wycieczka z przewodnikiem to koszt 364 zł za jednogodzinny lot balonem (cena w listopadzie 2021 roku). Oferta obejmuje transfer z hotelu, śniadanie, przelot balonem i toast z kieliszkiem szampana.
Kapadocja to przepiękny i niezwykły region, który warto odwiedzić chociaż raz w życiu. Wybierając się do skalistej krainy, nie zapomnij zabrać ze sobą aparatu. Atrakcje zapewni Ci matka natura, która z pejzażu tureckiej krainy uczyniła arcydzieło.