Białystok to serce Podlasia zarówno dla mieszkańców, jak i turystów z całej Polski. Liczne atrakcje Białegostoku sprawiają, że można tam spędzać czas nie tylko w okolicach Pałacu Branickich, ale także w parkach, muzeach czy innych placówkach kulturalnych. W artykule omawiamy najlepsze atrakcje Białegostoku, które pomogą Ci w zaplanowaniu wycieczki do tego miasta. Białystok stoi przed Tobą otworem!
Białystok – kilka informacji o mieście
Spis treści
Białystok to miasto położone w województwie podlaskim, zamieszkiwane przez niespełna 300 tysięcy osób. Pierwszą wzmiankę o miejscowości datuje się na początek XVI wieku. W 1692 roku Jan III Sobieski nadał Białemustokowi prawa miejskie. W 1749 roku miasto otrzymało od Augusta III Sasa prawa magdeburskie. Powstało wtedy wiele ważnych budynków – ratusz, szpital czy poczta. Znaczna rozbudowa infrastruktury miejskiej i rozwój włókiennictwa wpłynęły na polepszenie komfortu życia mieszkańców.
W 1919 roku Białystok stał się stolicą województwa białostockiego. Miasto uległo sporym zniszczeniom w tracie II wojny światowej, a na jego terenie funkcjonowało getto. Na szczęście po zakończeniu niemieckiej okupacji Białystok został odbudowany i ponownie zaczął tętnić życiem. W 1999 roku ustanowiono go stolicą województwa podlaskiego. Aktualnie powierzchnia miasta wynosi 102,13 km².
Najciekawsze atrakcje Białegostoku
Jeśli wybierasz się do stolicy Podlasia, koniecznie zapoznaj się z przygotowaną przez nas listą najciekawszych atrakcji miasta. W Białymstoku znajduje się mnóstwo wartych odwiedzenia miejsc, w tym zarówno nowoczesne obiekty, jak i pozostałości po dawnych władcach. Jeśli chcesz obcować z naturą, a przy okazji odwiedzić największe osiedle w Białymstoku, udaj się do dzielnicy Dojlidy. Sporą popularnością wśród zwiedzających cieszy się Pałac Hasbacha, czyli zabytkowa, XIX-wieczna rezydencja znanego przedsiębiorcy.
Pałac Branickich w Białymstoku
Pałac Branickich to zdecydowanie jedna z najważniejszych atrakcji miasta. Obiekt powstał w XVI wieku i początkowo pełnił funkcję budynku obronnego. Pod koniec XVII wieku za sprawą rodziny Branickich został znacznie rozbudowany i wzbogacony. Stał się okazałym pałacem, nieustannie doskonalonym przez właścicieli. Zmienił się także teren wokół niego. Powstały tam wspaniałe ogrody, które są najpiękniejszymi, jakie można zobaczyć w Białymstoku. Pałac Branickich stał się miejscem, w którym toczyło się życie kulturalne. Odbywały się tam liczne przedstawienia czy koncerty, a sam obiekt chętnie odwiedzali wybitni artyści, w tym m.in. Franciszek Karpiński.
Zmiany i ogromny rozwój, który dostrzeżono na terenie Pałacu Branickich, sprawiły, że rezydencję zaczęto nazywać Polskim Wersalem. Właścicielem obiektu po śmierci Branickich został car Rosji, Aleksander I. Gmach ograbiono z dzieł sztuki i cennego wyposażenia, przez co między innymi stracił on dotychczasową rolę. Do poważnych zniszczeń doszło podczas II wojny światowej, a w połowie XX wieku zrekonstruowano budowlę. Aktualnie dawny Pałac Branickich jest siedzibą Uniwersytetu Medycznego. Warto przyjrzeć się także bramie Pałacu Branickich, która symbolizuje bogactwo i dostojność całego obiektu, do którego prowadzi.
Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej
Jeśli chcesz poczuć klimat dawnej, podlaskiej wsi, koniecznie udaj się do Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej. W jego skład wchodzi skansen, w którym znajdują się stare chaty, kaplice czy budynki gospodarcze. Muzeum funkcjonuje od 2016 roku, ale sam skansen od lat 80. XX wieku. Pierwszym budynkiem, który trafił na jego teren była kuźnia z Gródka. Wśród zachowanych rezydencji i budynków do pracy znajduje się mnóstwo cennego wyposażenia. Zobaczysz tu m.in. przedmioty codziennego użytku z XIX-wiecznych chałup, dzieła ludowej sztuki Podlasia (w tym naczynia, rzeźby czy materiały), urządzenia rolnicze i wiele, wiele więcej. Dzięki Podlaskiemu Muzeum Kultury Ludowej dowiesz się m.in., jak żyła tamtejsza społeczność żydowska.
Bilet wstępu do skansenu kosztuje 4 złote (stan na marzec 2022). Bilety wstępu na wszystkie ekspozycje kosztują:
- Normalny – 15 złotych;
- Ulgowy – 10 złotych;
- Rodzinny – 35 złotych.
Muzeum Podlaskie w Białymstoku
Muzeum Podlaskie w Białymstoku to aż siedem obiektów. Jak czytamy na oficjalnej stronie instytucji, w skład muzeum wchodzą: Ratusz w Białymstoku – siedziba główna, Muzeum Historyczne, Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego, Muzeum w Tykocinie, Muzeum Wnętrz Pałacowych w Choroszczy, Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim i Muzeum Ikon w Supraślu. Historia muzeum sięga połowy XX wieku, kiedy w Pałacu Branickich powstało muzeum regionalne.
Następnie jego siedzibą stał się pałacyk gościnny Branickich. W 1958 roku zbiory trafiły do ratusza. Powstały wtedy nowe kolekcje, do zasobów trafiło wiele nowych eksponatów. Nazwę Muzeum Podlaskiego w Białymstoku nadano w 2000 roku. Wśród wystaw stałych w ratuszu można zobaczyć dzieła m.in. Stanisława Ignacego Witkiewicza czy Jana Stanisławskiego. W Muzeum Historycznym znajduje się ekspozycja prezentująca wnętrza XX-wiecznej kamienicy. Każdy z oddziałów muzealnych ma swój własny cennik i godziny otwarcia, które można sprawdzić na oficjalnej stronie internetowej.
Rynek Kościuszki
W centralnej części miasta znajduje się pełniący dawniej przede wszystkim funkcję handlową – Rynek Kościuszki. Góruje nad nim wieża zegarowa XVIII-wiecznego ratusza, a obok widnieje m.in. Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, kościół czy kino. Rynek otaczają zabytkowe kamienice i można tam zobaczyć mural „Upływ Czasu”. Warto zaznaczyć, że białostockie murale wyznaczają szlak, którym można poruszać się po mieście.
Przed ratuszem, w środkowej części Rynku Kościuszki znajduje się fontanna. Nieopodal stoi budynek dawnej zbrojowni, w którym dziś funkcjonuje Wojewódzkie Archiwum Państwowe. Wokół placu odwiedzić można mnóstwo restauracji uczęszczanych tłumnie przez turystów. Lokale cieszą się powodzeniem szczególnie latem, gdy wokół rynku rozstawione są ogródki. Nie można przyjechać do Białegostoku i nie odwiedzić Rynku Kościuszki! Dzięki temu, że po wojnie przeprowadzono odbudowę centrum miasta, dziś możemy przebywać w Białymstoku w tak zachwycających okolicznościach.
Muzeum Historii Medycyny i Farmacji w Białymstoku
Wspominaliśmy już o Uniwersytecie Medycznym, więc czas poinformować, że w Białymstoku funkcjonuje także Muzeum Historii Medycyny i Farmacji. Prowadzą do niego oczywiście ogrody Pałacu Branickich, ponieważ muzeum znajduje się we wnętrzach pałacu. Placówka działa od 2011 roku i można w niej obejrzeć około 10 000 eksponatów. Została tam ukazana historia medycyny, przyrządy lekarskie, wnętrza gabinetów czy XIX-wiecznej apteki. Zwiedzanie obiektu trwa około godziny. Bilet normalny kosztuje 20 złotych, a ulgowy 12 złotych (stan na marzec 2022).
Muzeum Pamięci Sybiru
Podczas zwiedzania miasta nie możesz pominąć Muzeum Pamięci Sybiru. Obiekt został zlokalizowany w magazynach wojennych z czasów II wojny światowej. Upamiętnia osoby zsyłane do Rosji właśnie w czasie wojny, a także kilkaset lat wcześniej. Powojenny magazyn jest połączony z nowoczesnym budynkiem, z którym razem tworzą ogromny obiekt z wystawą główną oraz takimi miejscami jak księgarnia czy sala konferencyjna. Wystawa została podzielona na kilka części.
Pierwsza z nich przedstawia m.in. rzeczy osobiste osób posyłanych na Sybir i odwołuje się do czasu zsyłki. Druga upamiętnia cierpienie ofiar i okres pobytu w Rosji. Trzecia część wystawy to Memoriał Zbrodni Katyńskiej, w którym można zobaczyć m.in. nazwiska poległych. Bilet normalny na wystawę stałą kosztuje 25 złotych, ulgowy i grupowy 20 złotych, a dodatkowy zakup autoprzewodnika to koszt 5 złotych (stan na marzec 2022). Niektóre osoby, w tym dzieci poniżej 7. roku życia, mogą obejrzeć wystawę za darmo.
Białystok – atrakcje dla dzieci
Co zobaczyć w Białymstoku, gdy podróżuje się z dzieckiem? Stolica Podlasia oferuje także atrakcje powstałe z myślą o najmłodszych. Jeśli lubisz spędzać czas na świeżym powietrzu, warto zobaczyć ogrody opery białostockiej otaczające gmach opery oraz białostockie planty, które są idealne na rodzinny spacer. Poza tym niżej przedstawiamy dwie główne atrakcje dla dzieci, które musisz odwiedzić.
Ogród Zoologiczny w Białymstoku
ZOO w Białymstoku powstało już w latach 60. XX wieku. Znajduje się w Parku Konstytucji 3 Maja i zajmuje nieco ponad 3 hektary powierzchni. Obiekt jest czynny każdego dnia od 9:00 do 18:00, a wstęp do niego jest darmowy. Znajdują się tam takie zwierzęta jak m.in.: lamy, owce, daniele, jenoty, pawie, łabędzie czy żubry. Odwiedziny w Akcent ZOO sprawią, że dzieci zobaczą z bliska dzikie zwierzęta żyjące w Polsce. Ciekawa jest historia powstania ogrodu zoologicznego. Teren ten miał być jedynie miejscem tymczasowego pobytu osobników, jednak po czasie stwierdzono, że to właśnie tam powstanie ZOO.
Białostocki Teatr Lalek
Dla młodych miłośników kultury proponujemy wizytę w Białostockim Teatrze Lalek, który funkcjonuje od 1953 roku. Odbywają się tam przedstawienia z kukłami, marionetkami i wieloma innymi rodzajami lalek. W repertuarze spektakle dla siebie znajdą widzowie w każdym wieku. Poza samymi przedstawieniami w teatrze można zobaczyć także Piwnicę Lalek, w której znajdują się rekwizyty wykorzystywane na przestrzeni dziesięcioleci funkcjonowania BTL. Bilety do Piwnicy Lalek kosztują: normalny –10 złotych, z Białostocką Kartą Dużej Rodziny lub Kartą Aktywnego Seniora – 5 zł. Jeśli masz już bilet na spektakl, cena wstępu wyniesie 3 złote lub 1,5 złotego. Bilety na spektakle dla dzieci kosztują: normalny – 23 złote, ulgowy 20 złotych. Ceny biletów na przedstawienia dla dorosłych wynoszą: normalny – 55 złotych, ulgowy 40 złotych (stan na marzec 2022).
Zobacz także: Suwałki – poznaj najciekawsze miejsca i zabytki. Lista TOP 10 atrakcji
Co zobaczyć w okolicach Białegostoku?
Białystok jako stolica województwa podlaskiego ma oczywiście wiele do zaoferowania, ale nie tylko samo miasto jest godne uwagi. Wiesz już, co warto zobaczyć w Białymstoku, więc teraz omówimy propozycje dotyczące tego, co możesz robić w okolicach miasta.
Puszcza Knyszyńska
Początki Puszczy Knyszyńskiej sięgają XV wieku, ale to w pierwszej połowie XIX wieku doszło do największych zmian na tym terenie. Za sprawą wojsk niemieckich zniszczono ponad 10 tysięcy hektarów puszczy. Mimo że dawniej była ona znacznie okazalsza, to dziś nadal stanowi ogromne bogactwo naturalne Podlasia. Wciąż znajdują się tam ponad stuletnie drzewa, a poza tym można zaobserwować ciekawe ukształtowanie terenu i akweny. Rosną tam wyjątkowe i charakterystyczne dla okolicy sosny supraskie. Zauważyć można też mnóstwo paproci, a wśród zwierząt wyróżnia się żubry, wilki czy rysie.
Zwiedzanie Narwiańskiego Parku Narodowego
Narwiański Park Narodowy to kolejne miejsce dla wielbicieli przyrody, które funkcjonuje od 1996 roku. Znajduje się około 30 kilometrów od Białegostoku. Tamtejsze obszary bagienne cechują się charakterystyczną florą i fauną. Można tam zobaczyć wiele kwiatów, takich jak goździk pyszny, grążel żółty czy konwalie. Wśród zwierząt wyróżnia się m.in. traszki, bobry, strzępotki edypusy czy łasice. Park Narodowy znajduje się w dolinie rzeki Narew.
Jak dojechać do Białegostoku?
Białystok jest w miarę dobrze skomunikowany z innymi dużymi miastami w Polsce. Można tam dojechać pociągiem m.in. z Wrocławia, Poznania, Warszawy, Gdańska, Katowic czy Krakowa. Jeśli wybierasz się samochodem, do Białegostoku prowadzi m.in. droga S8. Z niektórych miast kursują także autobusy.
Białystok to miasto zdecydowanie warte odwiedzenia. Poza wszystkimi omówionymi wyżej atrakcjami możesz zobaczyć także wiele innych, m.in. kościół św. Wojciecha zbudowany na planie krzyża greckiego. Białystok to miejsce narodzin Ludwika Zamenhofa, który stworzył język esperanto, a teren Pałacu Branickich zachwyca odwiedzających nie tylko z Polski, ale i świata. Udaj się w wycieczkę po Białymstoku, by jak najlepiej poznać stolicę Podlasia!
