Choć dziś panuje tu pokój, to jednak na każdym rogu wyczuwa się wielkie napięcie. Naprawdę, w każdej chwili, w każdym miejscu, może paść iskra, która wyzwoli wybuch przykrytych, w ostatnich latach, emocji. To przecież miasto, które było świadkiem wieloletnich krwawych walk pomiędzy katolikami a protestantami. Linia sporu, choć różnic jest naprawdę sporo, dotyczyła jednak przede wszystkim kwestii niepodległościowych. Gdzie jesteśmy? Tak, dziś poznamy wszystkie zakamarki największego miasta Irlandii Północnej. W Belfaście każdy krok trzeba stawiać bardzo ostrożnie!
[toc]Każdy, kto lubi skrajne, wielkie emocje powinien tu przyjechać. Miłośnicy kompromisu raczej nie mają czego tu szukać. Tlący się od pokoleń konflikt społeczny, religijny, niepodległościowy, polityczny widać naprawdę na każdym kroku. Miasto jest wciąż nieustanną areną starć pomiędzy dwiema zwaśnionymi stronami. Choć dziś w ruch nie idą kamienie, koktajle Mołotowa czy innego rodzaju broń, to poglądy wciąż wyrażane są wyraziście. Flagi wywieszane w oknach, murale na każdym wolnym fragmencie przestrzeni publicznej, liczne piosenki czy żywe debaty w miejscowych pubach, to wciąż często spotykane zjawisko. Gdzie tak jest? Odpowiedź może być tylko jedna – tak to Irlandia, Belfast.
W Belfaście czuć wciąż tę samą atmosferę. Czy stolica Irlandii Północnej ma do zaoferowania tylko poczucie wiecznego zagrożenia, walki i wszechogarniającej, choć stłumionej agresji? Okazuje się, że nie. Choć każdy zna historię konfliktu panującego szczególnie w tym mieście, to już nie każdy wie, że właśnie tu powstał m.in. najbardziej znany statek w historii. Także tu możemy znaleźć chwile wytchnienia w unikatowych, zielonych ogrodach. Nie mówiąc już o tym, że tutejsze puby znane są na całym świecie. Jak nie napić się prawdziwego, miejscowego piwa i nie dać się porwać opowieściom tubylców? Co jeszcze powinniśmy wiedzieć, będąc w Belfaście? Weźmy łyk złocistego napoju i udajmy się w podróż po stolicy Irlandii Północnej!
Belfast (Irlandia Północna) – podstawowe informacje
Belfast to dziś największe miasto Irlandii Północnej. Położone jest tuż nad rzeką Lagan, nad brzegiem Morza Irlandzkiego, będącego wodnym buforem pomiędzy Irlandią a Wielką Brytanią. Od najwcześniejszych lat, ze względu na swoje strategiczne położenie, było to ważne miejsce. Do dziś można znaleźć liczne pamiątki historyczne będące świadkiem wydarzeń minionych epok. Nowoczesna historia miasta datowana jest na 1611 rok, a więc czas, w którym baron Artur Chichester budował zupełnie nową, imponującą fortyfikację. Wkrótce Belfast stał się najważniejszym ośrodkiem przemysłowo-gospodarczym w regionie. To tu zlokalizowane były zakłady lniarskie oraz liczne stocznie To właśnie w jednej z nich, Harland and Wolff, powstał najbardziej znany statek świata – Titanic.
Prawa miejskie Belfast nabył jednak dość późno – dopiero w 1888 roku, a od 1920 roku stał się siedzibą rządu Irlandii Północnej. Czterdzieści pięć lat później wybucha najbardziej znany lokalny konflikt w historii. Kampania na rzecz praw obywatelskich przybrała niecodzienny obrót, powodując, że zwaśnione strony musiały dzielić wojska brytyjskie. Pomimo militarnego zaangażowania systematycznie dochodziło do walk. Spór trwał na wielu płaszczyznach, obejmując swoim zasięgiem kwestie religijne, niepodległościowe, polityczne czy nawet gospodarcze. Na porządku dziennym były zamachy, akty terrorystyczne i wybuchy bomb. Nieustanna przemoc trwała do 1998 roku, kiedy to podpisane porozumienie zakończyło spór i działalność Irlandzkiej Armii Republikańskiej (IRA).
Pomimo burzliwej historii i tlącego się konfliktu Belfast jest dziś jednym z ważniejszych ośrodków miejskich na Wyspach. To stolica Irlandii Północnej, centrum przemysłu, handlu, nauki, rozrywki i usług. Każdego roku przyciąga licznych turystów, którzy chcą poznać i zgłębić się w niezwykłą historię i atmosferę tego miejsca. Czy dołączysz do nich?
Belfast – jak zorganizować podróż?
Wybierając się do Belfastu, warto zastanowić się nad tym, jaki to ma być pobyt. Czy planujemy krótki, weekendowy wypad do miasta, czy też będzie to rozpoczęcie większej wycieczki po Irlandii Północnej? Na krótkie zwiedzanie warto skorzystać z samolotu. Korzystając z oferty tanich linii lotniczych, w niecałe trzy godziny znajdziemy się na głównym międzynarodowym lotnisku (Belfast International Airport), które położone jest 20 kilometrów od centrum miasta. Dobrym pomysłem jest także skorzystanie z połączeń przesiadkowych, szczególnie korzystając z oferty brytyjskich portów: Glasgow, Edynburg, Manchester czy Liverpool. Za takim rozwiązaniem przemawia bogatsza oferta przewoźników, czas oraz niskie koszty związane z zakupem biletów. Licznie realizowane loty pozwolą na takie ich dopasowanie, aby możliwie dużo czasu spędzić na zwiedzaniu samego Belfastu.
Wybierając się na dłuższą wycieczkę do Irlandii Północnej, warto rozważyć podróż samochodem. Posiadanie własnego pojazdu pozwoli na pełną niezależność i otworzy możliwość udania się w praktycznie dowolne miejsce. Choć sam Belfast jest dobrze skomunikowany i wygodniej jest korzystać z miejscowego transportu publicznego, to wyjazd już poza granice miasta nie jest tak łatwy. Należy mieć jednak na uwadze kilka dodatkowych, w sumie kłopotliwych, aspektów. Po pierwsze, to dość długa droga przez Polskę, Niemcy, Francję, jak również Wielką Brytanię. Należy także pamiętać, że na Wyspach obowiązuje ruch lewostronny. A to nie jedyne różnice – w Irlandii niedopuszczalne jest korzystanie, podczas jazdy, z telefonu komórkowego. Konieczne staje się odpowiednie planowanie tankowania. Odległość pomiędzy poszczególnymi stacjami paliwowymi możne być naprawdę spora, a na bezdrożach nie tak łatwo o pomoc.
Czy jest zatem kompromis pomiędzy własnym autem a szybką podróżą do Belfastu? Najlepszym rozwiązaniem jest wypożyczenie auta na miejscu. W biurze warto jednak doprecyzować wszystkie zapisy, takie jak chociażby przekroczenie granicy pomiędzy Republiką Irlandii a Irlandią Północną, nie mówiąc już o sąsiadującej Wielkiej Brytanii. Liczne punkty wypożyczania aut to gwarancja ich dostępności.
Belfast a bezpieczeństwo
Czy zwiedzając miasto, w którym od tak długiego czasu panuje bardzo napięta atmosfera, jesteśmy naprawdę bezpieczni? Tu, na każdym kroku warto uważać na siebie. Pomimo trudnej i burzliwej przeszłości zakończonej ustanowionym rozejmem, wciąż wyczuwa się napięcie. Do zaszłości dochodzą także bieżące, codzienne problemy. Irlandia Północna jest wciąż najbiedniejszym krajem w całym regionie. Szczególnie należy uważać zarówno w miejscach, w których przebywa dużo osób, jak również w odosobnionych punktach, szczególnie po zmroku.
Ostatnie wydarzenia, związane z podjęciem decyzji o brexicie Wielkiej Brytanii, nasiliły konflikty w Irlandii Północnej na tle chęci utrzymania unii ze Zjednoczonym Królestwem. W brytyjskich dokumentach określających opuszczenie struktur Unii zawarto tzw. protokół irlandzki, który dookreślił zapisy dotyczące granicy pomiędzy Irlandią Północną a Irlandią – jedynej lądowej drogi łączącej Wielką Brytanią z Unią Europejską. Kwestią otwartą pozostawiono jednak granicę pomiędzy irlandzkimi państwami. Nie tak dawno doszło do prawdziwych zamieszek tuż przy tzw. murze pokoju oddzielającym lojalistów oraz republikanów. Czy będzie to kolejna fala trwającego od lat konfliktu?
Wybierając się na zwiedzanie Belfastu, warto być na bieżąco z informacjami dobiegającymi z Irlandii Północnej. Czy warto ryzykować podróż w chwili wybuchu kolejnych zamieszek? Nawet w okresie pokoju warto przygotować się na zaostrzenie sytuacji i mieć pod ręką adresy i numery telefonów do konsulatu. To naprawdę może uchronić przed przykrymi konsekwencjami w chwili, gdy zrobi się w Belfaście gorąco i niebezpiecznie.
Ceny w Belfaście
Belfast nie należy do szczególnie drogich miejsc na Wyspach. Obowiązującą walutą jest brytyjski funt, więc wydawać by się mogło, że nie ma konieczności wymiany gotówki, jeżeli zamierzamy zwiedzić wszystkie kraje znajdujące się na Wyspach. Należy jednak pamiętać, w sąsiadującej Irlandii obowiązuje waluta europejska – Euro. Tutejszy system bankowy jest wysoko rozwinięty, praktycznie w każdym sklepie zapłacimy przy użyciu karty płatniczej a w sytuacji, gdy potrzebować będziemy gotówki, bez większego problemu znajdziemy bankomat. Średnie ceny w Belfaście są wyższe niż w polskich miastach. Chcąc zrobić zakupy w stolicy Irlandii Północnej, powinniśmy być przygotowani średnio na dwa razy większy koszt niż w kraju.
Dlaczego warto odwiedzić Belfast?
Każdy, kto tu przyjechał, każdy, kto dotknął tego miejsca, każdy, kto nie tylko słyszał, ale i zobaczył – jest po wielkim wrażeniem, jakie wywiera Belfast. Jest naprawdę wiele powodów, aby odwiedzić stolicę Irlandii Północnej. To nie tylko historia wygaszonego, ale tlącego się wielowymiarowego konfliktu. To również niesamowita przeszłość, monumentalne budynki, bogata kultura, niezapomniana atmosfera, zielone przestrzenie i cudowna kuchnia. Nie mówiąc już o niesamowitym smaku piwa z miejscowych browarów. Tu naprawdę każdy znajdzie dla siebie coś odpowiedniego. Tutaj nikt nie będzie się nudzić. Czas leci nieubłaganie, więc trzeba zdecydować się na to, co będziemy robić, jeszcze przed przyjazdem do stolicy Irlandii Północnej. Do najpopularniejszych atrakcji należą: zamki, muzeum Titanica, Crumlin Road Gaol, Cathedral Quarter, Muzeum Ulster oraz ZOO. Niespotykaną gdzie indziej formą wyrazu są licznie tu spotykane murale. Czas zatem na wycieczkę po mieście!
Zamek w Belfaście
Zamek w Belfaście? Kto nie zechciałby go zobaczyć? Położony na zboczu góry Cavehill (120 m n.p.m.), nad miastem, króluje monumentalny budynek. Jego charakterystyczny kształt oraz jasne barwy piaskowca stały się dziś prawdziwą wizytówką dla całego miasta. To obowiązkowy punkt każdej wycieczki przybywającej do Irlandii Północnej. Oprócz samej budowli niezwykle ciekawe są otaczające ogrody. Tu, wśród licznej zieleni, kwiatów, urokliwych alejek i pięknych fontann, znajdziemy chwile wytchnienia. Zamek w Belfaście został wybudowany przez George’a Chestera w latach 1811-1870. Burzliwa historia spowodowała wiele zniszczeń, a dzisiejszy kształt budowli nadano podczas generalnej renowacji zakończonej w 1988 roku. Obecnie znajduje się tu muzeum oraz restauracja i sklep z pamiątkami.
Więcej o Zamku w Belfaście przeczytasz w naszym artykule: Zamek w Belfaście – intrygująca budowla na zboczu Cavehill
Muzeum Titanica
Kto z Was nie zna tragicznej historii Titanica? Każdy wie, że ten brytyjski transatlantyk, typu Olympic, w 1912 roku, podczas swojego pierwszego rejsu z Southampton do Nowego Jorku, po zderzeniu z górą lodową zatoną. Była to najgłośniejsza katastrofa na świecie, zmieniająca całkowicie podejście do zasad bezpieczeństwa, nie tylko w marynarce, ale i całym transporcie. Do dziś, na ekranach telewizorów, za sprawą kinowego hitu Jamesa Camerona, każdy na „własnej skórze” może przenieść się na początek XIX wieku i przeżyć tę spektakularną katastrofę. Nie każdy jednak zna szczegóły powstania Titanica.
Koncepcja budowy gigantycznych, niezatapialnych, transatlantyków powstała wiosną 1907 roku. To wtedy spotkali się Bruce Ismaya zarządzający kompanią żeglugową White Star Line z William James Pirre, prezesem irlandzkiej stoczni Harland and Wolff. Śmiała wizja dwóch najważniejszych przedstawicieli branży szybko została zmaterializowana. Największy statek ówczesnej historii powstał właśnie w Belfaście. Realizację budowy powierzono konstruktorowi Thomasowi A.Andrewsowi. W powstanie okrętu wykorzystano wiele innowacyjnych i autorskich rozwiązań. Statek został zwodowany 31 maja 1911 roku, a do pierwszego rejsu gotowy był niecały rok później. Dowodzenie podczas pierwszego rejsu powierzono kapitanowi Edwardowi John Smithowi, dla którego miał to być ostatni rejs w życiu – powodem oczywiście miało być przecież przejście na emeryturę, a nie tragiczne wydarzenia z nocy 14 na 15 kwietnia 1912 roku.
Upamiętnieniem tragicznych wydarzeń, jak i inżynierskiego kunsztu, jakim niewątpliwie był Titanic, jest działające Belfast Muzeum Titanica. Dla turystów otworzono je w okrągłą, setną, rocznicę tragicznych wydarzeń. W przypominającym czteroramienną gwiazdę budynku swoim kształtem nawiązującym do loga White Star Line, znajdziemy wszystkie największe pamiątki. Zajmują cztery piętra! Będąc na terenie dawnej stoczni Harland and Wolff, czyli miejscu narodzin kultowego transatlantyka, naprawdę można poczuć atmosferę tamtych dni. Już od wejścia przenosimy się do minionych lat – zwiedzanie zaczyna się od przejścia urokliwymi ówczesnymi uliczkami Belfastu. Co będzie dalej? Poznacie szczegółowo historię statku; od chwili powstania koncepcji do jego zwodowania. Będziecie mogli poczuć się również jak pasażer tego najbardziej znanego transatlantyka. Zobaczycie kabiny I, II, III klasy, najważniejsze miejsca na statku czy… na własnej skórze poczujecie chwile prawdziwej grozy. To właśnie w tym muzeum do dziś można być nie tylko badaczem katastrofy a jej świadkiem – tu możesz stać się jej prawdziwym uczestnikiem! Takiej okazji po prostu nie można przegapić!
Crumlin Road Gaol
Jak każda trudna historia, tak i przeszłość Belfastu, związana jest z więźniami i zakładami karnymi. Najbardziej znanym w mieście tego typu obiektem jest Crumlin Road Gaol. Nazywany europejskim Alcatrazem, dziś jest nieczynne i zamienione w swoiste muzeum. Choć ostatni więzień opuścił je w 1996 roku, to do dziś skutecznie straszy, ale też przyciąga turystów z całego świata. Czteropiętrowe budynki pochodzą z epoki wiktoriańskiej (lata 1843-1845) i są w naprawdę świetnym stanie. Mogły pomieścić nawet 550 osób. To właśnie tu stracono 17 więźniów, ostatnia egzekucja miała miejsce w 1961 roku.
Muzeum Ulster
Każdy, kto ma ochotę odetchnąć od tragicznych wydarzeń i gwałtownej historii Irlandii Północnej, powinien szukać ukojenia w Muzeum Ulster. To największe takie miejsce w Irlandii Północnej. To część kompleksu Muzeów Narodowych. Zlokalizowane w Ogrodach Botanicznych przedstawia przede wszystkim miejscową florę i faunę. Tu także znajdują się eksponaty z całego świata, m.in. zestaw neolitycznych głów siekier, szkielety dinozaurów czy starożytna mumia Takabuti. To także miejsce wielu ciekawych wydarzeń związanych z dzisiejszą kulturą i sztuką – tu np. każdego roku odbywają się największe pokazy mody.
ZOO w Belfaście
Na zboczu Cavehill, w spokojnej części Belfastu, znajduje się urokliwy ogród zoologiczny. To dom dla ponad 1200 zwierząt. Tu oprócz przedstawicieli egzotycznych gatunków znajdują się także domowe zwierzaki. Na rozległym terenie mają do dyspozycji warunki w sposób najbardziej imitujący te, jakie miałyby w swoim środowisku naturalnym. Choć zabudowania pochodzą z 1934, dziś jest to jedno z najbardziej nowoczesnych parków na Wyspach. To doskonałe miejsce na rodzinny wypad, to także dobry pomysł na odpoczynek od miejskiego zgiełku i znalezienia chwili wytchnienia. Cisza, spokój, unikalna przyroda to największe atuty tego miejsca. Nic dziwnego, że każdego roku przyjeżdżają tu setki turystów.
Murale w Belfaście
Belfast znany jest również z niezwykłych murali. Gdy walki zostały zażegnane, prawdziwą areną tutejszych konfliktów stały się murale. Na ścianach budynków, płotów, czy pojazdach komunikacji miejskiej powstały liczne obrazy niosące wraz z sobą konkretne przesłania. Murale w katolickiej części miasta głoszą hasła jedności z Palestyną, Katalonią i Krajem Basków. W części protestanckiej na każdym kroku znajdują się brytyjskie flagi, a murale przedstawiają wizerunki brytyjskiej królowej, otoczonej mężczyznami, wyposażonymi w karabiny maszynowe.
Murale, jakie znajdziemy w Belfaście to naoczni świadkowie i nosiciele najnowszej historii. Jest ich cała masa – szacuje się, że takich obrazów powstało ponad 300. Kto jest ich prawdziwym twórcą – nie wiadomo. Najbardziej znane i najczęściej odwiedzane są te, które zostały naniesione na tzw. linii pokoju. To swoiste żelbetowe ogrodzenie ciągnące się przez kilka kilometrów dzieli miasto na dwie zwaśnione części. Wybudowane przez armię w 1969 roku miało pomóc zapanować nad porządkiem. Stalowe bramy, rozmieszczone w regularnych odległościach, choć są dziś otwarte, to w każdej chwili mogą zostać znów zamknięte, skutecznie oddzielając zwaśnione strony.
Podróż do Belfastu to naprawdę niezwykła i niezapomniana wycieczka. To możliwość przeniesienia się do przeszłości. To swoista podróż do czasów wybudowania największych transatlantyków świata, które po tragicznych wydarzeniach w 1914 roku całkowicie odmieniły myślenie o bezpieczeństwie, niezawodności czy podróżach transkontynentalnych. Obowiązkowo musisz więc wstąpić do Belfast Muzeum Titanica.
Stolica Irlandii Północnej to również unikatowa możliwość przyjrzenia się mniej odległym czasom. Belfast to naoczny świadek wielkiego, wielowymiarowego konfliktu. To właśnie na ulicach Irlandii Północnej rozlewała się krew w imię wartości, religii czy przynależności politycznej. Pomimo zawartego pokoju, do dziś odczuwa się tu niesnaski, które są uśpione wśród miejscowych. To właśnie one najbardziej wyczuwalne są w rozmowach z miejscowymi w tutejszych pubach. Przy piwie można wysłuchać romantycznych wręcz opowieści o walkach IRA.
W Belfaście stawiając ostrożnie kroki mamy także szansę podziwiać niezwykłą architekturę, zwiedzać unikatowe miejsca czy naprawdę dotknąć Irlandii Północnej Naprawdę warto skorzystać z takiej okazji i przekonać się samemu jak wygląda dzisiejszy Belfast. Gotowi do drogi?
