Muzeum Śląskie – szczypta polskiego malarstwa i sztuki

Nieopodal słynnego Spodka znajduje się kompleks budynków, które są nowoczesnym połączeniem szkła i cegły – Muzeum Śląskie. Katowice słyną z wielu ciekawych miejsc, których nie sposób zwiedzić w tydzień, a sam kompleks posiada na swoim terenie liczne atrakcje i piękny ogród z niespotykaną roślinnością. W zbiorach muzeum znajdują się dziesiątki tysięcy dzieł sztuki, nawet te wyjątkowo cenne. Zastanawiasz się, co zwiedzić na Śląsku? Podpowiadamy!

Gdzie jest Muzeum Śląskie i jak się do niego dostać?

Tereny Muzeum Śląskiego znajdują się nieopodal znanego na całą Polskę katowickiego Spodka. Kompleks oszklonych budynków i ceglanych konstrukcji pokopalnianych komponuje się ze sobą, tworząc powierzchnię użytkową o rozmiarze 6 tysięcy km².

Budynki muzeum znajdują się przy ulicy Dobrowolskiego 1 na terenie starej kopalni „Katowice”. Na tym obszarze znajduje się stara maszynownia szybu „Warszawa”, która została przeistoczona w dostępną dla wszystkich restaurację, a modernizacja szybu „Warszawa II” pozwoliła na stworzenie wieży z widokiem na panoramę Katowic.

Jak dojechać na teren muzeum? Katowice są miejscem, gdzie nie trzeba się martwić o trudny dojazd do kompleksu budynków. Podróż z dworca zajmuje niecałe 25 minut autobusem lub tramwajem. Do Muzeum Śląskiego można dojechać z każdego miejsca w Katowicach, dzięki dobremu połączeniu komunikacji miejskiej. Dojazd autem nie będzie w żaden sposób utrudniony, dzięki dwóm parkingom na terenie muzeum.

Godziny otwarcia i ceny biletów

Muzeum Śląskie posiada w swojej kolekcji wyjątkowo liczne zbiory, dlatego co roku wiele osób chętnie odwiedza kompleks budynków w Katowicach. Ogromne kolekcje wymagają spędzenia w środku nawet kilku godzin, dlatego muzeum otwarte jest od wtorku do niedzieli w godzinach 10:00 – 20:00.

Rodzajów biletów jest wiele. Wybierać można z tych, które upoważniają do wstępu nie tylko na całą wystawę, ale też tylko na poszczególne czasowe ekspozycje czy pozwalających na odwiedzanie Muzeum przez cały rok. Bilety na wystawy czasowe zawsze są znacznie tańsze od tych, dających dostęp do całego kompleksu.

Zobacz także: Katowice – wszystko, co musisz odwiedzić w stolicy Śląska

Warto również pamiętać o tym, że dla niektórych wstęp na teren Muzeum Śląskiego jest całkowicie darmowy! Dzieci do lat 7, asystenci osób z niepełnosprawnościami, osoby odznaczone Orderami wymienionymi w regulaminie i inni zwiedzą muzeum bez dodatkowych opłat. Ponadto, w każdy wtorek każdy wejdzie na teren kompleksu za darmo – wystarczy odebrać darmowe bilety w kasach budynku.

Za bilet normalny indywidualny, umożliwiający wstęp na wszystkie wystawy zapłacimy 24 złote, a za ulgowy 16 złotych. Wstęp na wystawy czasowe dla osób, którym nie przysługują ulgi, będzie 10 złotych niższy niż w przypadku biletów, o których wspomniano wcześniej. Studenci, uczniowie, emeryci, nauczyciele i inni korzystający z ulg odwiedzą wystawy czasowe za 9 złotych. Wstęp na wieżę widokową umożliwiają bilety normalne i ulgowe w cenach: 5 i 3 złote.

Ścieżka zwiedzania

W Muzeum Śląskim jest aż siedem ścieżek zwiedzania, które dopasowane zostały do potrzeb wielu zwiedzających. Nie każdy ma czas zwiedzać wystawy od samego rana, czy ochotę oglądać ekspozycje wewnętrzne i chce spędzić więcej czasu na zewnątrz, pośród roślinności.

• Po pracy: Zwiedzanie trwa godzinę i przeznaczone jest dla osób, które po ciężkim dniu w pracy, czy na uczelni chcą się zrelaksować wśród sztuki i ciekawych eksponatów. Wycieczka zaczyna się od spaceru po muzealnym ogrodzie, następnie zwiedzający kierują się na wystawę „Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów”, po której przejściu mogą odwiedzić muzealny sklepik z wieloma interesującymi publikacjami.
• Spacer w Muzeum: Zwiedzanie tą ścieżką trwa ok. 3 godzin i w jej trakcie mamy czas, żeby spokojnie podziwiać eksponaty. Zaczyna się na zewnątrz muzeum, aby przejść do Galerii Sztuki Polskiej do 1945 roku, z której płynnie przechodzi się do Galerii, w której można oglądać obrazy wykonane po II wojnie światowej. Kolejnym przystankiem jest Galeria Plastyki Nieprofesjonalnej, na której spacer się kończy.
• Wystawy stałe: Na ścieżkę z wystawami stałymi poświęca się średnio ok. 3 godzin. Całość rozpoczyna się na poziomie -2 w Galerii Sztuki Polskiej do końca II wojny światowej i prowadzi dalej przez Galerię Sztuki Polskiej po 1945 roku. Następnie przechodzi się przez Galerię Sztuki Nieprofesjonalnej, dzięki której następnie docieramy do Galerii Śląskiej Sztuki Sakralnej, gdzie odnajdziemy bramę prowadzącą do wystawy „Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów”. Na samym końcu przechodzimy na górę do „Laboratorium Przestrzeni Teatralnych. Przeszłość w teraźniejszości”, gdzie cała ścieżka się kończy.
• Szlakiem roślinności: Zupełnie za darmo można podziwiać rośliny znajdujące się w muzealnym ogrodzie. Do roślin, które można zauważyć podczas spaceru, zalicza się: kocimiętkę fasseena, miętę pieprzową czy śmiałek darniowy.
• Teren zewnętrzny: Na terenie na zewnątrz muzeum można zagrać w grę, do której rozwiązania wskazówki pojawiają się w formie rymowanych łamigłówek.
• Muzeum z przewodnikiem: Jest kilka wystaw, które można oglądać z przewodnikiem. Można się na nich dowiedzieć wielu interesujących faktów i ciekawostek z historii.
• Dla rodzin z dziećmi: Ścieżki stworzone zostały z myślą o najmłodszych np. „Quest Industrialna przygoda”.

Historia powstania Muzeum Śląskiego

Muzeum powstało w 1929 roku dzięki uchwale Sejmu Śląskiego i funkcjonowało, aż do rozpoczęcia II wojny światowej. Gmach miał być jednym z najnowocześniejszych budynków wybudowanych w tych latach, jednak tuż po zakończeniu budowy został rozebrany przez okupantów. Przywrócone do pracy zostało ponownie na początku lat 80, jednak dopiero w 2006 roku wpisano je do Państwowego Rejestru Muzeów. 

Początkowo nowa siedziba miała się znajdować na ulicy Ceglanej, jednak nastąpiła decyzja o zamianie tych dwóch gruntów i w 2015 roku otwarta została nowa siedziba Muzeum Śląskiego na dawnych terenach kopalni „Katowice”. Zaprojektowana została przez Riegler Riewe Architekten i przez kolejne trzy lata przenoszono działy muzeum znajdujące się pod adresem starej siedziby.

Działy w muzeum

Siedem działów muzeum podzielonych jest według kategorii. Muzeum Śląskie posiada ogromne zbiory sztuki polskiej i przedmiotów o wysokiej wartości historycznej.

• Fotografia: w kolekcji fotografii znajdują się zdjęcia przemysłowe, fotografia obyczajowa, historyczna, artystyczna, etnograficzna, przedstawiająca zjawiska kulturowe, społeczne oraz architekturę i urbanistykę.
• Archeologia: w zbiorze znajdują się egzemplarze przedstawiające wczesne średniowiecze, neolit, kulturę łużycką i starożytną metalurgię na Górnym Śląsku.
• Etnologia: zbiór etnologiczny pełen jest wielu przedmiotów, pamiątek, zabawek, przedmiotów reklamowych, strojów czy sztuki ludowej. Cała kolekcja liczy ponad 11 000 obiektów. Ogromna kolekcja zabawek z pewnością zachęci do odwiedzenia muzeum miłośników lalek głównie z XX wieku.
• Centrum scenografii Polskiej: w zbiorach scenograficznych znajdują się projekty i szkice kostiumów, szkice lalek, projekty elementów dekoracji oraz projekty przestrzeni.
• Plastyka nieprofesjonalna: w kolekcji znajdują się obrazy cechujące się oryginalnością i pewną specyfiką spotykaną tylko w plastyce nieprofesjonalnej.
• Historia: zbiory historyczne posiadają ogromne kolekcje numizmatów, militariów, portretów, prasy, plakatów i obiektów z II wojny światowej. Znajdują się tam dokumenty, odznaki, ordery, a nawet wieloletnia kartografia i umundurowanie.
• Malarstwo: Muzeum Śląskie posiada szeroką kolekcję polskiego malarstwa, zaczynając od 1800 roku, a kończąc na obrazach współczesnych.

Ciekawe projekty prowadzone przez muzeum

Myśląc o wybraniu się na przygodę samemu, często zastanawiamy się, czy warto i czy są jakiekolwiek interesujące wystawy. Jest jedno miejsce, które nigdy nie zawodzi swoimi wystawami, a jest to Muzeum Śląskie. Katowice są dobrym miejscem na rodzinne weekendy, czy odpoczęcie od natłoku obowiązków w pracy.

Jednym z ciekawszych projektów prowadzonych przez Muzeum Śląskie jest „Kolekcjonuj przeżycia”, które stało się odpowiedzią na uniemożliwienie odwiedzania muzeów przez obostrzenia. Muzeum Śląskie zorganizowało serię podcastów, spotkań przez platformy do rozmów wideo czy webinarów, podczas których można porozmawiać o sztuce i przeżyciach związanych z jej postrzeganiem.

Umożliwiono również zwiedzającym przeglądanie zbiorów Muzeum przez internet. Do tego powstało wiele artykułów i filmów omawiających obrazy czy inne elementy zbiorów. Pojawił się też cykl przystosowany do dzieci, który przedstawia przygody głównego bohatera serii książek Alfreda Szklarskiego.