Bogactwo, szczęście, kraina szczęśliwości – to najczęściej używane synonimy słowa „raj”. W większości religii jest utożsamiany z wiecznym życiem z Bogiem. Jednak często, zachwycając się jakimś miejscem mówimy – To raj na ziemi. W Polsce też mamy takie miejsce i nawet ma dosłownie nazwę Raj. To jaskinia w kieleckich Chęcinach, która jest uznawana za jedną z najpiękniejszych w Europie. Przyjrzymy się jej bliżej, odkrywając tajemnice, które kryje.
Jaskinia Raj: kilka ogólnych informacji
Raj jest wapienną jaskinią krasową. Jej dobrze zachowana szata naciekowa jest jedną z najpiękniejszych i najbardziej różnorodnych w Polsce. W szacie naciekowej badacze naliczyli ponad 47 tys. różnych form. Zimą w jaskini mieszkają nietoperze.
Choć najsłynniejsza i jedna z najpiękniejszych jaskinia Raj jest stosunkowo mała. Całkowita długość jej korytarzy to 240 m. Do Raju wchodzi się specjalnie stworzonym chodnikiem o długości 21 m i jest on jednocześnie wyjściem ewakuacyjnym. W jaskini znajduje się oświetlenie elektryczne, małe muzeum, kasy biletowe i kawiarenka.
Formy naciekowe, które można zobaczyć w jaskini to m.in.:
- perły jaskiniowe,
- jeziorka ryżowe,
- draperie,
- stalagmity i stalaktyty,
- misy martwicowe,
- kolumny naciekowe.
Jaskinia Raj – historia i skąd nazwa?
Jaskinia Raj – Chęciny powstała ok. 30 mln lat temu. Jej powstawanie miało kilka etapów, a ok. 50 tys. lat temu mieszkał w niej neandertalczyk. Choć nie znaleziono w jaskini żadnych ludzkich szczątków, wiadomo, że zamieszkiwały w niej duże ssaki – niedźwiedź jaskiniowy, mamut, hiena jaskiniowa, koń i gryzonie.
Według jednej z średniowiecznych legend król Władysław Łokietek ukrył się przed pościgiem króla Czech. Podobno był w niej 6 tygodni, a nie znaleziono go dzięki zasłonięciu przez pajęczynę włazu do jaskini.
Jaskinię Raj odkryto pod koniec 1963. Miało to miejsce w czasie pozyskiwania kamienia na budowę. Pierwszymi, którzy weszli do jaskini byli nastolatkowie ze wsi Sitkówka. Niestety ich wejście do jaskini nie skończyło się bez uszkodzenia szaty naciekowej i przez to jaskinię zasypano. Kolejne wejście do jaskini przypadło na rok 1964 – czterej uczniowie technikum geologicznego weszli do środka najpierw sami, a później z nauczycielką. Po każdym wejściu właz maskowano, by nikt nie wszedł i nie zniszczył szaty naciekowej. Dla turystów jaskinię udostępniono w 1965 roku.
Skąd nazwa jaskini? Ponoć nadali ją uczniowie, którzy odkryli do niej wejście w 1965. Prawdopodobnie nazwali ją tak na zasadzie przeciwieństwa, ponieważ 8 km dalej znajduje się jaskinia, którą nazwano Piekło.
Jak przebiega zwiedzanie Jaskini Raj?
Planując przygodę pt. Kielce – jaskinia Raj warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań:
- Jak wygląda trasa zwiedzania?
- Ile kosztują bilety?
- Co można zobaczyć w okolicy jaskini?
- Ile trzeba poświęcić czasu na zwiedzanie?
- Czy w jaskini jest bezpiecznie?
Trasa ma 180 m i jest odpowiednio zabezpieczona. Idąc nią można zobaczyć poszczególne komory jaskini. W Raju są 3 ciągi korytarzy – łączy je Komora Wstępna. Kolejna w ciągu południowo-zachodnim jest Komora Złomisk. Jest największą komorą jaskini. Następnie sztuczny tunel w jaskini poszerza się, prowadząc do Sali Kolumnowej. Kolejna sala w pieczarze to Sala Stalaktytowa. Stalaktytów jest tu ponad 200 na 1 m2.
Jaskinia Raj – jaki jest czas zwiedzania?
Jaskinię zwiedza się w pozycji stojącej. Przejście całej trasy trwa ok. 45 minut. Raj można zobaczyć od 15 stycznia do 15 listopada. Do jaskini nie można wejść 1 stycznia, 1 listopada, w Święta Wielkanocne i 11 listopada.
Centrum Neandertalczyka
Centrum jest czynne od wtorku do niedzieli od 9.00 do 17.30. Bilety kosztują od 7. do 10. zł. Centrum jest otwarte w piątki, soboty i niedziele.
W Centrum można zobaczyć interaktywną wystawę opowiadającą o życiu neandertalczyków. Na wystawie można dowiedzieć się m.in.:
- jak wyglądała czaszka neandertalczyków,
- repliki – czaszki i mamut,
- multimedia udostępnione przez Discovery,
- inscenizację życia codziennego.
Jaskinia Raj – cennik i godziny otwarcia
Bilety do jaskini Raj w 2021 roku kosztują od 20 do 25 zł dla osób indywidualnych. Dla grup bilety kosztują tyle samo. Kupując bilety można wybrać jedną z 3 możliwości:
- zwiedzanie samej jaskini,
- zwiedzanie jaskini i Centrum Neandertalczyka,
- jaskinia i centrum.
Ceny w różnych okresach lekko się różnią, więc warto przed planowanym wyjazdem zajrzeć na stronę www. jaskini. Opiekun grupy szkolnej powyżej 15 osób nie płaci za wstęp, a rodziny z min. 1 dzieckiem obowiązują ceny biletów grupowych. Do jaskini można wejść od wtorku do niedzieli od 9.00 do 18.00. Jakie godziny obowiązują danego dnia należy sprawdzić na www., ponieważ mogą się zmienić. Bilety do jaskini Raj można odebrać na 30 minut przed zamknięciem.
Co można zobaczyć w okolicach jaskini Raj?
Zwiedzanie samej jaskini trwa krótko, bo 45 min. Co warto zobaczyć w okolicach jaskini? Trasa Kielce – jaskinia Raj może stać się jedną z bardziej ekscytujących przygód. Jakie punkty powinna mieć ta trasa?
- Muzeum Wsi Kieleckiej – Park Etnograficzny w Tokarni. Park powstał w 1976 roku, a jego głównym założeniem było odtworzenie zabudowy z różnych stron Kielecczyzny. Park podzielono na sektory i każdemu regionowi oddano jeden. W Sektorze Małomiasteczkowym można zobaczyć m.in.: spichlerz klasztoru w Chęcinach, chałupę z Siekierna, dom ze Skorzowa – jedną z bardziej zamożnie urządzonych chałup, organistówkę z Bielin i wiele innych. Podczas zwiedzania można wziąć udział w warsztatach i lekcjach muzealnych oraz zabawach terenowych.
- Zamek Królewski w Chęcinach. Powstał na przełomie XIII i XIV wieku. Wiadomo jednak, że w 1306 roku zamek już istniał, ponieważ otrzymał go biskup krakowski od Władysława Łokietka. Później przeszedł w ręce najwybitniejszego polskiego króla, czyli Kazimierza Wielkiego. Ten go rozbudował i sprawił, że przez 250 lat nikt go nie zdobył. Później zamek funkcjonował jako swoisty zakład karny dla więźniów stanu. Zwiedzając zamek, można zobaczyć m.in.: loch, basztę zachodnią, skarbiec, kaplicę, wieżę więzienną i bramę wschodnią.
- Muzeum Zabawek i Zabawy w Kielcach. Choć pozornie to atrakcja dla najmłodszych, dorośli też będą się tutaj świetnie bawić, wspominając swoje dzieciństwo i opowiadając dzieciom o swoich zabawkach z dzieciństwa. Muzeum powstało w 1979 roku i pierwotnie było Muzeum Zabawkarstwa. Na wystawach stałych można zobaczyć m.in. postacie polskich animacji – Misia Uszatka, Reksia, bohaterów przygód Profesora Baltazara Gąbki oraz Muminki. W Mieście Zabawek można zobaczyć najstarsze zabawki ze zbiorów muzeum i dowiedzieć się jak i gdzie je produkowano.
- Geopark w Kielcach. Powstał w 2003 roku. Na jego terenie można odwiedzić: Amfiteatr i rezerwat przyrody Kadzielnia, Ośrodek Pracy Twórczej Wietrznia i Ogród Botaniczny.
- Jaskinia Piekło. Oddalona od Raju o ok. 8 km jest pomnikiem przyrody od 1954 roku. Jest tzw. pustką krasową, którą można zobaczyć przez cały rok. Zwiedza się ok. 10 min. Piekło można zwiedzać samodzielnie. Długość trasy ma ok. 20 m. W okolicach jaskini można zobaczyć tzw. diabelskie figurki.