Jezioro Hańcza jest najgłębszym jeziorem w Polsce, ale także w Europie niżowej. Skrywa w sobie unikatową florę i faunę, a plaże jeziora pokryte są rozległymi głazowiskami. Hańcza stała się ulubionym miejscem nurków, którzy co rok odkrywają tajemniczy, podwodny świat. Jaką głębokość ma Jezioro Hańcza? Sprawdź!
Co warto wiedzieć o najgłębszym jeziorze Suwalszczyzny?
Spis treści
Jezioro Hańcza znajduje się na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego w województwie podlaskim. Jest najgłębszym jeziorem w Polsce i jednym z największych na Suwalszczyźnie. Przyjmuje się, że maksymalna głębokość jeziora wynosi 108,5 metra. Wartość ta jest najczęściej wymieniana w literaturze, choć według badań przeprowadzonych na przestrzeni lat głębokość może sięgać nawet 113 m.
Powstało z roztopu wód polodowcowych w głębokiej rynnie wyżłobionej przez lodowiec. Szczyci się również mianem jednego z najstarszych zbiorników wodnych w kraju. Jezioro Hańcza zaliczane jest do I klasy czystości, a widoczność pod wodą wynosi nawet do 6 metrów. Na jego brzegach znajdują się liczne głazy o kilkumetrowej szerokości. Posiada piaszczysto-żwirowe dno z licznymi stromymi dołami i górkami.
Skąd wzięła się nazwa jeziora?
Nazwa Jeziora Hańcza według badaczy pochodzi z wymarłego języka jaćwińskiego – „antis” oznaczało kaczkę. Jedna z miejscowych legend opowiada jednak inną historię. Według niej nazwa jeziora nawiązuje do małżeństwa, które darzyło się wyjątkowo wielką miłością i zamieszkiwało w jego okolicach. Po niespodziewanej śmierci kobiety, mąż pogrążony w ogromnym smutku z utęsknieniem wykrzykiwał jej imię „Hanka!”, które niosło się po tafli jeziora i odpowiadało mu dalekim echem „Hańcza!”. Legenda głosi, że wołania wdowca rozbrzmiewały każdego wieczora.
Jezioro Hańcza – bogactwo flory i fauny
W czystych wodach Hańczy żyje unikatowa fauna. Najgłębsze jezioro w Polsce jest miejscem występowania rzadkich gatunków zwierząt i organizmów, które przetrwały w tych wodach od okresu ostatniego zlodowacenia – m.in. skorupiak Palasiolla quadrispinosa, pijawka Theromyzon maculosa, ryba miętus i ślimak sadzawczak drobny.
Brzegi Jeziora Hańcza charakteryzują kamieniste przestrzenie prawie całkowicie pozbawione roślinności brzegowej. Natomiast roślinność zanurzona tworzy rozległe podwodne łąki glonów z rodzaju ramienic – są to gatunki typowe dla czystych, głębokich i przeźroczystych wód. Flora to m.in. ramienica zwyczajna, szorstka i szczeciniasta, która jest charakterystyczna dla jezior górskich, na niżu spotkać można ją jedynie w Jeziorze Hańcza.
Atrakcje nad Jeziorem Hańcza
Największą atrakcją nad Jeziorem Hańcza jest obcowanie z naturą i odkrywanie dotąd nieznanych zakątków Suwalszczyzny. Hańcza znajduje się na terenie najstarszego w Polsce parku krajobrazowego jakim jest Suwalski Park Krajobrazowy obejmujący cztery rezerwaty. W centralnej części parku znajduje się aż 25 jezior, liczne szlaki i trasy rowerowe. Zwiedzanie okolic Hańczy na rowerze to jedna z najciekawszych aktywności – trasy są świetnie oznakowane i przebiegają w większości po szutrowych drogach. Wśród szlaków pieszych wyróżnić warto ścieżkę poznawczą z Turtula do Bachanowa nad Jeziorem Hańcza, która mierzy ok. 3 km długości. Szlak niebieski natomiast przebiega od Starej Hańczy wzdłuż wschodniego brzegu jeziora do wsi Błaskowizna, na trasie warto zatrzymać się przy dużym głazie zwanym granicznym, który stanowi centrum Jeziora Hańcza.
Główną atrakcją spędzania czasu nad jeziorem jest oczywiście szeroka oferta sportów wodnych, kąpieli i relaksu nad jego brzegami. Popularne są spływy kajakowe, istnieje również możliwość wypożyczenia różnych sprzętów wodnych jak rowerki, łodzie, słupy itd.
W Błaskowiźnie znajduje się pomost w kształcie litery L o łącznej długości 77 metrów, piaszczysta plaża, boisko do plażowej piłki siatkowej, rekreacyjna wiata i wiele innych ciekawych rozwiązań szczególnie dla rodzin z dziećmi.
Nurkowanie w Jeziorze Hańcza
Hańcza jest jednym z najbardziej popularnych miejsc nurkowych w północno-wschodniej Polsce. Najgłębsze polskie jezioro to raj dla miłośników nurkowania, który co rok przyciąga amatorów tej aktywności chcących zbadać podwodny świat Jeziora Hańcza. Dzięki dość ubogiej florze i temu, że zbiornik jest jeziorem rynnowym, panuje tam świetna widoczność sięgająca (w zależności od warunków) nawet kilkunastu metrów.
Infrastruktura jeziora jest dobrze rozwinięta, a wschodni brzeg uważa się za najłatwiejszy do przeprowadzenia nurkowań. Znajdują się tu parkingi z bezpośrednimi zejściami do wody i przygotowanymi drewnianymi ławeczkami, które ułatwiają ubranie sprzętu. Po wejściu bardzo szybko nabiera się głębokości. Zwiedzanie Hańczy pod wodą to bez wątpienia jedna z najciekawszych i najbardziej ekstremalnych aktywności dostępnych w rejonie Suwalskiego Parku Krajobrazowego.
Ciekawostki na temat najgłębszego jeziora w Polsce
- Jezioro Hańcza położone jest na wysokości 227 m n.p.m. Powierzchnia zbiornika wynosi 311,4 ha, a długość ma 4530 m. Średnią głębokość określa się na 38,7 m.
- Jako rezerwat przyrody Jezioro Hańcza objęte jest całkowitą ochroną.
- Rzeką zasilającą Jezioro Hańcza jest Czarna Hańcza.
- Według jednej z legend, gdy wojsko Napoleona Bonaparte wycofywało się spod Moskwy, miało zatopić w jeziorze skrzynie z pieniędzmi.
- W jeziorze można by całkowicie zatopić Statuę Wolności.
