Częstochowa – co warto zobaczyć i zwiedzać w Częstochowie? Poznajemy najciekawsze miejsca!

Częstochowa bardzo często kojarzona jest głównie z Jasną Górą oraz prowadzącą do niej Aleją Najświętszej Maryi Panny. Nie są to jednak jedyne atrakcje, które znajdziesz w mieście. Piękny Stary Rynek pełen wykopalisk sprzed kilkuset lat lub może Szlak Zabytków Techniki przedstawiający rozwój Częstochowy na przestrzeni lat? Poznaj najciekawsze oraz nietypowe częstochowskie zabytki i zdecyduj, które z nich najbardziej chcesz zobaczyć podczas pobytu.

Częstochowa – krótka historia

Najstarsze odkrycia archeologiczne z okolic Częstochowy wykazały, że miasto zostało założone pod koniec XI wieku. Pierwszymi wzmiankami na temat miejscowości są te pochodzące z dokumentów biskupa krakowskiego Iwona z 1200 roku. Pomiędzy rokiem 1370 a 1377 Częstochowie nadano prawa miejskie.

Początkowo miasto znane było jako Nowa Częstochowa, z kolei mniejsza osada znajdująca się na wzgórzu jasnogórskim została nazwana Starą Częstochową. W okresie średniowiecza główny punkt osadniczy w mieście znajdował się na terenie obecnego Starego Miasta.

Z okolicznych legend wynika, że nazwa miasta wywodzi się od męskiego imienia Częstoch. Według podań mężczyzna był założycielem osady oraz rycerzem, który żył w czasach panowania księcia Bolesława III Krzywoustego.

Częstochowa atrakcje które, musisz odwiedzić!

Częstochowa cieszy się fascynującą historią oraz wieloma zabytkami z nią związanymi. Poznaj najciekawsze miejsca zarówno w centrum miasta, jak i na jego obrzeżach.

Jasna góra

Jasna Góra uznawana jest za jedno z ważniejszych miejsc kultu maryjnego oraz najważniejsze centrum pielgrzymkowe katolików w Polsce. W sanktuarium znajduje się wielbiony obraz Matki Bożej Częstochowskiej, będący jednym z powodów licznych wycieczek do sanktuarium. Od 16 września 1994 roku Jasnej Górze nadano tytuł pomnika historii.

Wszystkie obiekty muzealne otwarte są w godzinach od 9:00 do 17:00 w okresie od 1 marca do 31 października i od 9:00 do 16:00 od 1 listopada do ostatniego dnia lutego. Cena zwiedzania polskiej grupy do 5 osób wynosi 85 złotych. W przypadku zwiedzania w grupie obejmującej więcej niż 5 członków każda osoba liczona jest osobno. Wejście bez ulgi kosztuje 15 złotych, a z ulgą – 6 złotych, zniżka nie dotyczy jednak studentów.

Zobacz także: Jasna Góra – odwiedź sanktuarium i zakon Paulinów w Częstochowie!

Jeśli grupa zwiedzająca nie jest polskojęzyczna i liczy do 5 osób, cena zwiedzania wynosi 150 złotych, a powyżej 5 osób – 25 złotych od każdej osoby. Możliwe jest również wypożyczenie sprzętu słuchawkowego za 3 złote, przy wpłacie kaucji zwrotnej o wysokości 300 złotych.

Sanktuarium i Klasztor Paulinów

Jasna Góra uznawana jest za jedno z najświętszych miejsc na świecie. Jest to sanktuarium oraz klasztor Paulinów znajdujący się na niewielkim wzgórzu. W roku 1382 został on ufundowany przez księcia Władysława Opolczyka. Dwa lata później mężczyzna ofiarował klasztorowi obraz „Czarnej Madonny”, co spowodowało, że Jasna Góra stała się punktem licznych pielgrzymek. Początkowo w skład klasztoru wchodził jedynie mały drewniany kościół oraz stojąca obok niego murowana strażnica. To właśnie ona była pierwotnym miejscem zamieszkania 16 węgierskich zakonników.

Ratusz w Częstochowie

Oryginalnie miasto podzielone było na dwa odrębne ośrodki miejskie, Starą i Nową Częstochowę. Każda z miejscowości miała swój ratusz, jednak oba zostały zniszczone. Ratusz w Nowej Częstochowie spłonął w okresie konfederacji barskiej, natomiast ten w Starej Częstochowie uległ zniszczeniu podczas wojen napoleońskich. Miasta połączono w jedno w roku 1826, a w okresie od 1828 do 1836 trwała budowa nowego ratusza. Projekt budynku został wykonany przez architekta Franciszka Reinsteina.

Ratusz ma jedno piętro i zbudowany został z cegły. Budynek wzniesiono na planie prostokąta. Na rogach budowli znajdują się zdobienia. Dach budynku jest płaski, a nad nim wzniesiona została wieża zegarowa, w której mieści się galeria. Pierwotnie po obu stronach budynku znajdowały się dwa parterowe obiekty. W jednym był areszt a w drugim odwach, który zachował się do dziś.

W roku 1967 ratusz został zagospodarowany przez Muzeum Częstochowskie. Wystawa przedstawia dzieje miasta, jak i również obrazy i fotografie wykonane przez współczesnych artystów. Za opłatą 4 złote możliwe jest wejście na wieżę zegarową ratusza, z której widać piękną panoramę miasta.

Zobacz także: Zamek Mirów – historia, zwiedzanie, cennik

Obiekty wchodzące w skład zespołu budynków ratusza otwarte są od wtorku do czwartku w godzinach od 11:30 do 17:00 i od piątku do niedzieli w godzinach od 11:30 do 17:30. Ostatnie wejście możliwe jest 30 minut przed zamknięciem obiektu. Bilet normalny upoważniający do wstępu na teren jednego obiektu kosztuje 9 złotych, a bilet ulgowy 5 złotych.

Zwiedzając Częstochowę i jej atrakcje warto, żebyś przemyślał zakup jednodniowego biletu do Muzeum Częstochowskiego. Bilet normalny upoważniający do zwiedzania wszystkich obiektów muzeum, w tym między innymi Ratusza, Muzeum Górnictwa Rud Żelaza, Muzeum Żydów Częstochowian lub Rezerwatu Archeologicznego kosztuje 14 złotych, a w przypadku zorganizowanej grupy liczącej co najmniej 10 osób, 12 złotych. Bilet ulgowy jednodniowy kosztuje z kolei 8 złotych, a przy grupie minimalnie 10-osobowej, 7 złotych.

Stary Rynek w Częstochowie

Rynek w Częstochowie początkowo był punktem zasiedlenia w Starej Częstochowie. To właśnie tam znajdował się dawny ratusz miejski, który został spalony podczas szwedzkiego potopu w roku 1812. Przy Rynku znajdują się liczne zabytkowe kamienice oraz karczma, w której według podań nocował Napoleon Bonaparte w trakcie podróży ze swoim wojskiem na Moskwę.

Zobacz także: Zamek Krzyżtopór – największy pałac swoich czasów

W roku 2007, w trakcie wykopalisk archeologicznych, odkryto na rynku miejską studnię, fundamenty dawnych budynków, wagę miejską oraz szubienicę. Lokalizacja dawnego ratusza jest wciąż nieznana, a poszukiwania w tym kierunku trwają do dziś.

W maju 2019 roku rozpoczęto przebudowę Starego Rynku, która trwała dwa lata. Dziś starówka Częstochowie jest wizytówką miasta i zachwyca swoim nowym, odnowionym obliczem. Piękna podświetlona fontanna, balansujące na linach rzeźby autorstwa Jerzego Kędziory oraz przeszklony pawilon eksponujący odkrycia archeologiczne robią niesamowite wrażenie. Z pewnością wieczorny spacer po pięknym Częstochowskim rynku będzie niezapomnianym wspomnieniem.

Park Miniatur Złota Góra

Park Miniatur Sakralnych Złota Góra założony został w 2011 roku na terenie dawnego kamieniołomu. W roku 2020 został on zamknięty na stałe. Atrakcja znajduje się na przedmieściach Częstochowy w dzielnicy Zawodzie-Dąbie. Na terenie parku znajdują się miniaturowe kopie budowli sakralnych z Europy i Azji, stworzone w skali 1:25 oraz 1:10, rekonstrukcja rzymskich katakumb, 14-metrowa figura Jana Pawła II oraz liczne rzeźby przedstawiające biblijne postacie. Park Miniatur otwarty był przez cały rok, 7 dni w tygodniu. Dawna atrakcja popada aktualnie w coraz większą ruinę. Obiekt możliwy jest do eksplorowania za porozumieniem z sąsiadem.

Szlak Zabytków Techniki – Przemysłowa Częstochowa

Szlak Zabytków Techniki jest szlakiem turystycznym województwa śląskiego. Obejmuje on atrakcje, które są częścią historii rozwoju przemysłu w tamtym regionie. Do całego szlaku należy aż czterdzieści obiektów związanych z górnictwem, hutą, energetyką, kolejnictwem, łącznością, włókiennictwem oraz produkcją żywności i wody. Prace nad szlakiem rozpoczęły się w lipcu 2004 roku i został on oficjalnie otwarty 19 października 2006 roku. Do szlaku między innymi należy również Częstochowa, w której znajdują się aż trzy obiekty muzealne.

Muzeum Górnictwa Rud Żelaza

Pierwszą atrakcją należącą do Szlaku Zabytków Techniki w Częstochowie jest Muzeum Górnictwa Rud Żelaza. Ekspozycja przedstawia tradycje górnicze za czasów rozwoju gospodarczego oraz technologicznego Częstochowy. W muzeum zostały odtworzone wyrobiska kopalniane, a na ich obszarze znajduje się sprzęt górniczy pochodzący z dawnej kopalni rudy żelaza w Szczekaczce. Muzeum otwarte jest od wtorku do czwartku od godziny 11:30 do 17:00 oraz od piątku do niedzieli od godziny 11:30 do 17:30. Bilet wstępu bez ulgi kosztuje 9 złotych, a z ulgą 5 złotych.

Muzeum Historii Kolei

Powstałe w 2001 roku Muzeum Historii Kolei jest drugą z atrakcji na Szlaku Zabytków Techniki w Częstochowie. Na wystawie znajdują się elementy wyposażenia lokomotyw i wagonów, ekwipunek kolejarzy, dokumenty, mundury, zdjęcia oraz wyposażenie stacji kolejowych. Głównymi atrakcjami muzeum są: zegar tarczowy z 1925 roku, symulator jazdy lokomotywą oraz bogata kolekcja lamp. Wstęp do Muzeum Historii Kolei jest całkowicie darmowy, jednak obiekt otwarty jest jedynie w środy w godzinach 10:00-13:00 oraz w soboty w godzinach 10:00-15:00.

Muzeum Produkcji Zapałek

Ostatnią z atrakcji na szlaku turystycznym jest Muzeum Produkcji Zapałek. Na terenie dawnego zakładu produkcyjnego znajduje się fascynująca wystawa, której główną częścią jest fabryka zapałek z lat 30. Aktywna była aż do roku 2010. Cena biletu normalnego wynosi 20 złotych. Do ceny doliczone zostało oprowadzanie przez przewodnika.

Muzeum działa od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 15:00 oraz w soboty i niedziele w ustalonych telefonicznie godzinach. Zwiedzanie weekendy możliwe jest jednak w grupach zorganizowanych powyżej 10 osób. W okresie wakacji (od 1 lipca do 31 sierpnia) muzeum otwarte jest od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 16:00 oraz w soboty i niedziele od godziny 10:00 do 15:00.

Aleja Najświętszej Maryi Panny

Aleja Najświętszej Maryi Panny, często nazywana Alejami jest główną oraz reprezentacyjną ulicą Częstochowy. Powstała na początku XIX wieku i łączyła Starą oraz Nową Częstochowę. Obecnie umożliwia dojazd między Starym Miastem, Śródmieściem oraz Dzielnicą Podjasnogórską. Aleja wyróżnia się swoją charakterystyczną budową. Pomiędzy dwoma dwupasmowymi drogami znajduje się bulwar. W trakcie pielgrzymek używany jest on jako szlak prowadzący do klasztoru jasnogórskiego.

Nazwa Aleje wiąże się z nieoficjalnym podziałem Alei Najświętszej Maryi Panny na trzy części. Pierwsza rozpoczyna się przy Placu Daszyńskiego i kończy na wiadukcie nad linią kolejową numer 1. Część druga rozpoczyna się przy owym wiadukcie i kończy na Placu Biegańskiego, od którego rozpoczyna się III Aleja, kończąca się na Alei Henryka Sienkiewicza. Przejście bulwarem ciągnącym się wzdłuż wszystkich części będzie świetną okazją na zobaczenie pięknej zabytkowej zabudowy miasta.

Pomnik Dziewczynki z Gołąbkami

Spacerując malowniczym bulwarem przy Alei Najświętszej Maryi Panny, w okolicy domu nr 75 znajduje się fontanna „Dziewczynka z gołębiami”. Wykonana z brązu rzeźba przedstawia małą dziewczynkę karmiącą gołębie. Fontanna powstała we współpracy malarza Władysława Ratusińskiego oraz rzeźbiarki Ewy Maliszewskiej. Jej oficjalne otwarcie odbyło się 25 maja 2009 roku. Woda fontanny tryska z ziemi, tak więc w letnie, upalne dni zobaczyć tam można wesoło biegające dzieci.

Zobacz także: Szczyrk – atrakcje turystyczne. Poznaj górskie miasto z atmosferą i pyszną kuchnią!

Mural Wieża Babel

Mural Wieża Babel jest jedną z ciekawszych atrakcji Częstochowy. Projekt został wykonany przez Tomasza Sętowskiego we współpracy z Mikołajem Sętowskim, Markiem Lasowskim, Filipem Kryształowskim oraz Tadeuszem Kiedzynkiem. Malowidło w stylu realistycznym i magicznym przedstawia piętrzące się nad sobą elementy architektoniczne.

Pośród elementów nietypowej budowli dostrzec można autoportret artysty ciekawie komponujący się z całokształtem malowidła. Mural doczekał się swojego odsłonięcia 10 października 2014 roku, a w roku 2017 został odrestaurowany. Dzieło mieści się na rogu Alei Najświętszej Maryi Panny i ulicy Dąbrowskiego, dokładnie pod adresem ul. Dąbrowskiego 1. Mural znajduje się na ścianie ośmiopiętrowego budynku siedziby OPK Gaude Mater i od lat jest nieodłączną częścią miejskiej panoramy Częstochowy.

Kamieniołomy na Złotej Górze

Złota Góra, składająca się z wapiennych skał, swego czasu była miejscem wydobywania cennego wapnia górnojurajskiego. Na zboczach góry znajdowały się cztery kamieniołomy, Adam, Calcium, Emilia oraz Saturn. Za czasów okupacji niemieckiej na terenie kamieniołomów znajdował się obóz jeńców radzieckich, którzy ciężko pracowali na stokach obecnie nieczynnych wykopalisk.

Aktualnie nieaktywne już kopalnie są niezwykle chętnie odwiedzaną atrakcją turystyczną. Spacer na terenie kamieniołomu będzie ciekawym urozmaiceniem pobytu w Częstochowie. Przechadzka przez kamieniołom da Ci również niepowtarzalną okazję na ujrzenie całej panoramy Częstochowy. U podnóży Złotej Góry znajduje się opuszczony Park Miniatur Sakralnych. Kamieniołomy Złota Góra znajdują się w dzielnicy Zawodzie około 10 minut samochodem od centrum miasta. Z łatwością dostaniesz się tam również autobusem numer 11, 35 lub 36.

Jak zwiedzać Częstochowę?

Zwiedzanie Częstochowy powinieneś podzielić sobie na dwa dni, dlatego warto wybrać się tam na weekendowy wjazd. Najwygodniejszym sposobem na wycieczkę po mieście i okolicach, będzie podróżowanie samochodem. W ten sposób z łatwością dotrzesz do atrakcji znajdujących się zarówno w centrum, jak i na obrzeżach miejscowości i nie stracisz dużo czasu na przemieszczanie się komunikacją miejską. Jeśli jednak nie masz możliwości podróżowania samochodem, Częstochowa jest bardzo dobrze skomunikowana, a w okolicy centrum znajduje się dworzec kolejowy.

Niedoceniana przez wiele osób Częstochowa kryje fascynującą historię oraz wiele ciekawych atrakcji z nią związanych. Zwiedź śląski Szlak Zabytków Techniki oraz piękny odrestaurowany Rynek. Wybierz się na wycieczkę na słynną Jasną Górę i poznaj niezwykłą Częstochowę.