Choć Albania nie cieszy się aż taką popularnością jak sąsiednia Chorwacja, to coraz większe grono polskich turystów decyduje się wyruszyć tam na wczasy. Kuszą ich nie tylko piękne plaże, błękitna woda i dzika przyroda, ale też ciekawe zabytki, które stanowią świadectwo długiej historii regionu. Co warto zobaczyć w Albanii? Jakie albańskie miasta i atrakcje turystyczne są najciekawsze?
Albania – położenie geograficzne i walory turystyczne
Albania to niewielkie, europejskie państwo położone w południowej części Bałkanów, na granicy Adriatyku oraz Morza Jońskiego. Ma czterech sąsiadów: na północy jest to Czarnogóra i Kosowo, na wschodzie Macedonia Północna, a na południu Grecja. Wnętrze kraju jest górzyste, choć przy wybrzeżu znajduje się kilka większych równin, na których zlokalizowane są największe miasta – Tirana, Durres, Szkodra oraz Wlora.
Z czego słynie Albania?
W Albanii znajdziemy dziesiątki zabytkowych zamków, kościołów i meczetów. Kraj podzielony jest pomiędzy trzy religie: islam, prawosławie i katolicyzm. Jego mieszkańcy są tradycyjni, ale szanują różnorodność i chętnie goszczą obcokrajowców. Albańczycy uwielbiają piłkę nożną, a ich narodowym daniem jest kofta, czyli szaszłyk wyglądający jak klopsiki. Na każdym kroku znajdziemy betonowe bunkry – pozostałość po szalonym dyktatorze Enverze Hodży. Lokalną walutą jest lek albański. 1 polski złoty to ok. 25 leków.
Atrakcyjne położenie oraz bogata historia sprawiają, że do Albanii co roku przyjeżdżają nieco ponad trzy miliony turystów – jeden odwiedzający przypada na jednego mieszkańca kraju. Większość turystów korzysta z usług profesjonalnych biur podróży, a wycieczki last minute do Albanii cieszą się ogromną popularnością. To wygodne rozwiązanie, choć wczasy możemy też zorganizować na własną rękę.
Jak dostać się do Albanii?
Główne lotnisko w Albanii znajduje się w Tiranie – to właśnie tam lądują regularne połączenia lotnicze, choć zdarzają się też loty do Szkodry oraz Sarandy. Większość turystów wybiera podróż samolotem, ale albański transport publiczny pozostawia wiele do życzenia, co może utrudnić poruszanie się po kraju.
Do Albanii możemy też dojechać samochodem – podróż zajmuje ok. 22 godziny nieprzerwanej jazdy, a najszybsza trasa z Polski wiedzie przez Czechy, Słowację, Węgry, Serbię i Kosowo. Jeśli planujemy odwiedzić Wybrzeże Jońskie, to warto rozważyć lot do północnej Grecji, a następnie podróż autobusem lub rejs statkiem.
Czy warto jechać do Albanii?
Albania nie znajduje się w głównym nurcie europejskiej turystyki, ale kraj ten jest coraz częściej doceniany przez Polaków. Nie ma co się dziwić – piękne plaże, fascynujące zabytki i niskie ceny sprawiają, że wakacje w Albanii mogą stać się fascynującą przygodą. Jakie atrakcje czekają na turystów?
Albania to idealne miejsce dla miłośników morza oraz sportów wodnych. Na wybrzeżu rozsianych jest aż kilkadziesiąt kurortów i miejscowości wypoczynkowych, które oferują nie tylko możliwość pływania w morzu i wylegiwania się na plaży, ale też infrastrukturę dla właścicieli jachtów. Dużą popularnością wśród turystów cieszą się rejsy wycieczkowe po Adriatyku i Morzu Jońskim.
W albańskich miastach znajduje się wiele zabytków. Są to głównie zamki oraz świątynie, które powstały w czasach nowożytnych, choć w niektórych miejscach zachowały się ślady Cesarstwa Rzymskiego. W regionie znajdziemy też wiele ciekawych szlaków górskich – szczyty nie są aż tak wysokie jak w pozostałej części Bałkanów, ale wciąż oferują nieziemskie widoki oraz relatywnie niewielką liczbę turystów. Zresztą Albania często bywa traktowana jako tańszy zamiennik dla wycieczki do Grecji czy Czarnogóry. Faktycznie jest tutaj taniej, ale na pewno nie gorzej, niż u wspomnianych sąsiadów!
Zwiedzanie Albanii – co warto zobaczyć?
Saranda, Gijrokastra i Szkodra – nazwy te nie mówią zbyt wiele osobom, które jeszcze nigdy nie odwiedziły Albanii. A szkoda, bo każde z wspomnianych miast ma wiele do zaoferowania. Ale to dopiero początek atrakcji turystycznych, z których słynie bałkańskie państwo. Co warto zobaczyć w Albanii?
Tirana
Położona w centrum kraju Tirana jest największym miastem i stolicą Albanii. Tę drugą funkcję pełni od 1920 r., ale większość budynków powstała po II wojnie światowej, gdy władze w państwie przejęli komuniści. Dzisiejsza Tirana to miasto kontrastów – socrealistyczna architektura krzyżuje się z okazałymi pałacami, nowoczesnymi biurowcami oraz wielkimi świątyniami sprzed wieków.
Tirana stanowi świetną bazę wypadową do podróży po reszcie kraju. Stolicę odwiedzają turyści, którzy wybierają się na wakacje w Durres i innych, pobliskich kurortach. Najważniejsze zabytki to Narodowe Muzeum Historyczne, meczet Ethem Beja z wieżą zegarową Kulla e Sahatit oraz XIV-wieczna twierdza cesarza Justyniana, przebudowana na… stylowe centrum handlowe. Centralnym punktem miasta jest plac Skanderbega, nazwany na cześć albańskiego bohatera narodowego.
Zobacz także: Najważniejsze atrakcje Tirany – kompletny przewodnik po stolicy Albanii
Miłośnicy historii współczesnej powinni koniecznie zobaczyć na własne oczy słynną piramidę w Tiranie. Wzniesiono ją na polecenie dyktatora Envera Hodży – miała być mauzoleum dla jego rodziny, ale budynek ostatecznie przerobiono na centrum wystawowe. Ciekawym miejscem jest też pobliskie Shtepia e Gjetheve, czyli Dom Liści. To muzeum poświęcone komunistycznej bezpiece – w trakcie zwiedzania możemy poznać techniki operacyjne tajnej policji i dowiedzieć się, jak wyglądało życie w czasach Hodży.
Berat
Berat leży w środkowej części Albanii, kilkadziesiąt kilometrów od nadmorskiej Wlory. To jedna z trzech albańskich miejscowości wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Bywa nazywana „miastem tysiąca okien”. Nie ma co się dziwić – kamienice na starówce faktycznie mają setki okien, które tworzą niepowtarzalny układ architektoniczny.
Starówka w Beracie jest ogromna – góruje nad nią potężny zamek, a wśród kamieniczek znajdują się liczne świątynie i okazałe wille. Podczas zwiedzania miasta warto zajrzeć do Muzeum Onufrego, zawierającego okazałą kolekcję prawosławnych ikon, oraz do Muzeum Etnograficznego. Obowiązkowym punktem na turystycznej mapie Beratu jest też zamek – do dzisiaj zachowały się jedynie ruiny fortecy, które wciąż prezentują się niesamowicie.
Zobacz także: Berat – miasto tysiąca okien
Gijrokastra
Gijrokastra, czyli „miasto tysiąca schodów”, też została wpisana na listę UNESCO. Podobnie jak w przypadku Beratu, nad miejscowością góruje twierdza Kalaja, zbudowana przez bizantyjskich cesarzy. Mieści się w niej Narodowe Muzeum Militarne. W jego zbiorach znajduje się ponad tysiąc eksponatów związanych z historią wojskowości. Na terenie zamku co roku odbywa się Krajowy Festiwal Folklorystyczny, który cieszy się ogromnym zainteresowaniem ze strony turystów.
W Gijrokastrze znajdziemy też Muzeum Etnograficzne – największe w całej Albanii. Ponadto miasto słynie z wielkiego bazaru, wzniesionego jeszcze w czasach Imperium Osmańskiego. Targ działa do dzisiaj, a turyści mogą kupić tam nie tylko tandetne pamiątki, ale też prawdziwe antyki.
Zobacz także: Gjirokastra – miasto tysiąca schodów
Saranda
Riwiera Albańska słynie z wielu ciekawych kurortów, a największym i najpopularniejszym z nich jest Saranda. Najważniejszym zabytkiem w mieście jest zamek Lekures, wzniesiony na rozkaz Sulejmana Wielkiego. Była to niegdyś najpotężniejsza twierdza regionu, ale obecnie pozostały z niej jedynie ruiny.
Saranda słynie przede wszystkim jako miejscowość wypoczynkowa – większość odwiedzających ją turystów spaceruje nadmorską promenadą, kąpie się w wodzie i wypoczywa na piaszczystych plażach. Dużą popularnością cieszą się rejsy z Sarandy na pobliską, grecką wyspę Korfu.
Zobacz także: Saranda – albański kurort hotelowy pod palmami
Ksamil
Ksamil to popularny kurort położony na południe od Sarandy, tuż obok Korfu. Miasto jest połączone z grecką wyspą za pomocą promu, a lokalne biura podróży chętnie organizują na nią wycieczki – warto pamiętać o tej możliwości, planując wczasy w Ksamil. Miasto jest typowym kurortem nadmorskim. W jego obrębie znajduje się aż kilkanaście plaż, wypożyczalnie sprzętu wodnego oraz infrastruktura nadmorska, która pozwala w pełni wykorzystać możliwości oferowane przez lazurowe wody Adriatyku.
Zobacz także: Ksamil (Albania) – piaszczyste plaże i nieziemskie widoki
Park Narodowy Butrint
Półwysep Butrint znajduje się tuż obok Ksamilu. Jego większą część zajmuje okazały park narodowy, który słynie z doskonale zachowanej, dzikiej przyrody. Turyści odwiedzający Ksamil mogą oderwać się od zgiełku miasta i wybrać się na spacer jednym z kilku popularnych szlaków. To idealny pomysł na aktywny wypoczynek.
Najciekawszą atrakcją Parku Narodowego Butrint są ruiny iliryjskiego miasta, wzniesionego jeszcze w starożytności. Do dzisiaj zachowały się pozostałości bizantyjskiego baptysterium, a także ogromny amfiteatr, który wciąż jest wykorzystywany – artyści wystawiają w nim adaptacje znanych dramatów. Na wzgórzu obok dawnego miasta znajdują się ruiny okazałego zamku weneckiego, który dawniej strzegł okolicy przed tureckimi najeźdźcami. Obecnie mieści się w nim muzeum sztuki bizantyjskiej i weneckiej.
Zobacz także: Butrint – wspaniały park narodowy niedaleko Ksamilu
Niebieskie Oko
Syri i Kalter, czyli Niebieskie Oko (nazywane też Błękitnym Okiem), to prawdziwy cud natury. Jest to niewielkie źródło, które nie spływa z gór, a… wypływa spod ziemi. Niebieskie Oko mieni się odcieniami błękitu – wygląda zupełnie jak przybrzeżne wody obok tropikalnej wyspy. W czasach komunistycznych rządów miejsce to było zamknięte do zwiedzania. Wstęp do źródła miał tylko dyktator Enver Hodża, który uwielbiał spędzać tutaj wolne chwile.
Szkodra
Przenieśmy się do północnej części Albanii. To właśnie tam znajduje się Szkodra – duże miasto położone nad malowniczym Jeziorem Szkoderskim. Co roku wybierają się nad nie miłośnicy sportów wodnych, ale region słynie z wielu imponujących zabytków. Najważniejszym z nich jest Zamek Rozafy – wznieśli go Wenecjanie w XIV wieku, ale wcześniej na tym terenie znajdowała się potężna iliryjska twierdza, którą w 167 r. p.n.e. obległy i zdobyły rzymskie legiony. Zamek jest ogromny, a większość umocnień zachowała się w doskonałym stanie. Z jego murów roztacza się niesamowity widok na okolicę.
Samo miasto jest dość biedne, a lokalna architektura cechuje się dużym zróżnicowaniem – podobnie jak w Tiranie, obok komunistycznych bloków znajdują się tanie kamienice, a nawet niewielkie slumsy. Na pewno warto odwiedzić okazały meczet Xhamia e Madhe, jeden z największych w regionie. Warte uwagi są też Teatri Migjeni oraz XIX-wieczny Kościół Franciszkański, znajdujące się w centrum starego miasta w Szkodrze.
Zobacz także: Szkodra – Albania w pigułce?
Jezioro Koman
Położone ok. 20 km na wschód od Szkodry jezioro Koman jest tak naprawdę sztucznym zalewem, który powstał w latach 70. XX wieku podczas budowy elektrowni wodnej na rzece Drin. Ogromna tama to jedyny sztuczny element krajobrazu – ciągnące się przez niemal 35 km jezioro otoczone jest przez wysokie, zalesione góry. Widoki są niesamowite, a rejsy po jeziorze Koman cieszą się ogromną popularnością wśród turystów.
Park Narodowy Thethit
Theth to niewielka wieś położona u podnóża wysokich szczytów Gór Północnoalbańskich. Znajduje się na terenie Parku Narodowego Thethit, który słynie z pięknych krajobrazów oraz popularnych szlaków. To idealne miejsce dla miłośników chodzenia po górach. Większość turystów szuka noclegu w Theth – na terenie wsi znajduje się niewielkie, ale bardzo ciekawe Muzeum Etnograficzne oraz Kulla e Ngujmit, czyli zabytkowa wieża odosobnienia, która służyła jako miejsce schronienia dla osób uciekających przed zemstą rodową.
Albania – na własną rękę czy z biurem podróży?
Albanię możemy zwiedzać na dwa sposoby – samodzielnie lub z biurem podróży. Obie opcje mają wady i zalety, a ostateczny wybór powinien zależeć przede wszystkim od preferencji.
Zwiedzanie Albanii bez własnego samochodu jest bardzo trudne – trzeba wynająć pojazd na miejscu lub zdać się na lokalny transport publiczny, który nie dojeżdża w wiele ciekawych miejsc. Samodzielny plan podróży zapewnia swobodę i możliwość zobaczenia wszystkich interesujących nas zabytków. To ważna zaleta, choć warto też pamiętać o konieczności wcześniejszego zorganizowania noclegu – większość hoteli w środku sezonu nie ma wolnych miejsc.
W przypadku zorganizowanych wycieczek do Albanii nie trzeba nic planować – wszystko zrobi za nas biuro podróży, a nam pozostaje jedynie cieszyć się zasłużonymi wakacjami. W teorii jest to nieco droższa opcja, ale w praktyce różnica w cenie jest raczej znikoma. Większość wycieczek obejmuje jedynie jedno lub dwa konkretne miasta, choć biura podróży coraz częściej stawiają na zróżnicowane oferty oraz możliwość wykupienia dodatkowych, nieobowiązkowych wypraw już na miejscu.
Co warto wiedzieć przed wyjazdem do Albanii?
Choć Albania już od dawna chce dołączyć się do Unii Europejskiej, to duża część jej mieszkańców wciąż nie mówi po angielsku. W przypadku miejscowości turystycznych problem ten raczej nie występuje, ale warto o nim pamiętać, jeśli planujemy wyprawy w głąb kraju, z dala od popularnych zabytków.
Obywatele Polski mogą wjechać do Albanii w celach turystycznych bez wizy, na nie dłużej niż 30 dni. Jeśli planujemy prowadzić samochód, to konieczne będzie międzynarodowe prawo jazdy wydane w języku angielskim oraz tzw. Zielona Karta OC. Albania jest biednym krajem – bankomatów jest raczej niewiele, a większość miejsc nie obsługuje płatności kartą. Przed wyjazdem warto zaopatrzyć się w leki albańskie, najlepiej wymieniając je jeszcze w Polsce, bo albańskie kantory często pobierają wysokie prowizje od turystów. Należy też koniecznie wykupić ubezpieczenie turystyczne, które pokryje koszty leczenia w razie choroby lub nieszczęśliwego wypadku.
Choć Albania słynie ze zorganizowanych grup przestępczych, to zła reputacja tego państwa jest całkowicie niezasłużona. Okazuje się, że bezpieczeństwo w Albanii stoi na dość wysokim poziomie. Policja dba o turystów i chętnie im pomaga, a wskaźniki przestępczości są bardzo niskie. Zresztą mafia raczej nie działa w miejscowościach wypoczynkowych, a jeśli już, to turyści znajdują się pod jej ochroną.
Albańskie ceny utrzymują się na różnym poziomie. Jedzenie w supermarkecie jest tylko nieco tańsze niż w Polsce, ale za wyjście do restauracji czy usługi turystyczne (np. rejs statkiem) zapłacimy już dużo mniej. Ceny noclegów hotelowych są wysokie, ale niższe niż w Chorwacji czy Czarnogórze. Przed zamówieniem jedzenia lub dokonaniem zakupu warto upewnić się, jaką cenę zapłacimy – sprzedawcy w Albanii lubią negocjować, często zdarzają się też oszuści, którzy żerują na niewiedzy turystów.
Jak podróżować po Albanii?
Najprostszym sposobem na podróżowanie po Albanii jest samochód. Większość mieszkańców tego kraju posiada własne auta, a parkingi są niemal wszędzie – a już szczególnie w miastach turystycznych. Wynajęcie samochodu na miejscu może okazać się trudne, bo wypożyczalni dla turystów jest raczej niewiele.Albański transport publiczny prezentuje dość niski poziom. Co prawda w sezonie dojedziemy nim do wszystkich najważniejszych miejscowości turystycznych, ale liczba linii oraz regularność kursów jest już różna. Do wielu mniej znanych atrakcji turystycznych nie da się w ogóle dotrzeć, nawet jeśli wybierzemy lokalnych, prywatnych przewoźników. Podróżowanie autostopem jest możliwe, choć warto zachować daleko idącą ostrożność. Najlepszym sposobem na podróżowanie po Albanii pozostaje własny samochód.
